Τρεις και πλέον μήνες από την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου 4387/2016 οι υπηρεσίες των ασφαλιστικών ταμείων αδυνατούν να απαντήσουν σε κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών για ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ζητήματα. Είναι φυσικό από τη στιγμή που το εποπτεύον Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν έχει εκδώσει ακόμη τις σχετικές εγκυκλίους και τις υπουργικές αποφάσεις.
Όμως ο χρόνος “τρέχει” και τα ερωτήματα πολλαπλασιάζονται.
Γνωρίζουμε ότι οι νέες συντάξεις είναι πολύ μικρότερες από εκείνες που απονεμήθηκαν η πρόκειται να απονεμηθούν σε όσους υπέβαλαν αίτηση πριν τις 13/5/2016, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου νόμου.
Όμως ο αλγόριθμος υπολογισμού των νέων συντάξεων , οι συντελεστές αναπροσαρμογής των αποδοχών από 1/1/2002 και μετά, ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση , όταν υπάρχει παράλληλη ασφάλιση κ.λ.π. είναι θέματα τα οποία δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί.
Είναι λοιπόν αναμενόμενο για όσους βρίσκονται κοντά στη σύνταξη να μην μπορούν να αποφασίσουν για το τι ακριβώς θα πρέπει να κάνουν , όταν δεν είναι γνωστές κρίσιμες παράμετροι σε σχέση με την υπόθεσή τους.
Ακόμη πιο θολή είναι η κατάσταση σε σχέση με τις εισφορές για τη νέα περίοδο μετά την 1/1/2017.
Κανένας από τους αρμόδιους φορείς δεν είναι σε θέση να απαντήσει στο ερώτημα με πιο τρόπο θα καταβληθούν οι εισφορές από τις αρχές του νέου χρόνου. Με βάση τα εισοδήματα του 2016 λέει ο νόμος. Όμως πια εισοδήματα όταν αυτά στην καλύτερη περίπτωση θα δηλωθούν τον Ιούνιο του 2017; ‘Η με τα…παρωχημένα εισοδήματα τπου δηλώθηκαν το 2015 και εκκαθαρίστηκαν φέτος;
Και βέβαια οι προβλέψεις για αύξηση των εσόδων των ταμείων με το νέο σύστημα που συνδέει ευθέως τις εισφορές με το εισόδημα στους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες δεν πρόκειται να επαληθευτούν , με βάση τα επίπεδα των δηλούμενων εισοδημάτων, ακόμη και αν παραμείνουν στα επίπεδα του 2015. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση 2 στους 3 ασφαλισμένους θα έχουν χαμηλότερο ποσό εισφοράς.
Όσο για εκείνους που θα έχουν αύξηση και μάλιστα μεγάλη , απλά θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να είναι συνεπείς.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα που παραμένει αδιευκρίνιστο είναι το καθεστώς απασχόλησης των συνταξιούχων.
Ο νόμος 4387/2016 προβλέπει μείωση 60% της σύνταξης κύριας και επικουρικής για όποιο συνταξιούχο αναλαμβάνει οποιαδήποτε επαγγελματική δραστηριότητα μετά τη δημοσίευση του νέου νόμου.
Αυτό είναι σαφές ανεξάρτητα εάν συμφωνεί ή διαφωνεί κανένας.
Όμως τι γίνεται στην περίπτωση που ένας συνταξιούχος αλλάζει δραστηριότητα και από μισθωτός για παράδειγμα γίνεται ελεύθερος επιχειρηματίας ή και αντίστροφα;
Τι γίνεται με όσους έχουν μετά τη συνταξιοδότησή τους μια μικρή παραγωγή στον αγροτικό τομέα για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους και να μην αφήσουν ακαλλιέργητα κτήματα που κληρονόμησαν από τους γονείς τους;
Είναι απολύτως λογικό να πληρώνουν και αυτοί τους φόρους που τους αναλογούν
Είναι όμως παράλογο να πληρώνουν εισφορές και ακόμη πιο παράλογο να έχουν μείωση 60% στις συντάξεις τους όταν το ετήσιο εισόδημά τους είναι, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους, 2-3 χιλιάδες ευρώ. Όταν μάλιστα μιλάμε για συνταξιούχους αγρότες τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα.
Σίγουρα δεν είναι αυτά τα μεγάλα προβλήματα του ασφαλιστικού που έχουμε μπροστά μας και πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Όμως εάν δεν μπορούν να επιλυθούν τέτοια προβλήματα , πως μπορείς να ελπίζεις ότι θα αντιμετωπιστούν τα μεγάλα, όπως η εισφοροδιαφυγή , η χαμηλή εισπραξιμότητα, η συνεχώς αυξανόμενη αδυναμία των οφειλετών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους;
Πως μπορείς να αντιμετωπίσεις τόσο μεγάλα προβλήματα, όταν δεν έχεις ακόμη εξασφαλίσει τη δυνατότητα να πληρώνονται σε εύλογο χρόνο οι νέες συντάξεις;
Όταν πάνω από 360.000 περιμένουν από 2 μέχρι και 5 χρόνια για να πάρουν την κύρια ή την επικουρική σύνταξη ή το εφάπαξ βοήθημα;
Είναι γνωστό ότι τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν μείνει με το μισό προσωπικό τα τελευταία χρόνια και έχουν υποβαθμιστεί σημαντικά οι παρεχόμενες υπηρεσίες σε όλα τα επίπεδα.
Υπήρχε το μέτρο της προσωρινής σύνταξης που ξεκίνησε το 2011 και αντί να επεκταθεί , να απλουστευθεί και να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά , έρχεται η κυβέρνηση με το νέο νόμο και το περιορίζει σημαντικά.
Βάζει τέτοιους όρους που θα είναι πολύ λίγοι πλέον οι νέοι δικαιούχοι προσωρινής σύνταξης.
Μπορεί να φαίνονται , όπως είπαμε, μικρά αυτά τα προβλήματα μπροστά στα μεγάλα , αλλά και αυτά είναι ένα μεγάλα για όποιον τα υφίσταται , για όποιον περιμένει χρόνια να πάρει αυτό που δικαιούται, για όποιον πληρώνει μια ζωή με συνέπεια και η πολιτεία δείχνει να μην τον σέβεται.
