«Η αλήθεια… θάβεται σε απομονωμένο χώρο» – Μια οφειλόμενη απάντηση
Αλγεινή εντύπωση και αισθήματα δυσάρεστης έκπληξης προκάλεσε το δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών της 13ης Ιουνίου 2016, που υπογράφει ο κ. Δημήτρης Τερζής, σχετικά με πολιτική κηδεία που τελέστηκε στα κοιμητήρια του Δήμου Άργους Ορεστικού την 25ηΜαΐου 2016.
Δυστυχώς το δημοσίευμα βρίθει ανακριβειών, με τις οποίες γίνεται προσπάθεια από τον εν λόγω συντάκτη να κατασκευαστεί μία εικόνα αναχρονισμού, όσο αφορά στην επιλογή ιδιαίτερου χώρου ταφής εντός των κοιμητηρίων, για θανόντες οι οποίοι δηλώνουν αλλόδοξοι, αλλόθρησκοι ή άνευ θρησκεύματος, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Και εξηγούμαστε:
- Ο προαναφερόμενος δημοσιογράφος κάνει λόγο για «γραφειοκρατικές τυπικότητες» από μέρους των υπηρεσιών του Δήμου, που όρισαν τον ιδιαίτερο χώρο ταφής. Στο σημείο αυτό όμως είμαστε υποχρεωμένοι να δηλώσουμε ότι ο Δήμος και οι υπηρεσίες του εγκαλούνται (!) για την τήρηση του νόμου, σύμφωνα με τον οποίο επελέγη ο ιδιαίτερος χώρος. Ο κανονισμός των κοιμητηρίων δεν καταρτίζεται σύμφωνα με τις υποκειμενικές περί του ζητήματος απόψεις των εκάστοτε δημοτικών αρχών. Υποχρεωτικά ακολουθεί την ισχύουσα νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία όντως επιλέγεται ιδιαίτερος χώρος ταφής για μη Ορθόδοξους Χριστιανούς θανόντες.
- Το δημοσίευμα αναφέρει ότι «οι δημοτικές υπηρεσίες δεν έχουν φροντίσει να εφαρμόσουν ακόμα τον νόμο 4368/2016 (έχει ψηφιστεί από τον Φεβρουάριο) που προβλέπει ότι η “επιλογή του τόπου ενταφιασμού αποτελεί δικαίωμα του προσώπου”. Η συγκεκριμένη αιτίαση δεν στοιχειοθετεί επιχείρημα εναντίον αυτού που τελικά οι υπηρεσίες του Δήμου ορθώς έπραξαν· διότι ο νόμος αναφέρεται στην επιλογή του τόπου, που στη συγκεκριμένη περίπτωση έγινε απόλυτα σεβαστή, και μάλιστα χωρίς ο Δήμος να αγκυλωθεί σε νομικές τυπικότητες, καθώς η επιλογή του τόπου ταφής, εν προκειμένω τα κοιμητήρια του Δήμου Άργους Ορεστικού, δεν ορίστηκαν από τον θανόντα με συμβολαιογραφική πράξη, όπως και πάλι ο νόμος του 2016 ρητά ορίζει.
- Η έλλειψη συμβολαιογραφικής πράξης που θα όριζε τον τόπο και τρόπο της ταφής δικαιολογείται από τον κ. Τερζή λόγω του «αιφνίδιου» θανάτου. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι ο θανών δεν ετελεύτησε αιφνιδίως αλλά μετά από μακρά μάχη με την επάρατο. Είναι αυτονόητο ότι οποιοσδήποτε επιθυμεί πολιτική κηδεία φροντίζει εγκαίρως να δηλώσει την επιθυμία του αυτή, όπως ο νόμος ορίζει. Η δυνατότητα αυτή, στην περίπτωση του μακαριστού συμπολίτη μας, δεν εκφράστηκε από τον ίδιο, αν και η φύση και ο χρόνος της ασθένειάς του τού έδιναν αυτή την ευκαιρία. Παρ’ όλα αυτά ο Δήμος ουδέποτε προέβαλε την παράλειψη της συμβολαιογραφικής πράξης ως αιτία για τη μη ικανοποίηση του αιτήματος της πολιτικής κηδείας.
- Όσον αφορά στην προϋπόθεση της σύμφωνης γνώμης της οικείας Μητρόπολης για τον χώρο ταφής μη Ορθοδόξων θα πρέπει να ειπωθεί ότι αν είναι «αναχρονιστική» αυτό το επιβάλλει ένας αναχρονιστικός νόμος, για τον οποίο ο κ. Τερζής δεν υποδεικνύει με ποιον προοδευτικό τρόπο θα ανατρέψει ένας Δήμος. Τα βέλη περί αναχρονισμού μάλλον θα πρέπει να στραφούν σε αυτούς που νομοθετούν και όχι σε αυτούς που καλούνται να εφαρμόσουν τους νόμους.
- Το αίτημα εκταφής συγγενούς του θανόντος από την αδελφή του εκλιπόντος αντιμετωπίζεται από τον κ. Τερζή και πάλι με διάθεση σκωπτική, επιρρίπτοντας στον Δήμο εμμέσως την μομφή του νομικισμού. Πόσος νομικισμός όμως και γραφειοκρατική τυπολατρία χωρούν στη μη αποδοχή μίας αίτησης, η οποία εστάλη ανυπόγραφη και από πρόσωπο αναρμόδιο προς τούτο; Και στο σημείο αυτό η πληροφορία του συντάκτη είναι ανακριβής, διότι ουδέποτε περιήλθε στον Δήμο το αίτημα εκταφής υπογεγραμμένο από την αδελφή του εκλιπόντος.
Ως εκ τούτων, το μόνο που έχουμε να σχολιάσουμε είναι η απορία μας για την προχειρότητα -το λιγότερο- με την οποία αντιμετωπίστηκε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα. Στην εκπεφρασμένη λύπη για την απώλεια του συμπολίτη μας προστέθηκε, με ευθύνη άλλων, και η λύπη μας για την παντελώς ανεπέρειστη κατασκευή μίας υπόθεσης που τελικώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ελπίζουμε ότι η παράθεση πληροφοριών, που δεν διασταυρώνονται όπως η δημοσιογραφική δεοντολογία επιτάσσει, δεν θα αντικαταστήσει σε καμία περίπτωση τη δημοσίευση της είδησης εν γένει, η οποία είναι και πρέπει να παραμείνει η πηγή της δημοκρατίας.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ:
Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός της άρνησης που εξέφρασαν -επικαλούμενες γραφειοκρατικές τυπικότητες- να θαφτεί ο αγωνιστής της Αριστεράς, Παναγιώτης Παπαδάκης, στον τάφο που διατηρεί η οικογένειά του και του εξοβελισμού του σε «ειδικό χώρο» -απομονωμένο ουσιαστικά- του κοιμητηρίου, εκεί όπου καταλήγουν οι άθεοι, οι αλλόθρησκοι και γενικότερα οι… κατατρεγμένοι.
Λέμε ότι ο χρόνος σταμάτησε, καθώς οι δημοτικές υπηρεσίες δεν έχουν φροντίσει να εφαρμόσουν ακόμα τον νόμο 4368/2016 (έχει ψηφιστεί από τον Φεβρουάριο) που προβλέπει ότι η «επιλογή του τόπου ενταφιασμού αποτελεί δικαίωμα του προσώπου».
Στο άρθρο 35Α του νόμου αναφέρεται ότι το άτομο οφείλει να δηλώσει σε συμβολαιογράφο τον τύπο τέλεσης της κηδείας του και τον τόπο ταφής του. Ωστόσο, εδώ, υπάρχει το αιφνιδιαστικό του θανάτου, για το οποίο δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη από τον νομοθέτη. Θεωρούμε όμως πως όταν μιλάμε για θάνατο, η ηθική οφείλει να ξεπερνά τις όποιες νομικές λεπτομέρειες.
Στο Αργος Ορεστικό λειτουργούν ακόμα με νόμους της δεκαετίας του ’90, εφαρμόζοντας τον κανονισμό λειτουργίας και τη σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου (αρ. αποφ. 71/1990-30/5/1990) όπου σχετικά αναφέρεται «για τους μη ορθόδοξους ή αλλόθρησκους χρειάζεται και σύμφωνη γνώμη της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως, η οποία καθορίζει ιδιαίτερο χώρο εντός του Δημοτικού Κοιμητηρίου – άρθρο. 3», αγνοώντας(;) ότι η λειτουργία των νεκροταφείων είναι υπόθεση των δήμων και μόνο.
Τουλάχιστον, αυτό αποφαίνεται από την απάντηση που δόθηκε μέσω μέιλ στη σύντροφο του νεκρού, αντιπεριφερειάρχη Αττικής, Κατερίνα Θανοπούλου, όταν αιτήθηκε χώρο ταφής για τον άντρα της κατ’ εφαρμογή της νομοθεσίας και της επιθυμίας του θανόντος.
Σε έτερο μέιλ, της αδελφής του νεκρού, Καίτης Παπαδάκη, η οποία έκανε αίτημα εκταφής έτερου συγγενή από τον οικογενειακό τάφο προκειμένου να πραγματοποιηθεί η ταφή, η απάντηση -με μέιλ- ήταν ότι έλειπε το «γνήσιο της υπογραφής». Το ίδιο «γνήσιο της υπογραφής» βέβαια δεν ζητήθηκε από την κ. Θανοπούλου όταν έκανε το αρχικό αίτημα.
Επιμονή
Παρ’ όλες τις δυσκολίες, το «γνήσιο της υπογραφής» κατατέθηκε εμπρόθεσμα, ωστόσο αυτό δεν έμοιαζε να είναι αρκετό για τις αρμόδιες υπηρεσίες και η πολιτική κηδεία τελέστηκε στον αρχικό χώρο που είχε επιλεγεί – με τη σύμφωνη γνώμη της Μητρόπολης, βέβαια.
Η τραγική ειρωνεία είναι πως ακόμα και σήμερα, 20 μέρες μετά την κηδεία, οι υπηρεσίες δεν έχουν απαντήσει στο αίτημα της αδελφής του νεκρού, παρά το γεγονός ότι βεβαίωσε το… γνήσιο της υπογραφής.
«Δεν με απασχολεί το γεγονός ότι ο Παναγιώτης είναι θαμμένος εκεί πλέον», λέει στην «Εφ.Συν.» η κ. Θανοπούλου. «Αυτό όμως που με απασχολεί είναι ο σεβασμός και η ισονομία όλων των πολιτών. Είναι θλιβερό, τρεις μήνες μετά την ψήφιση ενός νόμου, οι δημοτικές υπηρεσίες να μην τον έχουν εφαρμόσει και να ξεχωρίζουν τους νεκρούς στο κοιμητήριο σε κανονικούς και “μιαρούς”.
»Ζητάμε από την κυβέρνηση και την τοπική αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη μετά θάνατο δικαίωσή του, την αλλαγή του κανονισμού και τον σεβασμό στην επιθυμία του κάθε πολίτη στον τρόπο κήδευσης και ταφής».