Την αποκρυπτογράφηση της κατάστασης που διαμορφώνεται στην Τουρκία και της κατεύθυνσης στην οποία θα οδηγήσει ο Ταγίπ Ερντογάν τη χώρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα επιχειρεί η Αθήνα, καθώς οι εξελίξεις στη γειτονική χώρα σφραγίζουν και επηρεάζουν άμεσα την Ελλάδα, όχι μόνο στο Προσφυγικό και στα ελληνοτουρκικά, αλλά και λόγω της αποσταθεροποιητικής δυναμικής που τροφοδοτεί στην ευρύτερη περιοχή.
Η ελληνική κυβέρνηση, που βρέθηκε σε «κόκκινο συναγερμό» αμέσως μόλις έφτασαν οι πρώτες πληροφορίες για την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, παρακολουθεί με ανακούφιση την αποτυχία του πραξικοπήματος, καθώς εκτιμά ότι εάν οι στρατιωτικοί που κινηθήκαν εναντίον του Ερντογάν είχαν μεγαλύτερη υποστήριξη, τότε οι εξελίξεις θα ήταν απρόβλεπτες ακόμη και για τη συνοχή της Τουρκίας, με ορατό ακόμη και το ενδεχόμενο της εμφύλιας σύρραξης, που θα οδηγούσε σε γενική αποσταθεροποίηση της περιοχής και θα προκαλούσε σοβαρότατα ζητήματα ασφαλείας για τη χώρα μας. Και στην Αθήνα πάντως είναι διάχυτα τα ερωτηματικά για το πώς και ποιοι οργάνωσαν αυτή την απόπειρα πραξικοπήματος, καθώς φυσικά σε μια χώρα σαν την Τουρκία πραξικόπημα χωρίς τη συμμετοχή και την καθοδήγηση υψηλόβαθμων αξιωματικών από την ηγεσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων δεν έχει καμία ελπίδα επιτυχίας.
Επίσης, είναι προφανές ότι οι επίδοξοι πραξικοπηματίες εάν επεδίωκαν πραγματικά την κατάληψη της εξουσίας θα είχαν κινηθεί εντελώς διαφορετικά, καθώς ο πρώτος στόχος τους θα ήταν η σύλληψη του προέδρου και του πρωθυπουργού της χώρας και η κατάληψη υποδομών κρίσιμων για την επιτυχία ενός πραξικοπήματος. Τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε και κανείς δεν γνωρίζει μέχρι αυτή την ώρα εάν επρόκειτο να κινηθούν και άλλες δυνάμεις που την τελευταία στιγμή έμειναν στους στρατώνες ή απλώς επρόκειτο από την αρχή για μια καταδικασμένη προσπάθεια να καταλήξει σε παρωδία πραξικοπήματος. Επιπλέον, ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι στρατιωτικοί που κινήθηκαν τη νύχτα της Παρασκευής έδειχναν να μη λαμβάνουν καν υπόψη τους το δεδομένο της κινητοποίησης εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, υποστηρικτών του Ερντογάν και την απροθυμία στήριξης του πραξικοπήματος ακόμη και από σημαντικό μέρος της τουρκικής κοινωνίας που αντιμετωπίζει με μεγάλη καχυποψία και εχθρότητα τους αυταρχικούς και ισλαμικούς ακροβατισμούς του Τ. Ερντογάν.
Τα ερωτήματα για την Αθήνα είναι πολλά:
• Ο Ερντογάν θεωρείται δεδομένο ότι θα εκμεταλλευτεί την απόπειρα πραξικοπήματος και, με πρόσχημα την εξουδετέρωση του «παράλληλου κράτους» του Γκιουλέν, θα «καθαρίσει» τον Στρατό, τη Δικαιοσύνη, την Αστυνομία από κάθε φωνή που δεν υπακούει στον ίδιο και στο καθεστώς εξουσίας που έχει επιβάλει. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερο αυταρχισμό, με τον οποίο από καιρό φλερτάρει ο Τ. Ερντογάν, και σε μεγαλύτερο διχασμό την τουρκική κοινωνία. Παρά την ομόθυμη στήριξη της διεθνούς κοινότητας προς τον εκλεγμένο ηγέτη της Τουρκίας, και μάλιστα με ποσοστά που κινούνται κοντά στο 50%, είναι δεδομένο ότι μόλις καταλαγιάσει η σκόνη της απόπειρας πραξικοπήματος, η ΕΕ δεν θα μπορεί για πολύ να κλείνει τα μάτια στην οικοδόμηση ενός αυταρχικού καθεστώτος που θα παραβιάζει αρχές της δημοκρατίας, την οποία «έσωσε» ο Τ. Ερντογάν από τους επίδοξους πραξικοπηματίες.
Η απόπειρα πραξικοπήματος, πάρα την περιορισμένη συμμετοχή αξιωματικών και στρατιωτικών μονάδων, πλήττει το κύρος του Στρατού και κυρίως επαναφέρει την καχυποψία της τουρκικής κοινωνίας απέναντι σ’ αυτόν, τη στιγμή που οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας έχουν εμπλακεί σε έναν αιματηρό ακήρυχτο εμφύλιο στις νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας εναντίον των Κούρδων και του PΚΚ. Την ίδια στιγμή η Τουρκία είναι αντιμέτωπη με απρόβλεπτες εξελίξεις στη Συρία, καθώς πάρα την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Ρωσία, δεν έχει εξασφαλίσει ακόμη εγγυήσεις ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση των Κούρδων ανταρτών στη Β. Συρία.
Ο Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει το χαρτί του πραξικοπήματος για να πλήξει όχι μόνο πολιτικούς αντίπαλους του, αλλά και για να εντείνει την επίθεση εναντίον των κουρδικών δομών στη Νοτιοανατολική Τουρκία και συγχρόνως να προβάλει την ανάγκη επιβολής του προεδρικού συστήματος στη χώρα, κάτι που μέχρι τώρα δεν έχει κατορθώσει λόγω της αδυναμίας συγκέντρωσης των αναγκαίων ψήφων στην Εθνοσυνέλευση για αλλαγή του Συντάγματος. Αν και είναι ακόμη πρόωρο για να υπάρξουν ασφαλείς εκτιμήσεις, το επόμενο διάστημα και καθώς ο Ερντογάν και ο Στρατός θα αναζητούν νέες κρίσιμες ισορροπίες στο εσωτερικό της Τουρκίας, η Αθήνα θα βρίσκεται σε διαρκή ετοιμότητα. Το ενδεχόμενο ενεργοποίησης σεναρίων πρόκλησης προβοκάτσιας στο Αιγαίο (όπως αυτό της «Βαριοπούλας» που είχε αποκαλυφθεί στο πρόσφατο παρελθόν) προκαλεί έντονη ανησυχία στην Αθήνα.
Επιστρέφεται άμεσα το ελικόπτερο
Θρίλερ με το αίτημα ασύλου των 8 πραξικοπηματιών
Ασυλο στην Ελλάδα ζήτησαν 8 Τούρκοι πραξικοπηματίες, ανάμεσα στους οποίους είναι τρεις ταγματάρχες, τρεις λοχαγοί και δύο επιλοχίες. Το στρατιωτικό ελικόπτερο στο οποίο επέβαιναν παραβίασε το FIR Αθηνών και αναχαιτίστηκε αμέσως από ελληνικά F-16, καθώς η ελληνική Αεροπορία βρισκόταν σε αυξημένη ετοιμότητα. Οι Τούρκοι στρατιωτικοί συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης όπου προσγειώθηκαν, ζήτησαν άσυλο και πλέον έχει κινηθεί η διαδικασία ασύλου. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ανέφερε στο Twitter πως έχει ζητήσει από την Ελλάδα να εκδοθούν στην Τουρκία οι οκτώ στρατιωτικοί. Απάντηση έδωσε σε δηλώσεις της στην ΕΡΤ η κυβερνητική εκπρόσωπος, Ολγα Γεροβασίλη, η οποία, αφού επιβεβαίωσε το τουρκικό αίτημα, τόνισε ότι αφενός πρέπει να επιστραφεί στην Τουρκία το ελικόπτερο και αφετέρου να προχωρήσει η διαδικασία ασύλου. Ωστόσο, όπως τόνισε, «λαμβάνεται σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί κατηγορούνται στη χώρα τους για παραβίαση της συνταγματικής νομιμότητας και απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας».
Τα παιχνίδια του στρατού
Στα ελληνοτουρκικά, η Αθήνα επανειλημμένα το τελευταίο διάστημα εξέφραζε την εκτίμηση ότι η ένταση στο Αιγαίο υποδαυλιζόταν και καθοδηγούνταν από τον Στρατό, ο οποίος λόγω και του ρόλου του στο Κουρδικό ήταν αναβαθμισμένος. Υπήρχε η εκτίμηση ότι ο Ερντογάν επέτρεπε στους στρατιωτικούς να «παίζουν» στο Αιγαίο, εξασφαλίζοντας τη στήριξή τους στο μέτωπο εναντίον του PΚΚ.
