¨<O Σύνδεσμος Ελλήνων Γουνοποιών» σε συνέχεια της ανοιχτής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε ζητά από όλους τους γουνοποιούς να καταθέσουν τις προτάσεις τους.>
Έτσι και εγώ πήρα το θάρρος…………………….
Το χρονικό της καταστροφής μας, γουναράδες.
Το 1975 απεργήσαμε κλείνοντας την πόλη, για να μη φύγει η γούνα από την Καστοριά. Θέλαμε να κάψουμε τον ΟΤΕ και άλλα πολλά, ζητώντας η γούνα να ράβεται μέχρι το φανάρι. Κάναμε παράπονα για τα εργαστήρια στην Θεσνικη και στην Αθήνα. Το 1989 για πρώτη φορά βρεθήκαμε στην Βόννη της Γερμανίας πολλοί γουναράδες της Ευρώπης διαμαρτυρόμενοι κρατώντας πανό και φωνάζοντας συνθήματα κατά των δήθεν ‘οικολογικών’ οργανώσεων, δίχως όμως να έχει κάποια συνέχεια.
Από την 1η διεθνή έκθεση γούνας Καστοριάς μέχρι και σήμερα, θυμάμαι τις βραδιές των επιδείξεων, που σήμερα αποκαλούμε ‘Γκαλά’, στις πρώτες θέσεις καθόταν Μητροπολίτης, Δήμαρχος, Νομάρχης, Δάσκαλος, Βουλευτές πολιτευτές, πρόεδροι, αντιπρόεδροι, εμείς οι γουνοποιοί και στις πίσω θέσεις κάποιοι ξένοι καλεσμένοι και ΠΕΛΑΤΕΣ. Πάντα εμείς μπροστά για τις κάμερες και τους φωτογράφους, όπως στις παλιές Ελληνικές ταινίες στις πλατέες των χωριών. Αυτό ήταν ένα παράδειγμα, που λέει πολλά για όσους αντέχουν την αυτοκριτική.
Το κομματιαστό ήταν ο βασιλιάς μας, μοναδικό Καστοριανό προϊόν. Το 1987 Καστοριανή επιχείρηση δημιούργησε στην Ασία την πρώτη παραγωγή εκπαιδεύοντας τοπικούς, μετά ακολουθησαν και άλλοι το ίδιο παράδειγμα. Η Καστοριά δεν μπόρεσε να δώσει ταυτότητα σε αυτό το μοναδικό προϊόν και να το προωθήσει στην παγκόσμια αγορά. Το 1981 με την ίδρυση της ΕΔΗΚΑ, αυτό πιστέψαμε πως μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Θα λύναμε και πολλά από τα προβλήματα μας. Η εταιρεία είχε μια πορεία δίχως σοβαρά αποτελέσματα για τους μετόχους. Συμμετοχή της ΕΔΗΚΑ σε εκθέσεις, ταξίδια, καθόδους στην Αθήνα για επίλυση προβλημάτων και με τους υπόλοιπους φορείς, δίχως σημαντικά οφέλη για τους μετόχους.
Το 1993 είχα μικρό μαγαζί στο Βαρδάρη και πουλούσα κομμάτια σε Σέρβους, Πολωνούς και άρχισαν να έρχονται κάθε Κυριακή με το αεροπλάνο της Αεροφλότ Ρωσίδες που αγόραζαν κομματιαστά με 550 δολάρια. Τότε εμφανίστηκαν οι πρώτοι Ρωσοποντιοι στα μαγαζιά μας με τις Ρωσίδες που ψάρευαν στο αεροδρόμιο και στα ξενοδοχεία, και τους δίναμε 1.000 δραχμές ανά παλτό προμήθεια. Από δική μας απειρία φτάσαμε να δίνουμε 2.000 δραχμές στα καμάκια προμήθεια τα οποία τις πιο πολλές φορές ψάρευαν τις Ρωσίδες έξω από τα μαγαζιά μας και εμείς δίναμε σε άσχετους 2.000 δρχ. μέχρι σε σημείο να κάθονται στα γραφεία μας σαν αφεντικά,
Το 1994 κάθε εβδομάδα ερχόταν από την Αθήνα στην Καστοριά, λεωφορείο του Enjoytravel με ρώσους (που ταξίδευαν στον Πειραιά με κρουαζερορόπλοια), στο μαγαζί του ‘Αλεξ’ και ‘Μαστορα’ στην πέτρα. Έκλειναν την πόρτα και τους πουλούσαν κομμάτια. Και πολύ καλά κανανε.!
Το 1994 η ΕΔΗΚΑ πήρε το κτίριο για χρήση μονίμου εκθετηρίου. Πήρα και εγώ περίπτερο όπως και άλλοι 240 γουναράδες, περιμένοντας τα αποτελέσματα του περιβόητου ταξιδιού του τότε πρόεδρου Ζουλουμη στο 1ο Ρωσοελληνικο συμπόσιο στην Μόσχα . Όλοι στην πόλη μας και στην τηλεόραση Castorchannelμιλούσαν για Ρωσία κλπ. Αλά εμείς μέχρι τον Μάρτιο 1995 παίζαμε τάβλι στα περίπτερα μας στην ΕΔΗΚΑ. Τότε εμφανίστηκε η Βρετας τουρς με τα πρώτα ρωσικά γκρουπ και αρχίσαμε να πουλάμε. 2 φορές την εβδομάδα εισπράτταμε ζεστό δολάριο. Πληρώναμε 10 % προμήθεια στον Βρετα. Μας ‘πονούσε αυτό το 10%.
Σε λίγους μήνες το κατεβάσαμε στο 8%. Ο Ζουλουμης έλεγε να επιστρέψουν όλοι από Θεσνικη και παραλία Κατερίνης και να μπουν στην ΕΔΗΚΑ. Το καλοκαίρι άρχισαν να έρχονται και τα πρώτα καμάκια στριμώχνοντας στα Lada ρωσίδες από την παραλία Κατερίνης εισπράττοντας 10 %. Το ίδιο καλοκαίρι στο Δισπηλιο ανοίγουν μικρές βιτρίνες δίνοντας μέχρι και 20 % στα καμάκια, τα οποία περνούσαν και από την γνωστή τρανή φάμπρικα στην Πέτρα. Βέβαια εκεί περνούσαν καλά, ενώ στην ΕΔΗΚΑ τους βρίζαμε . Θυμίζω πως τότε τα μόνα μαγαζιά από το κεντρικό φανάρι της πόλης μέχρι το Δισπηλιο, ήταν μόνο του Αλεξ- Μαστορα και η περιβόητη τρανή φάμπρικα.
Άρχισαν να ανοίγουν μαγαζιά σαν τα μανιτάρια. Αρχές του 1996 εμφανίζονται και άλλα τουριστικά γραφεία με μικρά γκρουπακια από την παραλια Κατερίνης στην ΕΔΗΚΑ. Πιστέψαμε πως είχαμε μέλλον πλέον και θα κάναμε χρυσές δουλειές. Για κάποιον λόγο όμως αυτά τα γραφεία ερχόταν στην ΕΔΗΚΑ αλλά οι πιο πολλές πωλησεις γίνονταν στα έξω μαγαζιά, Πέτρα και Δισπηλιο ?. Καλοκαίρι 1996 έρχονται καινούρια γραφεία όπως το Ambotis, ανοίγει γραφείο και ο Μουζενιδης ο Βιλαρ και πολλοί άλλοι. Όλοι μας έφερναν κόσμο, εμείς πουλούσαμε και παράλληλα τους αντιπαθούσαμε διότι μας «έπιναν» το αίμα.(10%). Λέγαμε στους συμβούλους του Προέδρου να κάνουμε μόνοι μας προσπάθεια να φέρουμε κόσμο από την Ρωσία. Η απάντηση πάντα ήταν πως είναι ακατόρθωτο. Μα πως ένας Βρετας η Βιλαρ η Μουζενιδης μπορεί και κοτζάμ ΕΔΗΚΑ δεν μπορεί. Όλοι αυτοί οι ¨τουριστικοί πράκτορες’ μπορούν και εμείς δεν μπορούμε. Ήταν νέα παιδιά που άνοιξαν γραφεία και κανανε ότι κανανε και μπράβο τους. ΕΜΕΙΣ?
Το καλοκαίρι του 1996 ο Μουζενιδης μαζί με τον Βρετα κάνουν εμπάργκο στην ΕΔΗΚΑ, πηγαίνοντας κόσμο μόνο στα έξω μαγαζιά. Εμείς ήμασταν έτοιμοι να πάρουμε τα ‘όπλα’.
Τα γραφεία πάντα είχαν παράπονα πως εμείς μέσα στα περίπτερα ‘προωθούμε’ τις ‘πελάτισσες’ στα μαγαζιά μας εκτός ΕΔΗΚΑ. Για να γλιτώσουμε το 10%.
Τα έξω μαγαζιά ‘χάιδευαν’ τα γραφεία, και εμείς στην ΕΔΗΚΑ τους διώχναμε.
Σε 2 μέρες τα πράγματα ισορρόπησαν. Άρχισε και ο Βρετας να πηγαίνει τον κόσμο και εκτός ΕΔΗΚΑ όπως και τα άλλα γραφεία. Τότε η ΕΔΗΚΑ κρυφά ανοίγει τουριστικό γραφείο στην Μόσχα. Επιτέλους θα φέρναμε δικό μας κόσμο. Δεν θα είχαμε ανάγκη τους άλλους. Αποτέλεσμα όμως μηδέν. Παράλου που είχε δημιουργηθεί πιάτσα στην άλλη πλευρά της πόλης, είχαμε πολύ καλές πωλήσεις το 1996,97 μέχρι Αύγουστο 98 όπου και ήρθε η πρώτη οικονομική κρίση στην Ρωσία. Όλοι αναστατωθήκαμε. τότε ο Πρόεδρος της ΕΔΗΚΑ μας έπεισε να ανοιχτούμε σε άλλες αγορές. Πήγανε στο Καζακστάν και κοντέψαμε να χάσουμε τα παλτά μας. Αποτέλεσμα μηδέν. Χειμώνα του 98 ο Πρόεδρος αποφασίζει να προμοταρει μόνο το γραφείο του Μουζενιδη δίνοντας παλτά αξίας πάνω από 100. Εκατομμύρια δραχμές για δήθεν διαφήμιση της ΕΔΗΚΑ.
Όλοι λέγαμε πως αυτό είναι άδικο για τα άλλα γραφεία. Το γραφείο του Βρετα τα ‘σπάει’ με τον Πρόεδρο και σταματά την δουλειά. Ο Μουζενιδης γίνεται μονοπώλιο της ΕΔΗΚΑ. Αυτός ο άνθρωπος έκανε δουλειές και εμείς, πίσω από την πλάτη του βέβαια, τον κατηγορούσαμε. Κανείς όμως δεν του έλεγε να μην μας φέρνει κόσμο.
Αρχίζει πόλεμος μεταξύ των ρωσοποντιακων γραφείων. Μέχρι τότε, θυμίζω πως πληρώναμε 10 % προμήθεια. Ακολουθει το περιβόητο τουριστικό πακέτο ‘ΔΩΡΕΑΝ’, από γραφείο της Παραλίας Κατερίνης { Μονικα}, σε αποκλειστική συνεργασία με την περιβόητη τρανή φάμπρικα στην Πέτρα. Προσφέρουν δωρεάν ταξίδι στην Ελλάδα για τις Ρωσίδες που θα αγόραζαν παλτό στο μαγαζί της τρανής φάμπρικας. Έτσι γεννήθηκε το σημερινό ΚΑΠΕΛΟ. Ήταν μια λαμπρή ιδέα δικού μας γουναρά. Σε λίγες εβδομάδες ένα παλληκάρι από τα Γρεβενά, Βασίλης, με 5 πούλμαν του Τσεας τραβελ από Βέροια, φέρνουν σε γειτονικό μαγαζί της τρανής φάμπρικας , κόσμο με το περιβόητο πακέτο δωρεάν. Όλοι στην ΕΔΗΚΑ παγώσαμε. Αμέσως ο Πρόεδρος βάζει καπέλο στα παλτά και κρατάμε τον Μουζενιδη αποκλειστικότητα.
1999,2000,2001,2002 πουλάμε με προβλήματα ,και υψηλό ‘καπέλο’, σε μεγάλη κόντρα με τα έξω μαγαζιά ποιος δηλαδή θα δώσει το πιο μεγάλο καπέλο στα γραφεία, και ενώ έχουμε εκλέξει νέο πρόεδρο τον Μυλωνά, τα ροσοποντιακα γραφεία έχουν πάει το καπέλο πάνω από 1000 δολάρια και κάνουν πάρτι χωρίς να είμαστε καλεσμένοι. Αρχίζουμε να μη μπορούμε να πουλάμε τα φτηνότερα κομμάτια διότι με το καπέλο η τελική τιμή το κάνει απαγορευτικό.
Ο Μυλωνάς ιδρύει με τον Βρετα την ΕΔΗΚΑ ΤΡΑΒΕΛ με σκοπό να φέρουμε δικό μας κόσμο στην ΕΔΗΚΑ. Έχει ολοκληρωθεί η επέκταση του αεροδρομίου και στα εγκαίνια καμαρώνουμε πλέον για το διεθνές αεροδρόμιο. Ανακούφιση και ελπίδα να ξεφύγουμε από το καπέλο. Γίνονται οι πρώτες προσπάθειες για απ ευθείας κόσμο από Κίνα. Όλα ήταν έτοιμα, αλά για κάποιο ‘παράξενο’ λόγο σταμάτησε απότομα. Αρχές του 2003 αρχίζουν οι πρώτες απ ευθείας πτήσεις από Μόσχα στην Καστοριά. Αρχίζουμε να πουλάμε για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ σε ‘δικό μας’ κόσμο δίχως μεσάζοντες και καμάκια. Κάθε Σάββατο πτήση με φουλ κόσμο. Το καλοκαίρι υπήρχε πλάνο για 4 πτήσης κάθε εβδομάδα. Σε λίγους όμως μήνες το πρόγραμμα αυτό σταματά απότομα δίχως να έχει καταλάβει κανίς μας το γιατί. Μόνο ένας ανόητος θα πίστευε πως τα μαγαζιά της Πέτρας θα παρακολουθούσαν να περνανε τα πούλμαν μπροστά από τα μαγαζιά τους δίχως να σταματανε, πηγαίνοντας μόνο στην ΕΔΗΚΑ. Να υπενθυμίσω πως μέσα στην ΕΔΗΚΑ λειτουργούσε χώρος με σύστημα κωδικού για αυτούς που δεν είχαν την δυνατότητα να πάρουν μόνοι τους περίπτερο.
Πάει και αυτό το ΟΝΕΙΡΟ.
Την επομένη τα γραφεία πήγαν το καπέλο στο 1400 ευρ.
Ξεκινήσαμε από το : Η γούνα μέχρι το φανάρι, πήγαμε στην Θεσνικη, παραλία Κατερίνης, Αθήνα και Ντουμπάι, και σήμερα επιστρέψαμε στην Καστοριά με τα κεφάλια κατεβασμένα. Περπατάμε σε μια πόλη φάντασμα που εάν δούμε καμία σταματούρα στο δρόμο, μας φαίνετε παράξενο. Οι περισσότεροι αδυνατούμε να πληρώσουμε το ΤΕΒΕ και είμαστε δίχως ασφαλιστική κάλυψη.
Πιστεύω πως είμαστε ο μόνος κλάδος στον πλανήτη που κατάφερε να τα κάνει τόσο χάλια. Φτάσαμε μόνοι μας εκτρέφουμε,να κατασκευάζουμε και να ανοίγουμε δικά μας μαγαζιά λιανικής, αλά πάντα στην τελική πώληση να εξαρτόμαστε από διάφορους μεσάζοντες.
Κάνουμε τα πάντα, εκτός από το πιο ουσιαστικό.
Εντάξει, σήμερα η ΕΔΗΚΑ κατάντησε μια προβληματική εταιρεία. Γιατί να μη βρούμε έναν άλλο τρόπο, την ίδρυση φορέα η εταιρείας για παράδειγμα, η οποία θα ασχοληθεί αποκλειστικά και μόνο να φέρει κόσμο στην Καστοριά, από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου η οποιαδήποτε αγορά. Εμείς έχουμε την δύναμη να δημιουργήσουμε κάτι αποκλειστικά δικό μας που θα έχει διάρκεια και αποτέλεσμα για το καλό όλου του πληθυσμού της περιοχής.
Μαγαζιά και εταιρείες θα κλείσουν, Θα ερημώσει ο τόπος.
Αυτό που χρειάζεται νομίζω κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι το έξης απλό.:
ΝΑ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΕΓΩΙΣΜΟΥΣ ΜΑΣ, ΤΑ ΜΙΚΡΟΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ, ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑ ΑΡΧΙΣΟΥΜΕ ΟΜΑΔΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΝΑ προσπαθήσουμε να κάνουμε κάτι σοβαρό διότι πολύ φοβάμαι πως θα είναι η τελευταία μας ευκαιρία να σώσουμε τον τόπο μας, τις δουλειές μας και τις οικογένειες μας.
Και για όσους νομίζουν πως έγραψα ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, ζητώ συγνώμη αλλά κάποτε σε αυτόν τον τόπο θα πρέπει να αρχίσουμε τουλάχιστο να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους. Να καταγράφουμε την ιστορία και να προσπαθήσουμε να μη κάνουμε τα ίδια ΛΑΘΗ. Όλοι αυτοί οι νέοι που έχουν μπει στους 2 συνδέσμους, θα πρέπει να είναι πιο έξυπνοι από εμάς τους παλιούς. Αυτή η κόντρα μεταξύ μας είναι μεγάλο λάθος. Να ενωθούμε όλοι μαζί, να αφησουμε τους νέους να μπουν μπροστά, να κάνουμε στην άκρη όλους αυτούς που προσπαθούν πονηρά να μας διχάζουν. Εάν σε λίγο δεν υπάρχουμε σαν κλάδος, τι σύνδεσμοι, τι εκθέσεις , τι μοντέλα, βιζόν και σταματουρες . Όλα θα πάνε στον βρόντο.
Θα γίνουμε ψαράδες και θα λέμε στα εγγόνια μας, μια φορά και έναν καιρό………
Ας μας φωτίσει ο Θεός αυτή την τόσο δύσκολη στιγμή.
Με τιμή
Ένας ταλαιπωρημένος παλιός, σήμερα, μικρός γουναράς.
Anastasios Betskas
