« Η συγκεκριμένη δράση υλοποιείται σε συνεργασία και σε συγχρηματοδότηση με το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας.
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ μαζί με τους νέους. Είναι νέοι ηλικίας 18-35 ετών από την Γερμανία, Ουκρανία, Πολωνία, Ισραήλ και την Ελλάδα. Όλοι τους ήρθαν με έναν κοινό στόχο: να γνωρίσουν την ιστορία του τόπου μας , να τον αγαπήσουν και αν είναι δυνατόν να ξανάρθουν.
Κατά την εδώ παραμονή τους ασχολήθηκαν με την ιστορία, τη μνήμη και τις εμπειρίες των κατοίκων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής . Δυο κεντρικά σημεία του προγράμματος αποτελούν η χαμένη εβραϊκή κοινότητα της Καστοριάς και η μαρτυρική Κλεισούρα.
Στόχος είναι να γίνει μια χαρτογράφηση και μια πρώτη καταγραφή σημαντικών σημείων για την ιστορία, γιατί όπως ξέρετε υπάρχει μεγάλη έλλειψη στην καταγραφή και καταχώρηση των γεγονότων.
Απώτερος όμως σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα φυλλάδιο το οποίο θα διατεθεί στα σχολεία, στους κατοίκους και στους επισκέπτες της Καστοριάς, μέσω του οποίου θα μπορέσει κανείς να ακολουθήσει τα χνάρια της παλιάς εβραϊκής κοινότητας». Τόνισε η εκπρόσωπος της Action Reconciiliation Service for Piece για την Ελλάδα, Σουλτάνα Ζορπίδου.
Στο πρόγραμμα συμμετείχε και ο αντιπρόεδρος του ΚεντρικούΙσραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και πρόεδρος της Γενικής Συνελεύσεως της Ισραηλιτικής Κοινότητας ΘεσσαλονίκηςΣολομών Παρέντε ο οποίος επισήμανε:«από την πλευρά μου θα αναφερθώ σε κάποια ιστορικά γεγονότα της Καστοριάς, μνήμες. Περισσότερο όμως θα πρέπει να θυμίσουμε στους νέους ότι εδώ ζούσαν κάποτε Εβραίοι, αναπτύχθηκαν, έκαναν μια πάρα πολύ καλή καριέρα, αλλά δυστυχώς ήρθε ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ο οποίος εξαφάνισε τους Εβραίους από την πόλη της Καστοριάς όπως και από τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας.
Αυτό το οποίο κάνει σήμερα η κ. Ζορπίδου το έχει αρχίσει εδώ και αρκετό καιρό. Τη συγχαίρουμε για το έργο που κάνει και ελπίζουμε ότι θα το συνεχίσει αν έχει δυνάμεις που πιστεύω ότι έχει, για να μην ξεχαστούν αυτά τα οποία συνέβησαν. Αυτό που λέμε «ποτέ πια».
Για μένα προσωπικά είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό που γίνεται γιατί προέρχομαι από γονείς οι οποίοι κάνανε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και η μητέρα μου και ο πατέρας μου. Οι μνήμες που μ’ έχουν αφήσει είναι τόσο βαθιά χαραγμένες στη ψυχή μου και κάθε φορά που αναφέρομαι σε αυτές, συγκινούμαι ιδιαίτερα».
Μια από τους υπεύθυνους της ομάδας ήταν και η Ελληνογερμανίδα φοιτήτριαJohanna Boyka η οποία αναφέρθηκε στις εμπειρίες που απεκόμισαν από το πρόγραμμα τόσο η ίδια, όσο και τα υπόλοιπα παιδιά που συμμετείχαν .
«Θέμα μας είναι η ιστορία της Ελλάδας και κυρίως η νεότερη ιστορία στην Καστοριά και στη Θεσσαλονίκη και ο πιο σημαντικός στόχος είναι ν θυμόμαστε την εβραϊκή παρουσία στην Ελλάδα και θα πάμε επίσης στην Κλεισούρα για να τιμήσουμε τη μνήμη των σφαγιασθέντων από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. Στο τέλος θα πάμε και στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι στιγμής έχουμε συναντηθεί με Καστοριανούς, φυτέψαμε λουλούδια στο Βουνό με τους Φίλους του Περιβάλλοντος και χορέψαμε με τα μέλη της Οργάνωσης Ποντίων Καστοριάς.
Τα παιδιά που είναι στην ομάδα προέρχονται από πολλές χώρες. Κάποιοι από αυτούς επισκέπτονται την Ελλάδα για πρώτη φορά κάποιοι άλλοι είχαν έρθει στο παρελθόν για διακοπές. Τώρα βλέπουν την Ελλάδα με μια άλλη ματιά. Με τη ματιά του ντόπιου και μαθαίνουν πολλά για τη χώρα μας. Το πιο σημαντικό είναι το ότι θα επιστρέψουν στα σπίτια τους και θα μιλήσουν με την οικογένειά τους και με τους φίλους τους καιθα δείξουν μια άλλη εικόνα της Ελλάδας επειδή η εικόνα που βλέπουμε στα ΜΜΕ δεν είναι η πραγματική», Σημείωσε η JohannaBoyka.
Το «παρών» στη διοργάνωση έδωσε και η αναπληρώτριαγενική πρόξενος του γερμανικού προξενείου ΘεσσαλονίκηςAnitaEnglert-Zerbin η οποία στις δηλώσεις της προς τους εκπροσώπους των ΜΜΕ είπε μεταξύ άλλων: «κεντρικός στόχος αυτής της προσπάθειας που γίνεται είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη διατήρηση της μνήμης. Θέλουμε να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε έναν πολιτισμό μνήμης έτσι ώστε όλες, αυτά τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ελλάδα και έχουν να κάνουν με τη γερμανική κατοχή, να καταγραφούν και να μη ξεχαστούν ποτέ.
Ιδιαίτερα χαιρόμαστε για το γεγονός ότι εδώ έχουμε μια διεθνή συνεργασία και φυσικά με νέους από την Ελλάδα και από τη Γερμανία η οποία θα οδηγήσει στο να δουλέψουν μαζί στο πάρα πολύ σημαντικό αυτό αντικείμενο έτσι ώστε να μείνει και ένα έργο πίσω για τις επόμενες γενιές».
Η αναπληρώτρια Γενική Πρόξενος, απέφυγε να αναφερθεί στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων και παρέπεμψε τους δημοσιογράφους στην επίσημη θέση της γερμανικής κυβέρνησης, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «ως διπλωμάτης δεν μπορώ να απαντήσω εκείνο όμως που μπορώ να πω είναι ότι νιώθω πάρα πολύ άσχημα κάθε φορά που επισκέπτομαι κάποια από αυτές τις περιοχές και βλέπω και μαθαίνω με λεπτομέρειες όλα αυτά που έγιναν, νιώθω πάρα πολύ άσχημα και κάθε φορά ζητώ συγνώμη από τους κατοίκους. Κάτι παραπάνω από αυτό όμως δεν μπορώ να κάνω».
Οι φοιτητές παρέμειναν για τρεις μέρες στην Κλεισούρα όπου είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τους κατοίκους, ενώ η δράση που επέλεξαν να κάνουν εκεί ήταν ο καθαρισμός των δρόμων της τοπικής κοινότητας.
Επίσης, επισκέφθηκαν και τη Θεσσαλονίκη όπου τα μέλη της Ισραηλιτικής Κοινότητας τους ξενάγησαν στο εβραϊκό μουσείο.
Ελένη Ψωμαδάκη
Εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
