Η μικροϊστορία κάθε τόπου βρίθει από γεγονότα μικρά και μεγάλα γνωστά και άγνωστα τα οποία αν δεν αποτυπωθούν και καταγραφούν θα ξεχαστούν με αποτέλεσμα να γίνει ο τόπος και η ιστορία φτωχότεροι. Εμείς οι νεώτεροι που έχουμε την δυνατότητα να χρησιμοποιούμε τον γραπτό λόγο και τα ΜΜΕ με ευχέρεια, έχουμε χρέος απέναντι στον τόπο που μας ανέθρεψε και την ιστορία, να καταγράψουμε ότι γνωρίζουμε, καθότι αποτελεί πηγή ιστορικού πολιτισμικού και πολιτισμικού πλούτου για τις επερχόμενες γενεές. Είναι τρόπον τινά χρέος μας να διασώσουμε την συλλογική μνήμη για να μην παραπονούνται οι επερχόμενες γενιές ότι δεν καταγράψαμε τα ιστορικά γεγονότα και τις εμπειρίες μας, από τα οποία μπορούν να εξάγουν πολύτιμα διδάγματα, συμπεράσματα και άλλα συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Η παρακάτω ιστορική καταγραφή γίνεται με αφορμή μιας συμπολίτισσας μας, που έφυγε από την ζωή πλήρης ημερών και της οποίας η οικογένεια έγραψε την δική της τοπική ιστορία κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου αλλά και μετά τον πόλεμο.
Δυστυχώς το αφήγημα αυτό είναι σύντομο και φειδωλό καθότι η εκλιπούσα αρχόντισσα Αναστασία (Τασούλα) από σεμνότητα και διακριτικότητα δεν ήθελε να πει περισσότερα τόσο για την ιστορική της οικογένεια όσο και για άλλα σημαντικά γεγονότα που αφορούσαν τρίτους. Εμείς για την οικογένεια Οικονομίδη αναφερθήκαμε και άλλη φορά στον τοπικό τύπο, αφού ο Γεώργιος Οικονομίδης πατέρας της εκλιπούσας ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου Καστοριέων Νέας Υόρκης ΟΜΟΝΟΙΑ και στο νεοκλασικό τους σπίτι στην Οδό Χριστοπούλου, φιλοξενήθηκαν προσωπικότητες όπως ο εφευρέτης Φλέμιγκ με την Αμαλία Βουρέκα,(τότε γραμματέας του και μετά σύζυγός του), ο πρωθυπουργός Πλαστήρας, οδημοσιογράφος και συγγραφέας Καραγάτσης, ένας Βούλγαρος Βυζαντινολόγος και άλλες προσωπικότητες.
Ο πατέρας της Αναστασίας ήταν ο Γιώργος Οικονομίδης και η μητέρα της Ευγενία το γένος Πουλιόπουλου. Η Ευγενία λόγω του ότι έζησε στο Λονδίνο με τον γουνέμπορο Πατέρα της Κωστάκη, γνώριζε την Αγγλική πολύ καλά και οι τοπικές αρχές λόγο της συμμετοχής της στα κοινά, ζητούσαν την βοήθειά ως διερμηνέα, σε αφίξεις ξένων υψηλών προσκεκλημένων.
Ο πατέρας της εκλιπούσας Γιωργάκης, εκ Βογατσικού ορμώμενος, επειδή ήθελε πολύ να σπουδάσει και ο πατέρας του δεν είχε την οικονομική ευχέρεια, τον έστειλε να δουλέψει σε έναν Μπογατσιώτη(Βογατσιώτη) στην Κωνσταντινούπολη, που είχε εργοστάσιο μακαρονοποιίας. Δούλεψε δύο χρόνια και μετά μετανάστευσε στην Νέα Υόρκη, όπου βρίσκονταν τα δύο του αδέλφια για να εκπληρώσει το όνειρό του. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο Κολούμπια Οδοντίατρος, αφού πρώτα υπηρέτησε στον αμερικάνικο στρατό για να μπορέσει να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα του προτάθηκε θέση καθηγητή στην Αθήνα, αλλά προτίμησε να μείνει στην γενέτειρά του την Καστοριά και να ασκήσει το επάγγελμά του, προσφέροντας τοιουτοτρόπως τις τόσο πολύτιμες υπηρεσίες του οδοντιάτρου στον τόπο του. Έτσι λειτουργεί το πρώτο οδοντιατρείο στην Δυτική Μακεδονία τέλος της δεκαετίας του 1910 στο σπίτι του δίπλα στην οικία Νάντσιου στην Οδό Χριστοπούλου, όπου υπήρχε ένα τούρκικο σπίτι το οποίο κατεδαφίστηκε όταν πέρασε ο δρόμος.
Στην γερμανική κατοχή επιτάχθηκε το νεοκλασικό τους σπίτι και στον πρώτο όροφο έμενε ένας γερμανός αξιωματικός, ο οποίος έδινε στα παιδιά της οικογένειας γερμανικές σοκολάτες, τις οποίες τα παιδιά δεν δεχόντουσαν καθότι τους έβλεπαν ως κατακτητές. Όταν κάποτε η μεγαλύτερή αδελφή της Τασούλας, ρώτησε τον γερμανό αξιωματικό γιατί σημαδεύουν τους Εβραίους, αυτός απήντησε ότι αυτές ήταν οι διαταγές.
Στο πρώτο αντάρτικο φυλακίστηκε ο Γιωργάκης από τους αντάρτες σε ένα μοναστήρι, διότι ως πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού, όταν του ζήτησαν τρόφιμα οι αντάρτες, τους είπε ότι για να τα δώσει πρέπει να ρωτήσει το Δ.Σ. Την ίδια εποχή φυλάκισαν οι αντάρτες και άλλους γνωστούς καστοριανούς. Μαζί με το Γιωργάκη ήταν φυλακισμένος και ο εκλιπών συμβολαιογράφος Χρήστος Γκολομπίας, με τον οποίο είχα την τύχη να συνομιλήσω για πολύ ενδιαφέροντα ιστορικά θέματα. Στις προσπάθειες της απελευθέρωσης, που έγιναν παρασκηνιακά, με γεγονότα τα οποία δεν είναι ευρύτερα γνωστά, βοήθησε και ο συγγενής τους δικηγόρος Κοσμάς Τσαμίσης, που είχε προσβάσεις στο Ε.Α.Μ.
Ένα άλλο ιστορικό γεγονός που έχω χρέος να αναφέρω και οφείλετε στην αφήγηση της Αναστασίας Οικονομίδου, αφορά τον σεμνό και ανιδιοτελή πρωθυπουργό Πλαστήρα. Όταν η οικιακή βοηθός της οικογένειας σιδέρωνε το πουκάμισο του φιλοξενούμενου πρωθυπουργού διαπίστωσε ότι ο γιακάς ήταν φθαρμένος. Το ανέφερε αυτό στην κυρία Ευγενία και αυτή την μάλωσε για το σχόλιο και της είπε να μην βγάλει κουβέντα.
Αυτά και πολλά άλλα που δεν είναι του παρόντος να αναφερθούν, μου διηγήθηκε η ευγενής αυτή ψυχή, που έφυγε πρόσφατα στο ταξίδι της αιωνιότητας θεωρώντας χρέος μου να τα καταγράψω για την ιστορία και τον ιστορικό του μέλλοντος.
Καλό σου ταξίδι ξαδέλφη και αιωνία σου η μνήμη.
Σε ευχαριστούμε δε και για το φωτογραφικό υλικό που διέσωσες και θα βοηθήσει στην καταγραφή της ιστορικής συλλογικής μνήμης του τόπου μας.
