ΕΡΓΑΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΑΣ
του Ιωάννη Μ. Τσακιρίδη, Μουσικολόγου ΠΕ 16.02 ©
Η μουσική εκπαίδευση στην Καστοριά (συνέχεια)
Το πρώτο χρόνο λειτουργίας του «Ωδείου» τα διδασκόμενα μουσικά όργανα ήταν το βιολί, το μαντολίνο και η κιθάρα με καθηγητή τον Βασ. Δόικο ενώ στο δεύτερο χρόνο προστίθεται και τμήμα εκμάθησης πιάνου με την καθηγήτρια Έλλη Παυλή[1]. Κατά το ίδιο έτος γνωστοποιείται ότι τη γενική διεύθυνση του παραρτήματος του «Ωδείου» Καστοριάς θα έχει ο διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης Γ. Καζαντζής ενώ τη διεύθυνση της Χορωδίας ο Β. Δόικος. Τον Αύγουστο του 1936 εκδόθηκε διάταγμα[2] δια του οποίου εγκρίνεται η ίδρυση δημοτικού ωδείου στη Καστοριά με σκοπό το «Ωδείο» της Καστοριάς να γίνει δημοτικό. Είναι αξιοσημείωτο να αναφερθεί ότι κατά το έτος 1937 το Ωδείο είναι σε κακή κατάσταση και η «Καστοριά» σχολιάζει το γεγονός: «…το Ωδείον Καστοριάς, το οποίο τούδεν ευρίσκετο υπό διάλυσιν σχεδόν, ήρχισε να δίδη σημεία ζωής, πληροφορούμεθα ότι η διοικούσα αυτού επιτροπή προσέλαβε μίαν καθηγήτριαν του πιάνου εκ Θεσσαλονίκης»[3] Το Ωδείο θα τερματίσει άδοξα τη σημαντική του πορεία κατά τη περίοδο της κατοχής όταν οι ιταλικές αρχές θα απαγορέψουν τη λειτουργία του.
Κατά το έτος 1935 εκδηλώνεται η βούληση για τη δημιουργία φιλαρμονικής ως τμήμα του «Ωδείου» και ορίζεται καθηγητής των πνευστών ο Β. Δόικος. Σχετικό δημοσίευμα αναφέρει το εξής: «Ο κ. Δόικος ως διευθυντής της Χορωδίας του Ωδείου θα αναλάβη την διδασκαλίαν των πνευστών και εγχόρδων οργάνων, έχω σκοπόν όπως ιδρύση Φιλαρμονικήν εν Καστοριά, άμα ως οι μέλλοντες να φοιτήσωσιν εν τω Ωδείο καταρτισθώσι καταλλήλως.»[4]. Η ανάγκη για τη δημιουργία φιλαρμονικής προήλθε ύστερα από το κλείσιμο του Εθνικού Οικοτροφείου Αρρένων Καστοριάς, το οποίο για πάνω από 10 χρόνια διέθετε φιλαρμονική και έδινε το παρόν στις τοπικές εθνικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις. Η εφημερίδα «Καστοριά» τον Μάρτιο του 1936 αναφέρει την απουσία της φιλαρμονικής του Οικοτροφείου[5] ως ένα μεγάλο κενό στη κάλυψη των εθνικών εκδηλώσεων και παρελάσεων και για τον σκοπό αυτό ο Δήμος Καστοριάς θα πρέπει να αγοράσει μουσικά όργανα για τη δημιουργία φιλαρμονικής. Επίσης, αναφέρεται ότι 11 πνευστά όργανα δόθηκαν στο Ωδείο Καστοριάς από τον Προοδευτικό Σύλλογο για αυτό το σκοπό καθώς και μνεία στον Β. Δόικο να αναλάβει τη διδασκαλία αυτών. Τον Μάρτιο του 1938 δόθηκε χοροεσπερίδα στο Παλλάδιον υπέρ του Ωδείου[6] και της στολής της φιλαρμονικής με τη συμμετοχή της ορχήστρας του Ωδείου. Η εφημερίδα «Καστοριά» αναφέρει χαρακτηριστικά τις προσπάθειες για τη δημιουργία της φιλαρμονικής: «Η μπάντα του Ωδείου Καστοριάς εργάζεται εντατικώς και έτσι υπάρχει πιθανότις εντός ολίγου να πλουτισθή και η πόλις μας με μια μπάντα, όπως έχουν όλες οι γειτονικές πόλεις»[7] Ωστόσο, η πρώτη εμφάνιση της φιλαρμονικής του Ωδείου θα πραγματοποιηθεί το 1938 στη παρέλαση και τους εορτασμούς της 25ης Μαρτίου «Άμα δε τη ανατολή της 25ης Μαρτίου η άρτι καταρτισθείσα μπάντα του Δήμου Καστοριάς υπό τον κ. Β. Δόικον περιήλθε τας οδούς της πόλεως ανακρούσα το εωθινόν.»[8] Έκτοτε, η φιλαρμονική θα αποκτήσει ενεργό ρόλο στα δρώμενα της Καστοριάς, όπως μαρτυρείται και από τη συμμετοχή της στις γυμναστικές επιδείξεις των Γυμνασίων Καστοριάς στις 4 Ιουνίου 1938[9] παίζοντας εμβατήρια κατά τη παρέλαση και μετά ελληνικούς χορούς. Όλο αυτό το διάστημα λειτουργίας της τα μέλη της φιλαρμονικής δεν είχαν μια ομοιόμορφη ενδυμασία γεγονός το οποίο επιλύθηκε σύντομα με την απόκτηση καπέλων και στολών[10]. Τέλος, παραμονή του έτους 1939 η φιλαρμονική περιέρχεται στους δρόμους της πόλης για να παιανίσει πρωτοχρονιάτικα τραγούδια με σκοπό τη συλλογή χρημάτων για την αγορά νέων μουσικών οργάνων. Η λειτουργία της φιλαρμονικής θα διακοπεί απότομα το έτος 1941 με την κατάληψη της Καστοριάς από της δυνάμεις του Άξονα σηματοδοτώντας την οριστική της παύση.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
Εφημερίδα «Καστοριά», Ι. Παπακώστα, Καστοριά (1934-1939)
[1] Καστοριά 06-01-1935, ΙΒ’, 596, 2.
[2] ο. π. 23-08-1936, ΙΓ’, 666, 4.
[3] ο. π. 17-10-1937, ΙΔ’, 725, 3.
[4] ο. π. 06-01-1935, ΙΒ’, 596, 2.
[5] ο. π. 29-03-1936, ΙΓ’, 646, 1.
[6] ο. π. 20-03-1938, ΙΕ’, 746, 3.
[7] ο. π. 27-03-1938, ΙΕ’, 747, 3.
[8] ο. π. 4.
[9] ο. π. 12-06-1938, ΙΕ’, 758, 1.
[10] ο. π. 03-07-1938, ΙΕ’, 761, 3.
