Μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα της πολυεπίπεδης κρίσης που μαστίζει την Ελληνική κοινωνία, μια αισιόδοξη ακτίνα ξεπροβάλει για να φωτίσει το αδιέξοδο. Κυρίαρχη θέση μέσα στο νέο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο που πάει να διαμορφωθεί αυτή την περίοδο καταλαμβάνει ο
αγροτικός τομέας ο οποίος αποτελεί ένα από τα λίγα εργαλεία που μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης.
Ο αγροτικός τομέας της χώρας μας που, για άλλη μια φορά στην νεότερη ιστορία, πρέπει και μπορεί να αποτελέσει πυλώνα της ανάπτυξης και της στήριξης της οικονομίας μας.
Όλοι μας γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες και μάλιστα πολύ περισσότερο εμείς που εξ επαγγέλματος ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους που θέλουν να επιστρέψουν «στο χωριό», της αυξανόμενης τάσεις ανθρώπων που θέλουν να ασχοληθούν με την αγροτιά. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, είναι οι καθημερινές συζητήσεις σε καφέ και παρέες που διαμορφώνουν ανάλογες απόψεις, κυρίως μεταξύ νέων ανθρώπων, γεγονός που αποτυπώνεται και σε αντίστοιχες δημοσκοπικές έρευνες, όπου φαίνεται «δήθεν», ότι 1,5 εκατομμύριο νέοι από τα αστικά κέντρα (κυρίως από Αθήνα) εκδήλωσαν το ενδιαφέρον ότι «θα ήθελαν να επιστρέψουν στο χωριό και να ασχοληθούν με την παραγωγή αγροτικών προϊόντων»!!!
Σίγουρα η επιλογή αυτή δεν είναι συνειδητή για τους περισσότερους, αλλά αποτελεί λύση ανάγκης κι αυτό πρέπει να αποτελεί στοιχείο έντονου προβληματισμού.
Αν κάποιος ασχοληθεί και «χτίσει» στην αγροτική παραγωγή , δε θα το κάνει και δεν θα πρέπει να το κάνει περιστασιακά για 2, 3, 5 χρόνια. Θα πρέπει να μείνει μόνιμα. Γιατί πάνω σ’ αυτό θα «επενδύσει» χρήματα, γνώσεις, χρόνο και πάνω απ’ όλα την ίδια την ψυχή του, κυρίως αν είναι νέος.
Αλλά ας δούμε αυτή τη δυνατότητα μέσα από τη διάσταση λίγων αριθμών.
Σε πανελλαδικό επίπεδο δραστηριοποιούνται περίπου 800.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις και απασχολούνται σ’ αυτές περίπου 1.200.000 άνθρωποι. Στη Δυτική Μακεδονία έχουμε περίπου 30.000 αντίστοιχες εκμεταλλεύσεις.
Μπορούν αυτές οι εκμεταλλεύσεις να διπλασιαστούν ;
Χωράνε άλλοι 1.500.000 άνθρωποι σ’ αυτή τη δραστηριότητα, όταν οι παραπάνω από τις μισές εκμεταλλεύσεις λειτουργούν αντιπαραγωγικά ή είναι στα όρια της βιωσιμότητας στην καλύτερη περίπτωση ;
«Δε μας χωράει ο τόπος», έλεγαν οι παλιότεροι από μας για να δικαιολογήσουν την ανέχεια και τους λόγους που τους οδήγησαν στη μαζική μετανάστευση σε διάφορες περιόδους του περασμένου αιώνα.
Όμως η αγροτική παραγωγή πρέπει να στηριχθεί, να ενισχυθεί και να αποτελέσει έναν από τους κύριους πυλώνες για την ανάπτυξη της χώρας μας και την έξοδό της από το παραγωγικό τέλμα στο οποίο βρίσκεται.
Το ζητούμενο είναι η ίδρυση και λειτουργία αγροτικών εκμεταλλεύσεων από νέους ανθρώπους, που όμως θα αποτελούν διάδοχη κατάσταση των υφιστάμενων γεωργών, οι οποίοι, ως φυσική συνέχεια, θα δουν την έξοδό τους από το επάγγελμα στα πλαίσια ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού.
Αυτοί είναι που έχουν παραπάνω πιθανότητες, σε σχέση με όλους τους άλλους, για να πετύχουν. Και μαζί μ’ αυτούς φυσικά και ένα άλλο κομμάτι πληθυσμού, που θα δει την παραμονή του ή την επιστροφή του στην ύπαιθρο ως συνειδητή επιλογή και σε κάθε περίπτωση καταρτισμένων και ενημερωμένων γι’ αυτό που θέλουν να κάνουν.
Γιατί η αγροτική δραστηριότητα, στις σημερινές συνθήκες, αποτελεί επιχειρηματική δραστηριότητα πολλαπλών απαιτήσεων. Η μόνη περίπτωση που «επιδέχεται» και «δικαιολογεί» προχειρότητες, είναι η περιστασιακή ενασχόληση όταν γίνεται με όρους «χόμπυ», κυρίως από εταιροαπασχολούμενους.
Προσοχή λοιπόν στη λογική που λέει «έχω κάποια χωράφια στο χωριό και θέλω κάτι να τα κάνω». Ή και σε μια άλλη λογική, που θέλει την επιστροφή στην ύπαιθρο ως εύκολη λύση και αποτελεσματική, απέναντι στην κρίση της απασχόλησης και της οικονομικής δυσπραγίας.
Αποτελεί όμως μια λύση άριστη, όταν ένας υποψήφιος αγρότης ξεκινάει συνειδητά.
Πρώτον και σημαντικότερο, θα πρέπει να μάθει καλά το αντικείμενο που τον ενδιαφέρει. Η αναζήτηση «χρυσοφόρων» καλλιεργειών για τις οποίες γίνεται πολύς λόγος τελευταία, μοιάζει με την αναζήτηση χαμένου θησαυρού. Όλοι συζητάνε γι’ αυτόν αλλά κανείς δεν τον έχει βρει.
Σε κάθε περίπτωση, η συστηματική εκπαίδευση είναι πολλαπλά σημαντική από την σκόρπια, ανώνυμη και πολλές φορές επώνυμη, συλλογή πληροφοριών που το μόνο που καταφέρνουν είναι σύγχυση.
Και στη συνέχεια ο υποψήφιος αγρότης να πάρει χαρτί και μολύβι και να καταγράψει τους πόρους που διαθέτει και οι οποίοι είναι απαραίτητοι για ένα πετυχημένο ξεκίνημα (κυρίως γη και κεφάλαιο). Να αναζητήσει συνεργάτες, συμβούλους και γενικότερα υποστήριξη από κρατικούς και μη φορείς.
Μόνο έτσι θα «χτίσει» μια σωστή και βιώσιμη δραστηριότητα, ένα καλό «νοικοκυριό», για να μιλάμε και με όρους παράδοσης και όχι μόνο αγροτικής οικονομίας.
Το έχουν ήδη αντιληφθεί και οι κυβερνώντες μας και θέλουν να βοηθήσουν. Μόνο που μένουν στις συσκέψεις και στα σχέδια, δέσμιοι από τα βαρίδια της γραφειοκρατίας και της δυσκίνητης κρατικής μηχανής, χωρίς να έχουν σαφείς πρακτικές για το τι πρέπει να κάνουν.
Κι αν τέλος θελήσουμε να χωροθετήσουμε τα παραπάνω στη περιοχή μας, τη Δυτική Μακεδονία, με τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες και την έντονη παράδοση στη παραγωγή ποιοτικών προιόντων, μπορεί και πρέπει να «σηκώσει» νέους που θέλουν να ασχοληθούν με την παραγωγή, όταν μάλιστα υπάρχει διαθέσιμη γη που δεν αξιοποιείται, ή όταν γίνεται αυτό δε γίνεται σωστά. Γιατί το 70% περίπου της γεωργικής γης καλλιεργείται με ξηρικά σιτηρά, που ούτε απασχόληση προσφέρουν, αλλά ούτε και εισόδημα.
Άρα εδώ υπάρχει χώρος για ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα και ιδιαίτερα με δυναμικές καλλιέργειες και κλάδους που στοχεύουν στην μέγιστη δυνατή αξιοποίηση της απασχόλησης και την εξασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος, πάντα με όρους και προυποθέσεις που επιβάλει η επιστήμη της αγροτικής οικονομίας.
ΜΙΜΙΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ
ΓΕΩΠΟΝΟΣ Τ.Ε
