17η Νοεμβρίου 1973, μια χούφτα χρόνια πριν…
ταραγμένα χρόνια τότε, ταραγμένα και σήμερα.. κάποιοι καρπώθηκαν εύσημα που δεν τους άξιζαν, κάποιοι άλλοι πάλι έμειναν στην αφάνεια ενώ δεν
το άξιζαν. Πολλοί γνώρισαν κτηνωδίες, διωγμούς και βασανιστήρια. Ορισμένοι από αυτούς πάλι, γνώρισαν πολιτική, οικονομική και επαγγελματική καταξίωση. Ίσως αποτέλεσαν και οι ίδιοι με την σειρά τους γρανάζια του ίδιου ή αντίστοιχου συστήματος που τότε μάχονταν.
Μέχρι και σήμερα, η αλήθεια συγκεχυμένη. Οι μαρτυρίες και τα ντοκουμέντα παρελάζουν κάθε χρόνο από τηλεοπτικούς δέκτες και διαδικτυακούς τόπους και όμως καταφέρνουν να φθάνουν στους δέκτες της ψυχής μας τόσο αντικρουόμενες μεταξύ τους διαπιστώσεις.
Οι νεκροί για ορισμένους ανήλθαν σε 23 ή περισσότερους[1]. Κατ’ άλλους όμως, περιορίζονται στους 12 [2], όλοι εκτός του χώρου του Πολυτεχνείου. Αμφότεροι παραθέτουν ντοκουμέντα για να τεκμηριώσουν τους απολογισμούς τους, από το πόρισμα Τσεβά [3] μέχρι το αποτέλεμα της έρευνας του αστυνομικού διευθυντού Γ. Σαμπάνη[4].
Η αντικειμενική πληροφόρηση δεν φαντάζει δύσκολη μόνο στις ημέρες μας, 37 έτη μετά. Σειρά θεμάτων έχει προκαλέσει και συνεχίζει να προκαλεί αντιπαραθέσεις και αντιμαχόμενες ερμηνείες.
Επί Υπουργίας Αβέρωφ, σύμφωνα και με τον Άδωνι Γεωργιάδη, βουλευτή του ΛΑ.Ο.Σ.[5], απέβη άκαρπη ενδελεχής έρευνα για την ανεύρεση συγγενών θανόντων στο Πολυτεχνείο με σκοπό την χορήγηση αμοιβής. Επάνω στο ίδιο θέμα, άλλες πηγές αναφέρουν ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος απεφάσισε, κατόπιν εντολών του τότε υπουργού Δημοσίων Έργων και μετέπειτα Δικαιοσύνης Γ.Α.Μαγκάκη, να απονείμει τιμητική σύνταξη στις οικογένειες των σπουδαστών που έχασαν την ζωή τους στο Πολυτεχνείο, χωρίς ωστόσο να καταστεί εφικτή η ανεύρεση δικαιούχων [6].
Η Ανακοίνωση-Απάντηση της συντονιστικής επιτροπής αγώνα του πολυτεχνείου (Γενάρης Φλεβάρης 1974), σύμφωνα με την οποία 350 περίπου οργανωμένοι πράκτορες της ΚΥΠ, εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο με σκοπό την απομόνωση του φοιτητικού κινήματος από το σύνολο του λαού και της νεολαίας μέσω προβοκατόρικων ενεργειών για την προβολή αναρχικών συνθημάτων[7],[8].
Η μαρμάρινη πλάκα (της οποίας τα αποκαλυπτήρια έκανε ως Πρωθυπουργός το 1988 ο Ανδρέας Παπανδρέου) η οποία τοποθετήθηκε κοντά στην ασώματη κεφαλή, στον εντός του Πολυτεχνείου χώρο, έχουν αναγραφεί δεκαοκτώ ονόματα με την μισοσβησμένη πλην όμως αναγνώσιμη, διευκρινιστική περιγραφή, «Φοιτητές που έδωσαν την ζωή τους για τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944»!! [9],[10]
Ο ρόλος του πρώην γραμματέα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Κώστα Λαλιώτη και η έντονη αμφισβήτηση που βίωσε -αρκετά πριν αμφισβητηθεί έντονα με τη σειρά του το σύνολο του πολιτικού μας συστήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκείνος ήταν που διαπραγματεύτηκε, ως μέλος της επιτροπής των φοιτητών, την είσοδο του άρματος μάχης στον περίβολο του ιδρύματος και αυτός ήταν και ο λόγος που δεν θρηνήθηκαν θύματα κατά την πτώση της σιδερένιας πύλης[11],[12].
Η στάση των στρατιωτών και ειδικότερα των ανδρών των ειδικών δυνάμεων (Λ.Ο.Κ.) της Α΄ Μοίρας Καταδρομών, οι οποίοι κατά πολλούς στάθηκαν στο πλευρό των φοιτητών, υπερασπίζοντάς τους από την αστυνομική βία ακόμη και με τα σώματά τους [13],[14]
Η απολογία ενός εκ των πρωταγωνιστών της περιόδου, του Γ. Παπαδόπουλου ενώπιον του δικαστηρίου σχετικά με το σύνθημα ψωμί-παιδεία-ελευθερία, σύμφωνα με την οποία [15],[16]:
«..Ως προς το ψωμί, την οικονομίαν, παραλάβαμεν το εθνικόν εισόδημα εις τα 565 δολλάρια, και παραδώσαμε την διαχείρισιν της εξουσίας όταν ανετράπημεν εις 1.100.
Παραλάβαμεν τον προϋπολογισμόν της χώρας εις το ύψος των 29 δισεκατομμυρίων και παραδώσαμεν την αρχήν, με τον προϋπολογισμόν της χώρας εις 109 δισεκατομμύρια.
Παραλάβαμεν το συναλλαγματικόν απόθεμα της χώρας εις τα 200 εκατομμύρια δολλάρια και το παραδώσαμεν εις τον ένα δισεκατομμύριον πεντήκοντα εκατομμύρια δολλάρια. ..
Παιδεία! Δύο δισεκατομμύρια τετρακόσια εκατομμύρια ήσαν αι δαπάναι του προϋπολογισμού υπέρ της παιδείας όταν αναλάβομεν την αρχήν. Και παραδώσαμεν κονδύλιον εγγεγραμμένον εις τον προϋπολογισμόν ύψους 15 δισεκατομμυρίων.
Εξακόσιες είκοσι επτά ήσαν αι θέσεις των λειτουργών της ανωτάτης παιδείας, διότι δεν θα αναφερθώ εις την γενικήν, και ανεπτύξαμεν τας καθηγητικάς έδρας εις τον αριθμόν των εννεακοσίων εβδομήκοντα περίπου.
Δύο χιλιάδες εξακόσιοι ήσαν οι προβλεπόμενοι βοηθοί Καθηγητών, ως βοηθητικόν εκπαιδευτικόν προσωπικόν εις τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, και όταν παραδώσαμεν την αρχήν αι νομοθετημέναι θέσεις ανήρχοντο εις έξι χιλιάδας επτακοσίας, εάν δεν με απατά η μνήμη, εξ αυτών δε είχε κατορθωθεί να συμπληρωθούν περί τας τέσσερεις χιλιάδας οκτακοσίας.
Εδιπλασιάσαμε τας δυναμένας να προσφερθώσι υπηρεσίας εκ μέρους των φοιτητικών λεσχών,
εβελτιώσαμε το φοιτητικόν συσσίτιον. Εχορηγήσαμεν τα φοιτητικά δάνεια.
Εχορηγήσαμε δωρεάν τα συγγράματα προς τους φοιτητάς. Εν πάση δε περιπτώσει ολοκληρώσαμε την έννοιαν εις την πραγματικήν μορφήν της δωρεάν παιδείας εις τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα…»
Η ιστορία της Ηλένια, που από “δολοφονημένη” φοιτήτρια κατέληξε να αποτελεί μοντέλο διαφήμισης σαμπουάν της αγγλικής εταιρείας “ΜΠΡΕΚ”, φανταστικό δημιούργημα νεαρού φοιτητή[17]
-Γιατί να είναι τόσο δύσκολο να συμφωνήσουμε την αλήθεια?
-Γιατί δεν θα ήταν Η ιστορική αλήθεια θα απαντούσε κάποιος.
-κι εγώ τι θα μάθω του παιδιού μου, ξαναρωτάω..
-άστο, θα μάθει στο σχολείο, θα αποκρίνονταν ξανά ο άλλος
-μα εκεί ούτε εγώ δεν έμαθα, σιγοψιθυρίζω και σκύβω το κεφάλι από την ντροπή..
(Μήπως όμως τελικά δεν φταίω?!)
ΑΠΟ ΤΟ tro-ma-ktiko
