Οι εκλογείς θα έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν μόνο συμβούλους, οι οποίοι θα είναι υποψήφιοι στην περιφερειακή ενότητα όπου είναι εγγεγραμμένοι. Ειδικότερα, θα
μπορούν να βάζουν έναν σταυρό σε ενότητες από τις οποίες εκλέγονται μέχρι 3 περιφερειακοί σύμβουλοι, έως δύο σταυρούς σε ενότητες όπου εκλέγονται 4 μέχρι 7 σύμβουλοι, έως τρεις σταυρούς σε ενότητες με 8 μέχρι 12 συμβούλους και έως τέσσερις σταυρούς σε περιφερειακές ενότητες στις οποίες εκλέγονται περισσότεροι από 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.
Περιφέρεια
Ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες και τα μέλη του περιφερειακού συμβουλίου εκλέγονται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία. Εκλογικό δικαίωμα έχουν οι δημότες εκλογείς των δήμων της οικείας περιφέρειας. Οι δημότες εκλογείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων και των κοινοτήτων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και Νομαρχιακών Διαμερισμάτων που συνενώνονται, έχουν δικαίωμα να εκλέγουν τις αρχές της περιφέρειας που προκύπτει από τη συνένωση. Ως προς το όριο ηλικίας, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος εφαρμόζονται οι διατάξεις της νομοθεσίας περί εκλογής βουλευτών, όπως κάθε φορά ισχύουν. Η 1η Ιανουαρίου κάθε έτους θεωρείται ημερομηνία γεννήσεως εκείνων που έχουν γεννηθεί κατά το έτος αυτό.
Σε κάθε περίπτωση ο μέγιστος αριθμός των σταυρών δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό των εδρών της αντίστοιχης εκλογικής περιφέρειας. Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους σταυρούς προτίμησης από τους ανωτέρω κατά περίπτωση οριζόμενους είναι έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Επίσης ο υποψήφιος περιφερειάρχης αλλά και οι υποψήφιοι αντιπεριφερειάρχες, δεν χρειάζονται σταυρό για την εκλογή τους. Εάν ωστόσο έχουν τεθεί σταυροί αυτό δεν αποτελεί αιτία ακύρωσης του ψηφοδελτίου.
Πως εκλέγεται ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες και οι περιφερειακοί σύμβουλοι
Στα ψηφοδέλτια για τις περιφερειακές εκλογές θα υπάρχουν υποψήφιοι περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες (κατά νομό) και περιφερειακοί σύμβουλοι που ο αριθμός τους καθορίζεται αναλόγως του πληθυσμού της περιφέρειας. Η εκλογή του περιφερειάρχη, των αντιπεριφερειαρχών περιφερειακών ενοτήτων (νομών) και των μελών του περιφερειακού συμβουλίου γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει έναν υποψήφιο περιφερειάρχη, τους υποψηφίους αντιπεριφερειάρχες σε αριθμό ίσο με τον αριθμό των περιφερειακών ενοτήτων(νομών), υποψήφιους περιφερειακούς συμβούλους σε αριθμό ίσο, τουλάχιστον, με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης του αριθμού αυτού μέχρι πενήντα τοις εκατό (50%). Το κλάσμα που προκύπτει στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω.Ο αριθμός των υποψηφίων περιφερειακών συμβούλων κάθε συνδυασμού από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό ίσο τουλάχιστον με το ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των υποψηφίων συμβούλων. Τυχόν δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω. Υποψηφιότητα από το ίδιο πρόσωπο και για την εκλογή του ως περιφερειάρχη ή αντιπεριφερειάρχη ή μέλους περιφερειακού συμβουλίου δεν επιτρέπεται.
Κανείς δεν επιτρέπεται να συμμετέχει σε περισσότερους συνδυασμούς.
Οι περιφερειακοί συμβούλοι θα εκλέγονται από κάθε περιφερειακό διαμέρισμα (τους σημερινούς νομούς), αναλογικά με τον πληθυσμό του..
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι «το περιφερειακό συμβούλιο αποτελείται από σαράντα ένα (41) μέλη σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000 κατοίκους, πενήντα ένα (51) μέλη σε περιφέρειες με πληθυσμό από 300.001 έως 800.000 κατοίκους, εβδομήντα ένα (71) μέλη σε περιφέρειες άνω των 800.000 κατοίκων. Τα περιφερειακά συμβούλια Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας θα αποτελείται από εκατόν ένα (101) μέλη.
Ποιο είναι το εκλογικό μέτρο – πως καθορίζεται ο αριθμός περιφερειακών συμβούλων
Μέτρο για τον υπολογισμό του αριθμού των περιφερειακών συμβουλίων κάθε εκλογικής περιφέρειας αποτελεί το πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού αριθμού των κατοίκων όλης της περιφέρειας διά του συνολικού αριθμού των μελών του περιφερειακού συμβουλίου. Από το πηλίκο της διαίρεσης του αριθμού των κατοίκων κάθε εκλογικής περιφέρειας διά του εκλογικού μέτρου, προκύπτει ο αριθμός των περιφερειακών της συμβούλων. Η κατανομή των εδρών μεταξύ των συνδυασμών γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως και στους δήμους.
Πως κατανέμονται οι έδρες μεταξύ των συνδυασμών
1.Τις εκλογές κερδίζει ο συνδυασμός που συγκεντρώνει το 50%+1 των ψήφων και παίρνει τα 3/5 των εδρών του περιφερειακού συμβουλίου, ενώ οι υπόλοιπες έδρες (2/5) κατανέμονται στους άλλους συνδυασμούς. Για τον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου ισχύει το +1 και στο περιφερειακό συμβούλιο μετέχουν όλοι οι συνδυασμοί που καταλαμβάνουν τουλάχιστον μία έδρα, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 4.
Περιφερειάρχης εκλέγεται ο υποψήφιος περιφερειάρχης του συνδυασμού που πήρε το 50% +1 ψήφο.
2. Αν ο επιτυχών συνδυασμός συγκεντρώνει ποσοστό έγκυρων ψηφοδελτίων μεγαλύτερο από το εξήντα τοις εκατό (60%) του συνόλου τους, οι έδρες του περιφερειακού συμβουλίου κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των συνδυασμών που συμμετέχουν στις εκλογές σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 5.
3. Αν κατά τον υπολογισμό των τριών πέμπτων (3/5) και των δύο πέμπτων (2/5) του αριθμού των εδρών, προκύπτει κλάσμα μικρότερο της μονάδας στην πρώτη περίπτωση στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα, ενώ στη δεύτερη δεν υπολογίζεται.
Οι έδρες του περιφερειακού συμβουλίου που αναλογούν στα τρία πέμπτα (3/5) και στα δύο πέμπτα (2/5) έχουν, αντίστοιχα, ως εξής:
Μέλη Συμπολίτευση Αντιπολίτευση
41 25 16
51 31 20
71 43 28
101 61 40
4. Η αναλογική κατανομή των εδρών, μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών, στην περίπτωση της παραγράφου 1 του παρόντος γίνεται ως εξής:
Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν σε όλα τα εκλογικά τμήματα της περιφέρειας, όλοι μαζί οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές, εκτός από τον επιτυχόντα (πρώτο), διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχεί στα δύο πέμπτα (2/5), και το πηλίκο τους αυξημένο κατά μία μονάδα, παραλειπόμενου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και καθένας τους καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο είναι το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Εάν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι επιλαχόντες συνδυασμοί, σύμφωνα με την προηγούμενη διαδικασία, είναι λιγότερες από τις προς διάθεση, όσες απομένουν διανέμονται ανά μία μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών, ανάλογα με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους.
Εάν συνδυασμοί έχουν ίσο αριθμό αχρησιμοποίητων υπολοίπων διενεργείται κλήρωση. Εάν και μετά τη διανομή εδρών με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα, παραμένουν αδιάθετες έδρες, κατανέμονται ανά μία κατά σειρά, ανάλογα με το συνολικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε επιλαχόντος συνδυασμού. Εάν έχει απομείνει προς διάθεση μία μόνον έδρα, την καταλαμβάνει ο επιλαχών συνδυασμός που έχει καταλάβει τουλάχιστον μία έδρα και παρουσιάζει το μεγαλύτερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο.
Σε περίπτωση ίσου αριθμού έγκυρων ψηφοδελτίων δύο ή και περισσοτέρων συνδυασμών, ενεργείται μεταξύ αυτών κλήρωση από το αρμόδιο Δικαστήριο.
5. Η αναλογική κατανομή των εδρών στην περίπτωση της παραγράφου 2 του παρόντος γίνεται ως εξής:
Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν σε όλα τα εκλογικά τμήματα της περιφέρειας, όλοι μαζί οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές, διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχούν στο περιφερειακό συμβούλιο, και το πηλίκο αυξημένο κατά μία μονάδα, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και καθένας τους καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο και το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Στην περίπτωση αυτή, ο επιτυχών συνδυασμός μπορεί να λάβει αριθμό εδρών που ξεπερνά το ποσοστό των τριών πέμπτων (3/5). Εάν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί που συμμετέχουν στην κατανομή με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση, όσες απομένουν κατανέμονται ανά μία μεταξύ όλων των συνδυασμών ανάλογα με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους. Εάν οι συνδυασμοί αυτοί ή μερικοί από αυτούς έχουν ίσο αριθμό αχρησιμοποίητων υπολοίπων, διεξάγεται κλήρωση.
Εάν μετά τη κατανομή των εδρών με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα παραμένουν αδιάθετες έδρες, κατανέμονται ανά μία, ανάλογα με το συνολικό αριθμό των εγκύρων ψηφοδελτίων του συνδυασμού.
Σε περίπτωση ίσου αριθμού εγκύρων ψηφοδελτίων δύο ή και περισσοτέρων συνδυασμών, διενεργείται μεταξύ τους κλήρωση από το αρμόδιο δικαστήριο.
6. Σε περίπτωση που έχει ανακηρυχθεί ένας μόνο συνδυασμός υποψηφίων, ο περιφερειάρχης εκλέγεται από το μοναδικό συνδυασμό. Οι πρώτοι κατά σειρά σε σταυρούς προτίμησης, και μέχρις να συμπληρωθεί ο αριθμός των εδρών του περιφερειακού συμβουλίου, εκλέγονται τακτικοί και οι υπόλοιποι αναπληρωματικοί σύμβουλοι.
Δήμοι
Οι σημερινοί δήμοι και κοινότητες διατηρούνται ως διοικητικές ενότητες και θα συμμετέχουν στην εκλογή των δημοτικών συμβούλων αποφασιστικά, ώστε να μη χαθεί η συνταγματική προσταγή της αντιπροσωπευτικοτητας. Στόχος του υπουργείου Εσωτερικών είναι, λοιπόν, η «πλήρης και ουσιαστική αντιπροσώπευση όλων των δημοτικών ενοτήτων ανάλογα με τον πληθυσμό τους».
Έτσι ο κάθε πολίτης στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές θα εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός, ή και παραπάνω, συμβούλου, αλλά παράλληλα θα μπορεί να ψηφίσει και έναν σύμβουλο από τη γειτονική ενότητα. Στις μονοεδρικές, διεδρικές και τριεδρικές εκλογικές περιφέρειες, ο εκλογέας μπορεί να βάλει έναν σταυρό σε υποψήφιο της περιφέρειάς του και έναν υπέρ υποψηφίου άλλης περιφέρειας.
Για παράδειγμα:
Για το 27μελές δημοτικό συμβούλιο του νέου δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας Αττικής, ψηφοφόροι που είναι εγγεγραμμένοι στον σημερινό δήμο Μάνδρας θα εκλέγουν τους 17 συμβούλους και θα μπορούν να «σταυρώσουν» έως τρεις από τους υποψηφίους της περιοχής αυτής και έναν από τις υπόλοιπες – Βιλίων, Ερυθρών ή Οινόης. Αντιστοίχως, εγγεγραμμένοι στον σημερινό δήμο Οινόης θα αντιπροσωπεύονται με έναν σύμβουλο και θα έχουν δικαίωμα ενός σταυρού στους δικούς τους υποψηφίους και ενός στις άλλες περιοχές – Βιλίων, Ερυθρών ή Μάνδρας.
Ειδικά στις οκτώ μεγάλες πόλεις, που διαιρούνται σε δημοτικά διαμερίσματα -Αθήνα, Πειραιάς, Περιστέρι, Καλλιθέα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο- ως εκλογικές περιφέρειες ορίζονται και τα σημερινά δημοτικά διαμερίσματα, τα οποία θα εκλέγουν τους δικούς τους δημοτικούς συμβούλους. Για παράδειγμα, στον δήμο Πάτρας εκλογική περιφέρεια, εκτός από τους σημερινούς δήμους, που συνενώνονται (Βραχναίικα, Μεσσάτιδα, Παραλίας και Ρίου), θα αποτελούν και τα τέσσερα δημοτικά διαμερίσματα της πόλης. Πηγή:http://www.newscode.gr/ellada/story/pos-tha-psifisoume-stis-ekloges-gia-tin-topiki-autodioikisi
