Εμπόδια στην πώληση της “μικρής ΔΕΗ”
Φρένο από το Συμβούλιο της Επικρατείας
Μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματική την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ και σύμφωνα με το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου, κινδύνους αντισυνταγματικότητας υποκρύπτει και η πώληση της «μικρής ΔΕΗ».
Στον «αέρα» θα τιναχθεί η πώληση (ιδιωτικοποίηση) της «μικρής ΔΕΗ» σύμφωνα με την πρόσφατη «πιλοτική» απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματική την πώληση της ΕΥΔΑΠ, αλλά και το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το οποίο επισημαίνει την αντισυνταγματικότητα της πώλησης.
Η διαδικασία πώλησης της «μικρής ΔΕΗ» θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2015 μέσω διεθνούς διαγωνισμού.
Η προίκα της «μικρής ΔΕΗ» περιλαμβάνει εκτός των δύο εκατομμυρίων καταναλωτών, 11 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος συνολικής ισχύος 2.363 Μεγαβάτ, έξι ορυχεία λιγνίτη, περίπου 3.000 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών περίπου 2 δισ. ευρώ.
Το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου (ένα από τα σοβαρότερα νομικά Ιδρύματα της χώρας) εκτός του ότι εκφράζει την έντονη αντίθεση και ανησυχία του για την πώληση της «μικρής ΔΕΗ», υπογραμμίζει ότι οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, όπως είναι η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, κ.λπ., «μπορούν να λειτουργούν ως Ανώνυμες Εταιρείες, αλλά σε κάθε περίπτωση επιδιώκουν δημόσιο σκοπό, καθώς οι παρεχόμενες υπηρεσίες τους συνδέονται άμεσα με την εγγύηση και το σεβασμό της αξιοπρεπούς διαβίωσης του ανθρώπου και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του».
Συνεπώς, «πρέπει να διαφυλάσσεται η συνεχής και προσβάσιμη σε όλους τους πολίτες παροχή των εν λόγω ζωτικών αγαθών, υπό το σχετικό έλεγχο και την εποπτεία του κράτους».
Σύμφωνα μάλιστα με την Ολομέλεια του ΣτΕ, σημειώνει το Ίδρυμα «ο έλεγχος αυτός δεν νοείται δίχως την κατοχή από το Δημόσιο της απόλυτης πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης (51%), ώστε να διασφαλίζεται επαρκώς η σύμφωνη με τα συμφέροντα του Δημοσίου και, κατ’ επέκταση των πολιτών, λειτουργία της εταιρείας».
Σε αντίθετη περίπτωση, «η εκάστοτε δημόσια επιχείρηση ιδιωτικοποιείται ουσιαστικά στο σύνολό της, με αποτέλεσμα να τίθεται σε σοβαρή διακινδύνευση τόσο η ποιότητα, όσο και η συνέχεια της παροχής, καθώς σε αποκλειστικό γνώμονα της λειτουργίας της ανάγεται το ιδιωτικό κέρδος και όχι το δημόσιο συμφέρον».
Το νομοσχέδιο που πέρασε από την Βουλή και ιδιωτικοποιεί τη δημόσια επιχείρηση αποκλίνει σημαντικά από τις συνταγματικές προϋποθέσεις, καθώς «δημιουργεί μια αμιγώς ιδιωτική εταιρεία, της οποίας το σύνολο των μετοχών και των περιουσιακών στοιχείων μεταβιβάζεται σε ιδιώτες», όπως υπογραμμίζει το Ίδρυμα Μαργακοπούλου και προσθέτει: Στη «μικρή ΔΕΗ», «η οποία εντάσσεται ασφαλώς στον πυρήνα των επιχειρήσεων θεμελιώδους κοινής ωφέλειας, δεν υπάρχει καμία συμμετοχή του κράτους, γεγονός που αφαιρεί από το τελευταίο τη συνταγματικά αδιαπραγμάτευτη δυνατότητα του ελέγχου και της εποπτείας της λειτουργίας της».
Συνεπώς, πρόκειται, για «μια πλήρη, ουσιαστικά και τυπικά, ιδιωτικοποίηση ενός μέρους της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον, βέβαια, ως κύριος πάροχος της τελευταίας παραμένει η ΔΕΗ».
Όμως, είναι σαφές, ότι σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, «δεν νοείται έστω και η μερική απελευθέρωση-ιδιωτικοποίηση στην παροχή ζωτικών αγαθών, όπως η ενέργεια, δίχως αυτή να υπόκειται στην εγγύηση του κράτους».
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν αντισυνταγματική την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, δηλαδή τη μεταβίβαση στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του 34,033% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ (36.245.240 μετοχές).