Και πάλι, αδελφοί μου αγαπητοί και φιλόχριστοι συνεορταστές, ανέτειλε η μεγάλη εορτή της λαμπρηφόρου Αναστάσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Είναι η ποθητή και σωτήριος εορτή.
Είναι η βάση και το θεμέλιο της ειρήνης του Θεού με τον άνθρωπο.
Είναι η αρχή της συμφιλιώσεως, η κατάπαυση των πολέμων, η διάλυση του θανάτου και η συντριβή του άδου, όπως παραστατικά θα πει η χρυσή αηδόνα της Εκκλησίας, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος1.
Είναι «η κλητή και αγία ημέρα, η μία των σαββάτων, η βασιλίς και κυρία», κατά την έκφραση του θεοφόρου Ιωάννου του Δαμασκηνού.
Κλητή και αγία. Γιατί όλα τα δεσποτικά και μεγάλα γεγονότα έγιναν την ημέραν της Κυριακής. Ακόμη και η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού και η ανάσταση των νεκρών πρόκειται να συμβούν, σύμφωνα με την εμπειρία των θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας μας2, αυτήν την ημέρα. Απαρχή των ημερών και ομήλικα του φωτός την ονομάζει ο Μέγας Βασίλειος3.
Είναι η εορτή των εορτών και η πανήγυρις των πανηγύρεων. Η πρώτη και η μεγαλύτερη από όλες τις εορτές. Είναι η βασίλισσα των ημερών, κατά την έκφραση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. «Η βασίλισσα των ωρών τη βασιλίδι των ημερών πομπεύει, και δωροφορεί παρ’ αυτής παν ο,τι κάλλιστον και τερπνότατον». Δηλαδή, η βασίλισσα των εποχών, η άνοιξη, την βασίλισσα των ημερών, το Πάσχα, συνοδεύει και δωρίζει από τον εαυτό της ο,τι έχει ωραιότερο και πλέον ευχάριστο4.
Είναι η κυρία, επειδή φέρει το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και, ακόμη, γιατί κυριαρχεί και άρχει και υπερέχει όλων των άλλων ημερών του χρόνου.
Και αυτή η γιορτή αποτελεί το κέντρο της πίστεώς μας. Πάνω σε αυτή στηρίζεται το οικοδόμημα της Εκκλησίας μας. Αυτή αναπτερώνει τις ενδόμυχες ανατάσεις της ψυχής μας και τις εσχατολογικές προσδοκίες μας. Και το περιεχόμενό της συνοψίζεται σε μία φράση: « ΧΑΙΡΕΤΕ ! ».
Είναι ο πρώτος λόγος που βγήκε από το στόμα του Αναστάντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού προς τις μυροφόρες γυναίκες και τους φοβισμένους μαθητές «τη μια των σαββάτων». Από τότε, αυτός ο λόγος του Χριστού έγινε μήνυμα χαράς και αισιοδοξίας. Έγινε τρόπος ζωής για τον κάθε Χριστιανό που θέλει να πολιτεύεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Δεν είναι απλώς ένα συναισθηματικό γεγονός, αλλά μία εσωτερική κατάσταση, ανεξάρτητη από εξωτερικούς παράγοντες και συνθήκες ζωής. Είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, ευτυχία της ψυχής και ένωση του ανθρώπου με τον Θεό.
α. ΧΑΙΡΕΤΕ !
Η Ανάσταση του Χριστού είναι πάνω από όλα η νίκη κατά του θανάτου. Ο άνθρωπος δεν αμάρτησε μόνο, αλλά παραδόθηκε και στην φθορά. Ακριβώς «γι’ αυτό σαρκώθηκε ο Θεός Λόγος κι έγινε άνθρωπος, ώστε να δώσει και πάλι ζωή στους ανθρώπους και να τους επαναφέρει στην αθανασία. Κι αυτό το πέτυχε, αφού τους ελευθέρωσε από τον θάνατο, με το να κάμει δικό Του σώμα το ανθρώπινο σώμα που έλαβε με την ενανθρώπησή Του και με την χάρη της Αναστάσεως εξαφάνισε τον θάνατο, όπως η φωτιά εξαφανίζει την καλαμιά»5.
Έτσι, ο άνθρωπος επανακτά το αρχαίο κάλλος και την προπτωτική μακαριότητα. Το κατ’ εικόνα αναμορφώνεται και ενισχύεται, προκειμένου ο άνθρωπος, συνεργούσης της θείας χάριτος και διά της καθάρσεως, να φθάσει στον φωτισμό και στην θέωση και άρα να εκπληρώσει τον σκοπό της ζωής του, που είναι το καθ’ ομοίωσιν.
Δοξάζεται, συγχρόνως, με την Ανάσταση του Χριστού και το ανθρώπινο σκεύος. Γίνεται «ναός του εν ημίν Αγίου Πνεύματος»6. Γίνεται κατοικητήριο του Αγίου Τριαδικού Θεού, ώστε, κατά την ένδοξη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού, να αναστηθεί μεταποιημένο και να γίνει όμοιο με το δοξασμένο σώμα του Κυρίου μας και, ενωμένο με την ψυχή, να ζήσει στην ατελεύτητη αιωνιότητα7.
β. ΧΑΙΡΕΤΕ !
Ο Χριστός με την Ανάστασή Του δεν συντρίβει μόνο τον θάνατο, ούτε μόνον την πλεκτάνη των σταυρωτών Του, αλλά ανατρέπει την οδύνη και την αισχύνη του σταυρού που θέλησαν να Τού επιβάλλουν. Μεταμορφώνει το όργανο της καταδίκης σε τρόπαιο νίκης και πύλη θριάμβου και δόξης. Γι’ αυτό και ψάλλουμε στον Όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής: «Ο σταυρός σου, Κύριε, ζωή και ανάστασις υπάρχει τω λαώ σου»8 και ακόμη: «Δόξα, Κύριε, τω σταυρώ σου και τη αναστάσει σου»9.
Έτσι, η μεταμόρφωση του Σταυρού σε Ανάσταση μας επιτρέπει να προσπερνάμε τις θλίψεις και τις δοκιμασίες της παρούσης ζωής και να εξαγιάζουμε τον χρόνο που μας χαρίζει ο Θεός ως μία πνευματική προετοιμασία για την είσοδό μας στην Βασιλεία των Ουρανών.
γ. ΧΑΙΡΕΤΕ !
Αυτή η χαρά ήταν το πρώτο συναίσθημα που ένοιωσαν οι μαθητές του Χριστού, όταν παρουσιάσθηκε ξαφνικά ανάμεσά τους («εχάρησαν ούν οι μαθηταί ιδόντες τον Κύριον»10). Καί από τότε, έγινε μόνιμος σύντροφος στην αποστολική ζωή τους.
Πρωτόγνωρη για τα ανθρώπινα μέτρα και δεδομένα. Απρόσιτη στους πολλούς και προσιτή σ΄ εκείνους που έζησαν μέσα στο ανέσπερο φως της Αναστάσεως. Δυνατή στα πρόσωπα εκείνα, που αξιώθηκαν όχι μόνο να πιστεύουν, αλλά και να ομολογούν και να δέχονται για το δικό Του ατίμητο όνομα κάθε είδους βασάνους και κολάσεις.
Αυτή η χαρά, που οι Πατέρες της Εκκλησίας την ονόμασαν χαρμολύπη και που πηγάζει από την Ανάσταση και την οποίαν έζησαν οι Άγιοι Μάρτυρες, οι Όσιοι και οι Δίκαιοι, «οι καλώς αθλήσαντες», την ζούν και σήμερα όσοι βαδίζουν την στενή και τεθλιμμένη οδό της παρούσης ζωής, την απάγουσα εις την αιωνιότητα11.
Χαίρετε, αδελφοί μου, και σκιρτήσατε. «Χαράς τα πάντα πεπλήρωται, της Αναστάσεως την πείραν ειληφότα»12.
Χαίρετε, αδελφοί μου, αφού ο Πρωτότοκος Αδελφός μας, ο Χριστός, ανοίγει διάπλατα τις πύλες του Ουρανού και μας συμφιλιώνει με τον Πατέρα Του.
Χαίρετε. Η πολύμοχθη ζωή μας παίρνει άλλη προοπτική με την Ανάσταση, αφού όσοι πιστεύουμε σ΄ Αυτόν θα ζησουμε την δική μας ανάσταση. «Χριστός εγερθείς εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο»13.
Χαίρετε, αδελφοί μου, και «πάλιν, ερώ χαίρετε»14, κατά την αποστολική προτροπή. Η Ανάσταση είναι η πιο μεγάλη, είναι η μόνη πηγή της όντως χαράς. Είναι τελικά ο θρίαμβος της ζωής. Δεν υπάρχει χαρά αληθινή χωρίς την Ανάσταση.
Με αυτή την χαρά, που πηγάζει από το κενό μνημείο, ας συνεχίσουμε την πορεία μας «αφορώντες εις τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν»15.
Με αυτή, ως μόνιμο σύντροφο της ζωής μας, ας αντιμετωπίσουμε όσα δυσάρεστα θα επιτρέψει η αγάπη του Θεού για τον καθένα μας.
Με αυτή, ακόμη, και κάτω από τον Σταυρό του Αναστάντος Ιησού Χριστού, ας αγωνισθούμε νικηφόρα απέναντι στην πνευματική κρίση, αλλά και στις οποιεσδήποτε άλλες κρίσεις που μαστίζουν την πατρίδα μας.
Χαίρετε, λοιπόν, αδελφοί μου. «Χριστός γαρ εγήγερται, ευφροσύνη αιώνιος»16.
Αυτήν την φωτόλουστη νύχτα, που ο ουρανός και η γη και τα καταχθόνια πλημμυρίζουν από το ανέσπερο φως της Αναστάσεως, που όλα αποκτούν νόημα και σκοπό και «αδουσιν ωδήν καινήν»17, σας ασπάζομαι όλους εν φιλήματι αγίω και σας εύχομαι να έχετε πλούσια την ευλογία του και την χάρη του Αναστάντος Σωτήρος Χριστού και μόνιμη την χαρά Του στην ζωή σας και την διακονία σας.
Ευχέτης προς τον Αναστάντα Κύριο
Ο Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ Σ Α Σ
Ο ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ
1 Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις το Άγιον Πάσχα Λόγος, PG 52,765.
2 Πρβλ. Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός.
3 Μεγάλου ΒΑσιλείου, Ομιλίαι εις την Εξαήμερον, Ομιλία Β΄ PG. 29,52b.
4 Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, Εις την Καινήν Κυρικήν, PG. 36,617c
5 Μεγάλου Αθανασίου, Περί της ενανθρωπήσεως του Λόγου , PG 25,109D.
6 Α΄ Κορ. 6,19.
7 Νικ. Βασιλειάδη, Το μυστήριο του θανάτου, εκδ. Αδελφότητος Θεολόγων Ο ΣΩΤΗΡ, Αθήνα2007, σελ. 209.
8 Αντίφωνον ΙΕ΄ Όρθρου Μεγ. Παρασκευής.
9 Στιχηρόν Εσπερινού της Κυριακής του Πάσχα.
10 Ιω. 20,20.
11 Πρβλ. Ματθ. 7,14.
12 Στιχηρόν Αίνων Όρθρου Κυριακής, ήχος τρίτος.
13 Α΄ Κορ. 15,20.
14 Φιλιπ. 4,4.
15 Εβρ. 12,2.
16 Α΄ Ωδή του Κανόνος του Όρθρου του Πάσχα.
17 Αποκ. 14,3.
Ι.Μ.ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
