Νέο εμότικον λανσάρει το facebook («νοιάζομαι»), για να μας δώσει, υποτίθεται, περισσότερες δυνατότητες να εκφράζουμε καλύτερα αυτό που θέλουμε. Ταυτόχρονα όμως, αυξάνει και τη δική του δυνατότητα του να μας καταγράφει και να μας «αποκωδικοποιεί» με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Για το facebook και τις άλλες πλατφόρμες το προϊόν είμαστε εμείς, εμάς πουλάνε στις άλλες εταιρείες που τους πληρώνουν για να διαφημιστούν. Και αυξάνουν την αξία αυτού του προϊόντος με δύο κυρίως, τρόπους. Ο ένας είναι πολλαπλασιάζοντας τον χρόνο που οι χρήστες περνούν στην πλατφόρμα – όσο περισσότερο είσαι στο facebook, τόσο πιο πολλές διαφημίσεις θα δεις.
Το «like» είναι το τυρί, η επιβράβευση των χρηστών για τον χρόνο και την ενέργεια που αφιέρωσαν στο μέσο και είναι εξόχως εθιστικό. Στα σόσιαλ μήντια εθίζεσαι κανονικά, όπως και στον τζόγο. Το κέρδος στη δεύτερη περίπτωση είναι τα χρήματα αλλά και η «έξαψη» της επιτυχίας, στην πρώτη είναι η αναγνωρισιμότητα και η δημοφιλία ή απλά, ότι αυτό που ανέβασες, άρεσε σε κάποιους άλλους. Αυτοί είναι και είναι οι λόγοι που οι πλατφόρμες δεν πρόκειται ποτέ να καταργήσουν το like, θα ήταν σαν τα καζίνο να απαγόρευαν το χρήμα: θα έκλειναν την ίδια μέρα.
Ο δεύτερος είναι αποσπώντας ένα ακριβές και λεπτομερές προφίλ των χρηστών τους, ώστε η διαφήμιση που τους προβάλλουν να είναι στοχευμένη. Για να το πετύχουν αυτό μας παρακινούν με διάφορες τεχνικές και εργαλεία να μοιραζόμαστε όλο και περισσότερα στοιχεία για τον εαυτό μας, να αντιδρούμε όπως περίπου και στην «αναλογική» ζωή. Εδώ χρησιμεύουν τα ποικίλα εμότικονς, αντί για ένα απλό like, δίνεις πιο συγκεκριμένες πληροφορίες για το πώς σε επηρέασε ένα ερέθισμα.
Εν ολίγοις, οι πλατφόρμες μας εθίζουν στη χρήση τους, μας δελεάζουν να αποκαλύπτουμε τον εαυτό μας, προσομοιάζοντας ένα όλο και μεγαλύτερο εύρος διαθέσεων και συναισθημάτων. Ύστερα, παίρνουν τον χρόνο και τις πληροφορίες που πρόθυμα έχουμε προσφέρει, τις επεξεργάζονται και τις μοσχοπουλάνε – μας μοσχοπουλάνε – στις υπόλοιπες επιχειρήσεις. Όσο λοιπόν εμείς «νοιαζόμαστε», «λυπόμαστε», «ενθουσιαζόμαστε» με κάτι που είδαμε στο fb, κάποιοι άλλοι θησαυρίζουν. And we like it!
Δημήτρης Τσίρκας
