Συγκεκριμένα, η πώληση λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων «κλείδωσε» σε ποσοστό περίπου 40%, σε σχέση με το σημερινό δυναμικό της ΔΕΗ, ενώ στη συμφωνία δεν υπάρχει αναφορά για μεταβίβαση υδροηλεκτρικών μονάδων.
Οσον αφορά στις δημοπρατούμενες ποσότητες ενέργειας, οι οποίες υλοποιούνται προκειμένου να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ, αυξάνονται μεν, αλλά με σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό από τις αρχικές απαιτήσεις των δανειστών. Ανοιχτό θέμα στη διαπραγμάτευση παραμένει μόνο το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα τακτοποιηθεί η ανάκτηση από τη ΔΕΗ των ποσών που διεκδικεί για επενδύσεις και λειτουργικές δαπάνες στα μη διασυνδεδεμένα νησιά από το 2012 και έπειτα.
Κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου, εκδόθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης απόφαση που επανέφερε σε ισχύ παλαιότερες αποφάσεις της Κομισιόν (του 2008 και του 2009), σχετικά με την ανάγκη να αντιμετωπισθεί η μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στους λιγνίτες.
Το πλαίσιο αρχών
Σε εφαρμογή των συγκεκριμένων αποφάσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωδικαστήριο) συμφωνήθηκε με τους θεσμούς το πλαίσιο αρχών για την υλοποίηση διαρθρωτικών μέτρων, που θα αντιμετωπίζουν το ζήτημα. Ετσι, σε συμφωνία με τους θεσμούς, αποφασίστηκε η μεταβίβαση λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων, σε ποσοστό περίπου 40%, σε σχέση με το σημερινό λιγνιτικό δυναμικό της ΔΕΗ.
Το έτος βάσης έχει ιδιαίτερη σημασία διότι, πριν από δύο χρόνια η εγκατεστημένη ισχύς ήταν μεγαλύτερη, ενώ φέτος ορισμένες μονάδες της επιχείρησης βρίσκονται σε εφεδρεία. Οσον αφορά στους δυνητικούς επενδυτές, θα πρέπει να έχουν αποδεδειγμένη εμπειρία στην αγορά ενέργειας, καθώς και τα αναγκαία κεφάλαια. Επίσης, οι αλλαγές σχετικά με τις δημοπρατούμενες ποσότητες ενέργειας (τις περίφημες δημοπρασίες τύπου NOME) θα ξεκινήσουν τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Οι αρχικές απαιτήσεις των θεσμών για τις ποσότητες που θα έβγαιναν στο… σφυρί ήταν ιδιαιτέρως υψηλές (αρχικά έφθαναν έως και 46% και στη συνέχεια έως και 33% το 2018 και το 2019). Τελικά, ύστερα από πολλά… παζάρια, η ελληνική πλευρά κατάφερε να περιορίσει την αύξηση σε πολύ πιο χαμηλά και ρεαλιστικά επίπεδα, δηλαδή στο 16% για το 2017, στο 19% για το 2018 και στο 22% για το 2019.
Ομως, στη συμφωνία συμπεριλήφθηκε ένας όρος, σύμφωνα με τον οποίο ακόμη και αυτές οι δημοπρατούμενες ποσότητες θα μειωθούν μετά την εφαρμογή των μέτρων για τον περιορισμό του μεριδίου της ΔΕΗ στους λιγνίτες.
Οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) αποτελούν μία από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος (τόσο της ΔΕΗ, όσο και των ιδιωτών παρόχων), για την κάλυψη του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών, αλλά και των ειδικών τιμολογίων, όπως είναι το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) και το αντίστοιχο πολυτεκνικό. Οι χρεώσεις ΥΚΩ εισπράττονται από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να ανακτηθεί το κόστος των επενδύσεων και των λειτουργικών δαπανών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.Ομως, κατά τα προηγούμενα χρόνια (από το 2012 και μετά), δεν είχαν επιμερισθεί στο σύνολό τους, προκειμένου να μην αυξηθούν τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση οφειλών προς τη ΔΕΗ, η οποία σήμερα διεκδικεί περί τα 700 εκατομμύρια ευρώ.
Ο ορισμός του χρονικού διαστήματος εντός του οποίου θα τακτοποιηθεί αυτή η εκκρεμότητα των παρελθόντων ετών παραμένει ακόμη ανοιχτός στη διαπραγμάτευση, καθώς αποτελεί προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης να αποφευχθούν υπέρογκες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού.
Σε κάθε περίπτωση, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) αναμένεται σύντομα να προσδιορίσει το ποσό που διεκδικεί η ΔΕΗ και θα προτείνει μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων για τις χρεώσεις των ΥΚΩ, αλλά και για τα φθηνότερα ειδικά τιμολόγια που αφορούν τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Φυσικό αέριο
Για την ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου, η συμφωνία με τους θεσμούς περιλαμβάνει και τη δέσμευση να υποβληθεί έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο ένας οδικός χάρτης. Με αυτόν η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά δεσμεύεται για την αποχώρηση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) από τις θυγατρικές της, δηλαδή την Εταιρεία Παροχής Αερίου Αττικής (ΕΠΑ Αττικής) και την αντίστοιχη ΕΠΑ Θεσσαλονίκης, στις οποίες κατέχει το 51%, προκειμένου να ανοίξει ο ανταγωνισμός και να αποφευχθεί σύγκρουση συμφερόντων. Η συμφωνία προβλέπει ότι πρέπει άμεσα να υποβληθεί στους θεσμούς ένας οδικός χάρτης για την προσαρμογή της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού στους κανόνες της ενοποιημένης ευρωπαϊκής αγοράς, στο πλαίσιο του Μοντέλου Στόχου (Target Model).
Σχετικά με την πώληση του ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), αυτή όπως έχει ήδη αποφασισθεί από την κυβέρνηση και έχει πολλάκις διατυπωθεί και από τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, θα προχωρήσει άμεσα. Θα αφορά την ιδιωτικοποίηση του 66% του Διαχειριστή -το 35% ανήκει στα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) και το 31% στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ-, με το Δημόσιο να διατηρεί το υπόλοιπο 34%. Αλλωστε, έχει προχωρήσει και η διαδικασία πρόσληψης συμβούλου από το ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποίηση.
Ο ορίζοντας υλοποίησης που έχει τεθεί με βάση τη νέα συμφωνία με τους δανειστές προσδιορίζεται στα τέλη του 2017. Να θυμίσουμε ότι οι τίτλοι τέλους στις προηγούμενες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους Αζέρους της Socar και τους Ιταλούς της Snam είχαν μπει στα τέλη του προηγούμενου Νοεμβρίου.
Οι υποψήφιοι επενδυτές
Τις μονάδες λιγνίτη μπορούν να διεκδικήσουν επενδυτικά σχήματα, στα οποία θα έχουν δυνατότητα συμμετοχής ακόμη και εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα,
ΜΑΧΗ ΤΡΑΤΣΑ – ΦΩΦΗ ΓΙΩΤΑΚΗ
