Η εποπτεία των συστημικών τραπεζών παραμένει στο ΤΧΣ, ανεξάρτητα αν κατέχει μετοχές ή όχι. Τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου μεταφέρονται σε ανεξάρτητο φορέα, διακριτό από το νομικό πρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου. Με τη λήξη της «ζωής» του Ταμείου τα περιουσιακά του στοιχεία και οι μετατρέψιμες ομολογίες μεταφέρονται στο ελληνικό δημόσιο, εφόσον δεν υπάρχουν υποχρεώσεις προς τον ESM ή το Ευρωπαϊκό ΤΧΣ. Προβλέπονται αυστηροί κανόνες για τα βιογραφικά και την εμπειρία των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και των Διευθυντών των τραπεζών. Παύουν να διορίζονται σε θέσεις διοίκησης τα λεγόμενα “πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα”.
Σε στενό κλοιό, κάτω από τον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα παραμένουν οι τράπεζες εφόσον έχουν ενισχυθεί με κρατικά κεφάλαια, ακόμη και αν δεν συμμετέχει στο μετοχικό τους κεφάλαιο. Αυτό προβλέπουν οι τροποποιήσεις του νόμου που κατατέθηκαν στη Βουλή σήμερα τα ξημερώματα και σχετίζονται με την ίδρυση του ΤΧΣ.
Συγκεκριμένα, οι τροποποιήσεις του νόμου αναφέρουν ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας «συνάπτει συμφωνίες-πλαίσιο με τα πιστωτικά ιδρύματα, όχι μόνο στην περίπτωση που κατέχει μετοχές τους αλλά και στην περίπτωση που, λόγω προηγούμενης λήψης κρατικής ενίσχυσης, τα ιδρύματα αυτά έχουν σε ισχύ σχέδια αναδιάρθρωσης, την εφαρμογή των οποίων παρακολουθεί το Ταμείο».
Διατηρούνται δηλαδή οι δεσμευτικές συμφωνίες που έχει συνάψει το ΤΧΣ με τις συστημικές τράπεζες και καθορίζονται σύμφωνα με το πλαίσιο που διέπει τους κανόνες της κρατικής ενίσχυσης που έχουν λάβει. Ορίζονται τα δικαιώματά του ως μετόχου με περιορισμένα δικαιώματα ψήφου, εφόσον ο ιδιωτικός τομέας κατέχει πάνω από το 10% του μετοχικού κεφαλαίου. Η δυνατότητα παρέμβασης παραμένει ωστόσο, σε όλες τις στρατηγικές αποφάσεις όπως για παράδειγμα αποτελούν οι ενέργειες που προβλέπονται από τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών.
Προβλέπεται δηλαδή η ρητή τήρηση των αρχών που υπηρετούν τη χρηστή διαχείριση της περιουσίας του Ταμείου σύμφωνα με τους κανόνες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορούν εταιρείες που έχουν λάβει κρατική ενίσχυση.
Επιπλέον, η μεταφορά των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου γίνεται σε ανεξάρτητο φορέα, διακριτό από το νομικό πρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου. Η διάκριση αυτή είναι αναγκαία καθώς το Ταμείο Xρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει οριστεί εγγυητής έναντι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) βάσει της δεύτερης δανειακής σύμβασης της χώρας με τους δανειστές.
Αυτό σημαίνει πως η περιουσία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (μετοχές τραπεζών και ομολογίες μετατρέψιμες σε μετοχές) αποχτούν ευρωπαϊκό χαρακτήρα, με το κράτος να απομακρύνεται περισσότερο από τον έλεγχο των τραπεζών. Ωστόσο, κατά τη λήξη της διάρκειας του Ταμείου και γενομένης εκκαθαρίσεως, τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου μεταφέρονται αυτοδικαίως στο δημόσιο, αλλά μόνο εφόσον το Ταμείο δεν έχει πλέον υποχρεώσεις προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης και δεν κατέχει περιουσιακά στοιχεία επί των οποίων οι ανωτέρω φορείς έχουν εμπράγματες ασφάλειες ή άλλα δικαιώματα. Η ίδια πρόβλεψη γίνεται και για τις υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες (CoCos) που δύναται να αποκτήσει το ΤΧΣ κατά την ανακεφαλαιοποίηση.
Εταιρική Διακυβέρνηση: Κριτήρια επιλογής μελών ΔΣ και Διευθυντών των τραπεζών
Σε ότι αφορά τον τρόπο σύστασης και σύνθεσης των διοικητικών συμβουλίων και των επιτροπών των τραπεζών που λαμβάνουν ή έλαβαν στο παρελθόν κρατική ενίσχυση από το ΤΧΣ, προβλέπεται η ανάγκη σημαντικής εμπειρίας σε σχετικούς τομείς σε ανώτατες διευθυντικές θέσεις ενώ ακόμη και για μη εκτελεστικά μέλη απαιτείται μία ειδική εμπειρία που θα τους επιτρέψει να ασκήσουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους.
Σύμφωνα με τους κανόνες της διεθνούς διαφάνειας δεν πρέπει να διορίζονται σε θέσεις διοίκησης τα λεγόμενα “πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα”, ενώ παράλληλα προάγεται η διαφάνεια και η αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων με υποχρεωτική δήλωση των οικονομικών διασυνδέσεων του μέλους με το πιστωτικό ίδρυμα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αξιολόγηση των μελών αυτών αλλά και στην πρόβλεψη εξειδικευμένου και έμπειρου μέλους που θα ασχολείται αποκλειστικά στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Επίσης το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων χρηματοδοτείται από το ΤΧΣ ενώ οι τράπεζες θα λειτουργούν ως εγγυητές κατά το λόγο συμμετοχής τους είτε στο σκέλος εξυγίανσης είτε στο σκέλος εγγύησης καταθέσεων αντιστοίχως.
Κριτήρια επιλογής μελών του ΤΧΣ
Για την αποτελεσματική λειτουργία του ΤΧΣ, ορίζεται ότι κατά την έγκριση της πολιτικής αποδοχών για το προσωπικό του Ταμείου, το Γενικό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη του τα επίπεδα αποδοχών που ισχύουν για στελέχη με όμοια προσόντα, τα οποία απασχολούνται στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Διασαφηνίζεται η σύσταση Επιτροπής Επιλογής των μελών του Γενικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ταμείου που συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.
