ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ S01E01: Φόρος τιμής στον απερχόμενο ΠτΔ
2013: Οι άνθρωποι της χρονιάς
12 αναλύσεις του 2013 στο TPP
μέρος στο μεγαλύτερο εγχείρημα για ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Υπάρχουν
πολλοί τρόποι για να βοηθήσεις. Γιατί το δικαίωμα στην ενημέρωση είναι
δικαίωμα στη δημοκρατία. Αν δεν το στηρίξεις εσύ ποιος θα το κάνει;
με στοιχεία που ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για
τους Πρόσφυγες, 3.419 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους στη Μεσόγειο το
2014, δηλαδή υπερδιπλάσιοι από το προηγούμενο ιστορικό ρεκόρ του 2011.
Στα μέσα του Σεπτέμβρη, η Διεθνής Αμνηστία σημείωνε πως «η
ανταπόκριση των κρατών μελών της ΕΕ στις προσφυγικές κρίσεις στη Μέση
Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική συνεχίζει να είναι ντροπιαστική». Τότε
– και συγκεκριμένα σε διάστημα μόλις πέντε ημερών – 700 άνθρωποι,
σύμφωνα με καταγγελίες επιζώντων, είχαν χαθεί σε τρία διαφορετικά
ναυάγια.
Στις 20 Ιανουαρίου βυθίστηκε λίγα μέτρα ανοιχτά του
Φαρμακονησίου σκάφος με πρόφυγες από το Αφγανιστάν και τη Συρία, με
αποτέλεσμα να πνιγούν συνολικά 12 άτομα, 9 παιδιά και 3 γυναίκες. Το
ναυάγιο γίνεται πρώτη είδηση στην Ελλάδα, καθώς οι επιζώντες
καταγγέλλουν πως το λιμενικό προχώρησε σε επιχείρηση επαναπροώθησης,
προσπαθώντας να τους πνίξει. Σύμφωνα με τις καταγγελίες τους, οι άνδρες
του Λιμενικού, που κλήθηκαν να τους βοηθήσουν, έδεσαν τη βάρκα στο
σκάφος τους και άρχισαν να αναπτύσσουν μεγάλη ταχύτητα προς τις ακτές
της Τουρκίας. Από την ταχύτητα ορισμένοι από τους πρόσφυγες έπεσαν στη
θάλασσα. Ακολούθησαν πυροβολισμοί στον αέρα, απειλές και σωματική βία
από τους άνδρες του λιμενικού.
Το λιμενικό αρνήθηκε τις
κατηγορίες και παρά την τεράστια δημοσιότητα που έλαβε το θέμα, ο
φάκελος της υπόθεσης τέθηκε στο αρχείο τον Ιούλιο, έπειτα από εντολή του
Εισαγγελέα του Ναυτοδικείου Πειραιά.
10 χρόνια μετά την Πορτοκαλί Επανάσταση, το 2014 υπήρξε αναμφισβήτητα
για τον ουκρανικό λαό μια χρονιά – τομή, βαμμένη με το αίμα τουλάχιστον
5.000 ανθρώπων. Η υπαναχώρηση του προέδρου Γιανουκόβιτς λίγο πριν την
υπογραφή Συμφωνίας Σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση το Νοέμβριο του 2013
έδωσε το έναυσμα για μαζικές διαδηλώσεις στην πλατεία Ανεξαρτησίας του
Κιέβου. Τον Φεβρουάριο του 2014 οι διαδηλώσεις έχουν πλέον μετεξελιχθεί
σε εξέγερση. Η απόφαση του προέδρου για εκκένωση της πλατείας θα φέρει
82 θανάτους διαδηλωτών. Σύντομα, ο Γιανουκόβιτς θα διαφύγει από τη χώρα
με προορισμό τη Ρωσία, ενώ δυνάμεις της αντιπολίτευσης που
πρωταγωνίστησαν στην πλατεία θα βρεθούν να καταλαμβάνουν θέσεις στην
προσωρινή κυβέρνηση, με τις ευλογίες ΗΠΑ και Ευρώπης. Μεταξύ αυτών και
μέλη ακροδεξιών ναζιστικών οργανώσεων.
Το Μάρτιο, και έπειτα από
δημοψήφισμα των πολιτών της, η Κριμαία αποσχίζεται από την Ουκρανία και
σύντομα προσαρτάται από τη Ρωσία. Πρόκειται για την πρώτη αλλαγή συνόρων
στην ευρωπαϊκή επικράτεια από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Λίγο
νωρίτερα, στις 3 Μαρτίου χιλιάδες διαδηλωτές σε διάφορες πόλεις της
ανατολικής Ουκρανίας είχαν καταλάβει κρατικά κτίρια στην περιφέρεια του
Ντόνμπας, καταγγέλλοντας την απονομιμοποίηση του ουκρανικού
καθεστώτος. Θα ακολουθήσουν εμφύλιες συρράξεις στα ανατολικά μεταξύ
ομάδων αποσχιστών και του ουκρανικού στρατού, που κρατούν μέχρι σήμερα,
παρά την υπογραφή συμφωνίας εκεχειρίας τον περασμένο Σεπτέμβρη.
Η
ουκρανική κρίση έφερε τον πόλεμο στην αυλή της Ευρώπης και αναζωπύρωσε
τον πόλεμο συμφερόντων μεταξύ Δύσης και Μόσχας. Ψυχροπολεμικές δηλώσεις
και εκατέρωθεν κυρώσεις επιβεβαιώνουν τον χαρακτηρισμό της Ουκρανίας
ως κόκκινης γραμμής για τη Ρωσία.
Στο παρακάτω βίντεο, η
τηλεφωνική κλήση – που διέρρευσε, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις –
μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών της Εσθονίας, Urmas Paet, και της
εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας,
Catherine Ashton. Στη συνομιλία τους, ο εσθονός υπουργός υποστηρίζει πως
οι ελεύθεροι σκοπευτές που δολοφόνησαν τους 82 διαδηλωτές το Φλεβάρη
βρίσκονταν στην υπηρεσία όχι του έκπτωτου προέδρου Γιανουκόβιτς, άλλα
κάποιου από τη νέα κυβέρνηση συνεργασίας.
τα πρώτα κρούσματα του αιμορραγικού πυρετού Έμπολα να έκαναν την
εμφάνισή τους στη Δυτική Αφρική στις αρχές του 2014, ωστόσο στη Δύση τα
νέα της ασθένειας έφτασαν μόλις τον Αύγουστο, όταν πλέον υπήρχαν σαφείς
ενδείξεις ραγδαίας εξέλιξής της σε παγκόσμιο κίνδυνο. Οι χώρες που
επλήγησαν κυρίως ήταν η Γουϊνέα, η Σιέρα Λεόνε, η Λιβερία και η Νιγηρία.
Η τελευταία ήταν η μόνη της οποίας το υγειονομικό σύστημα κατόρθωσε να
ανταπεξέλθει αποτελεσματικά, περιορίζοντας γρήγορα των ιό.
Η
διεθνής κοινότητα θα αργήσει δραματικά να προχωρήσει στην παροχή
ανθρωπιστικής βοήθειας και αυτό, μάλιστα, θα συμβεί μόνο μετά τα πρώτα
κρούσματα της νόσου μεταξύ αμερικανών και ευρωπαίων πολιτών. Ο πρώτος
ευρωπαίος πολίτης, που μολύνθηκε από τον ιό Έμπολα λίγο πριν τον
Αύγουστο στη Λιβερία και απεβίωσε τελικά στην πατρίδα του, ήταν ο
75χρονος ισπανός ιερέας Μιγκουέλ Παζάρες. Χρειάστηκε να περάσει ένας
χρόνος και σχεδόν 7.000 νεκροί για να ανακοινώσει ο ΠΟΥ ότι έχουν
αρχίσει εντατικές έρευνες για την παρασκευή εμβολίου.
Με πάνω από
9.000 κρούσματα του ιού Έμπολα (και περίπου 2.700 θανάτους), η Σιέρα
Λεόνε παραμένει η χώρα που έχει δεχτεί αναλογικά το ισχυρότερο πλήγμα
της επιδημίας, η οποία δεν παύει, μάλιστα, να εξαπλώνεται εκεί με
γοργούς ρυθμούς. Ως την 21η Δεκεμβρίου, είχαν μολυνθεί 666 μέλη ιατρικού προσωπικού, από τα οποία τα 366 είχαν χάσει τη ζωή τους.
Σε αυτό το εξαιρετικό ρεπορτάζ, το BBC ακολουθεί ένα νοσηλευτή στη Μονρόβια της Λιβερίας.
Βέλγιο έγινε τον περασμένο Φεβρουάριο η πρώτη χώρα στον κόσμο που
νομιμοποίησε την ευθανασία ανηλίκων. Παρά την αντίθετη γνώμη της
Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, το εγχώριο
κοινοβούλιο – με εξαίρεση την ομάδα των Συντηρητικών – αποφάσισε να
εγκρίνει τη νομιμοποίηση της ευθανασίας χωρίς όριο ηλικίας.
Μαζί
με το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία, το Βέλγιο από το 2002 επέτρεπε
την ευθανασία υπό συγκεκριμένους όρους. Με βάση το νέο νομοσχέδιο ένας
ανήλικος που έχει συνείδηση θα μπορεί να ζητήσει να υποβληθεί σε
ευθανασία υπό τέσσερις όρους: εάν βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο ανίατης
ασθένειας, εάν υποφέρει από επίμονους, αφόρητους σωματικούς πόνους, εάν
λάβει την έγκριση των γονέων του και εάν έχει συμβουλευτεί ομάδα
ειδικών γιατρών.
Σύμφωνα με το BBC, το 2012 καταγράφηκαν στο
Βέλγιο 1.432 περιπτώσεις ευθανασίας, 25% περισσότερες από το 2011. Οι
περισσότεροι ενήλικες που επέλεξαν την ευθανασία ήταν άνω των 60 ετών κι
έπασχαν από καρκίνο.
των Μαλαισιανών Αερογραμμών χάνεται από τα ραντάρ, μια ώρα μετά την
απογείωση από το αεροδρόμιο της Κουάλα Λουμπούρ. Προορισμός για τους 227
επιβάτες (152 Κινέζοι) και τα 12 μέλη του πληρώματος είναι το Πεκίνο,
όπου δεν θα φθάσουν ποτέ. Εννέα μήνες μετά και παρά τη γιγαντιαία
επιχείρηση που στήθηκε για τον εντοπισμό των θυμάτων – με συμμετοχή της
Κίνας, της Αυστραλίας, της Μαλαισίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ
και της Γαλλίας -δεν έχει βρεθεί το παραμικρό ίχνος της ατράκτου. 16
ημέρες μετά το ατύχημα, ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας είχε ενημερώσει τις
οικογένειες ότι κάθε ελπίδα έχει χαθεί, καθώς το αεροσκάφος συνετρίβη
στον Ινδικό Ωκεανό. Τα πώς και τα γιατί παραμένουν αναπάντητα.
Στις 17 Ιουλίου ένα δεύτερο αεροσκάφος των Μαλαισιανών Αερογραμμών, που εκτελούσε το δρομολόγιο Άμστερνταμ-Κουάλα Λουμπούρ (ΜΗ17),
συνετρίβη στην ανατολική Ουκρανία 50 χιλιόμετρα από τα ρωσο-ουκρανικά
σύνορα, στο Τόρεζ του Ντονέτσκ. 283 επιβάτες (193 Ολλανδοί) και 15 άτομα
πλήρωμα σκοτώνονται ακαριαία. Καθώς το Boeing κατερρίφθη στο πεδίο των
συγκρούσεων μεταξύ Κιέβου και αυτονομιστών, οι δύο πλευρές εξαπολύουν,
μέχρι σήμερα, κατηγορίες εκατέρωθεν. Οι Ουκρανοί παρουσίασαν ηχητικά
ντοκουμέντα από συνομιλίες αυτονομιστών και οι Ρώσοι υλικό από δορυφόρο
που δείχνει ουκρανικό μαχητικό να καταρρίπτει το αεροσκάφος.
Ντοκιμαντέρ του Discovery Channel για το χαμένο αεροσκάφος.
14 Απριλίου, μέλη της ισλαμιστικής οργάνωσης Μπόκο Χαράμ απήγαγαν 276
μαθήτριες από τις εστίες του σχολείου τους στο χωριό Τσιμπόκ της
πολιτείας Μπόρνο. 57 από τα κορίτσια θα κατορθώσουν άμεσα να ξεφύγουν,
ενώ στις 5 Μάιου η οργάνωση θα δώσει στη δημοσιότητα βίντεο, με το οποίο
θα αναλάβει την ευθύνη για την απαγωγή των μαθητριών. Στο βίντεο αυτό, ο
επικεφαλής της οργάνωσης, Αμπουμπακά Σεκάου, σημείωνε ότι απήγαγε τις
μαθήτριες γιατί «πρέπει να σταματήσει η δυτική παιδεία», προσθέτοντας
ότι τα κορίτσια «θα πρέπει να παρατήσουν το σχολείο και να παντρευτούν».
Απειλούσε ακόμη πως θα τις πουλούσε για σκλάβες, ενώ ζητούσε σε
αντάλλαγμα την απελευθέρωση φυλακισμένων συντρόφων του.
Τον Μάιο
το hashtag #bringbackourgirls θα κάνει το γύρο του κόσμου. Στα τέλη του
ίδιου μήνα, ανώτατος αξιωματικός του στρατού θα δηλώσει πως το σημείο
που κρατούνται τα κορίτσια έχει βρεθεί, χωρίς να γίνεται, ωστόσο,
επέμβαση για να μην κινδυνεύσουν οι ζωές τους. Έκτοτε δεν έχει υπάρξει
καμία επίσημη ενημέρωση για την τύχη των 276 μαθητριών.
Σημειώνεται
πως η οργάνωση Μπόκο Χαράμ (το όνομα της οποίας σημαίνει «η δυτική
εκπαίδευση είναι αμαρτία») μάχεται για τη δημιουργία ισλαμικού κράτους
στο βορρά της Νιγηρίας.
Απόσπασμα από το βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα η οργάνωση.
Απριλίου. Σύμφωνα με τις νοτιοκορεατικές λιμενικές αρχές, το πλοίο που
μετέφερε, μεταξύ άλλων, 326 μαθητές Λυκείου στο πλαίσιο σχολικής
εκδρομής, άρχισε να γέρνει πολύ καθώς πλησίαζε σε ένα δημοφιλή
τουριστικό προορισμό, το νησί Ζεζού, περίπου 100 χλμ. νοτίως της
κορεατικής χερσονήσου.
Το πρωτοφανές πολύνεκρο ναυάγιο προκάλεσε
οργή στη νοτιοκορεατική κοινωνία, ενώ οι πληροφορίες που ήρθαν στη
δημοσιότητα ανέδειξαν τις δραματικές ευθύνες της πλοιοκτήτριας
εταιρείας, του καπετάνιου και του πληρώματος. Σημειώνεται πως το πλοίο
φέρεται να μετέφερε βάρος τρεις φορές μεγαλύτερο από το μέγιστο
επιτρεπόμενο φορτίο του, ενώ βίντεο που ήρθαν στη δημοσιότητα αποκάλυψαν
πως ο καπετάνιος και το πλήρωμα ήταν οι πρώτοι που διέφυγαν του πλοίου
που βυθιζόταν, αφού έδωσαν πρώτα εντολή στους επιβάτες να κλειστούν στις
καμπίνες τους και να περιμένουν εντολές, φορώντας τα σωσίβιά τους.
Έπειτα
από πεντάμηνη δίκη, ο διευθυντής της πλοιοκτήτριας εταιρείας, ο
πλοίαρχος και ο αρχιμηχανικός καταδικάστηκαν σε πολυετείς καθείρξεις.
Ακόμη 8 μέλη του πληρώματος έλαβαν ποινές από 5 έως και 30 χρόνια. Ο
πλοιοκτήτης, ο οποίος παρέμενε για μήνες κατηγορούμενος για πλήθος
παραβάσεων, βρέθηκε τον Ιούνιο νεκρός σε πολύ προχωρημένη αποσύνθεση,
ενώ ο πρωθυπουργός της Νότιας Κορέας παραιτήθηκε υπό το βάρος της λαϊκής
οργής.
Το βίντεο που δείχνει τον καπετάνιο και μέλη του πληρώματος να απεγκλωβίζονται πρώτοι από το πλοίο σε ρεπορτάζ του Reuters.
το 57.46% των ψηφοφόρων να απέχει τελικά από την εκλογική διαδικασία,
από τις 25 έως και τις 28 Μαΐου, οι ευρωπαίοι πολίτες κλήθηκαν να
διαλέξουν τους 751 αντιπροσώπους τους για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη
νέα σύνθεση, τo Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα παρέμεινε κυρίαρχη δύναμη (29,4%),
ενώ τη δεύτερη θέση κατέλαβαν οι Σοσιαλιστές (25,4%). Η ευρωπαϊκή
Αριστερά αναδείχθηκε πέμπτη δύναμη (6,9%), πίσω από τους Συντηρητικούς
και τους Φιλελεύθερους, ανεβάζοντας το ποσοστό της (από 4,8% στην
προηγούμενη αναμέτρηση).
Λίγους μήνες μετά τις εκλογές, οι
ευρωβουλευτές ανέδειξαν στη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
τον Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, πρώην πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου – με
εμπλοκή στο σκάνδαλο των Luxleaks – και πρόεδρο του Eurogroup. Υποψήφιος
της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.
Η
μεγάλη είδηση των εκλογών, ωστόσο, ήταν η νίκη του Κόμματος της Μαρίν
Λεπέν στη Γαλλία, καθώς και η νίκη του ευρωσκεπτικιστικού και
λαϊκιστικού κόμματος του Νάιτζελ Φάρατζ στη Μεγάλη Βρετανία. Παράλληλα, η
Ακροδεξιά αναδείχθηκε πρώτη δύναμη και στην Δανία, δεύτερη στην
Ουγγαρία και την Ολλανδία και τρίτη στην Ελλάδα. Η Χρυσή Αυγή
αναδείχθηκε τρίτη δύναμη με ποσοστό 9,39%, πίσω από τον νικητή των
εκλογών ΣΥΡΙΖΑ (26,57%) και τη Νέα Δημοκρατία (22,72%).
Σημειώνεται
πως σε απάντηση στην θεαματική άνοδο των ευρωσκεπτικιστών στη χώρα του,
ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει δεσμευτεί – εφόσον επανεκλεγεί σε λιγότερο από
δύο χρόνια – στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το 2017 για την παραμονή ή
έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ.
πλαίσιο του χάους που δημιούργησε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία,
χρησιμοποιώντας βία και πολύ καλά σχεδιασμένη προπαγάνδα η
τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε
κατάφερε το 2014 να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της, φτάνοντας στο
σημείο να κυριεύσει τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, τη Μοσούλη,
στις 8 Ιουνίου. Στα τέλη του ίδιου μήνα, η οργάνωση ανακήρυττε τις
περιοχές τις οποίες ελέγχει σε Ιράκ και Συρία «Ισλαμικό Χαλιφάτο» .
Κανένα
μέτωπο, δεν ξεχώρισε τόσο όσο το Κομπάνι, που έχει αναδειχθεί πλέον σε
σύμβολο του διεθνούς αγώνα κατά των τζιχαντιστών. Χάρη στις μάχες που
δίνουν αδιάκοπα γυναίκες και άνδρες κούρδοι μαχητές, αλλά και στις
οικογένειες των αμάχων που αρνούνται να εγκαταλείψουν τον τόπο της, η
πόλη παραμένει μέχρι σήμερα ζωντανή.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις,
περισσότεροι από 30.000 άνδρες μετέχουν στις τάξεις του ISIS, χωρίς οι
περισσότεροι από αυτούς να είναι ούτε Ιρακινοί ούτε Σύροι (υπολογίζεται
πως 3.000 άτομα εγκατέλειψαν τη Δύση για αυτό τον σκοπό). Στα τέλη του
Αυγούστου, οι ΗΠΑ με την αρωγή συμμαχικών αραβικών κρατών (και στη
συνέχεια της Γαλλίας, άλλα και χωρών όπως η Αυστραλία και το Βέλγιο)
αποφασίζουν να προχωρήσουν σε αεροπορικές επιδρομές σε στόχους του
Ισλαμικού Κράτους.
Τον ίδιο μήνα, έρχεται και το πρώτο βίντεο
αποκεφαλισμού δυτικού αιχμαλώτου από μέλη της ισλαμιστικής οργάνωσης. Θα
ακολουθήσουν ακόμη τέσσερα. Το πρώτο φερόμενο ως θύμα των τζιχαντιστών
είναι ο αμερικανός δημοσιογράφος, Τζέιμς Φόλει, που είχε απαχθεί δύο
χρόνια πριν στη Συρία. Το βίντεο κυκλοφορεί με τίτλο «Μήνυμα στην
Αμερική» και προκαλεί παγκόσμιο δέος.
Ντοκιμαντέρ του ιρανικού Press TV στα άδυτα του Ισλαμικού Κράτους.
8 Ιουλίου του 2014 το Ισραήλ εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον της
παλαιστινιακής Λωρίδας της Γάζας. Η στρατιωτική επιχείρηση κράτησε 7
εβδομάδες και σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, στοίχισε τη ζωή σε 2.205
Παλαιστινίους (μεταξύ των οποίων τα παιδιά ήταν πολύ περισσότερα από
τους ένοπλους μαχητές). Οι απώλειες για το Ισραήλ ήταν 66 στρατιώτες και
5 πολίτες.
Αφορμή για τη νέα κλιμάκωση της βίας υπήρξε η
ανεύρεση των πτωμάτων τριών νεαρών Ισραηλινών, που αγνοούνταν. Η απαγωγή
και δολοφονία αποδίδεται στη Χαμάς και το Ισραήλ απαντά με μια
επιχείρηση εκφοβισμού και μαζικών συλλήψεων εκατοντάδων Παλαιστινίων,
συμπεριλαμβανομένων και όλων των πολιτικών ηγετών της Χαμάς στη Δυτική
Όχθη. Σε ένα περιστατικό που έμοιαζε με πράξη εκδίκησης, ο 16χρονος
Παλαιστίνιος Μοχάμεντ Αμπού Χντέιρ πέφτει θύμα απαγωγής και θανατώνεται
από Ισραηλινούς εξτρεμιστές.
Την νύχτα της 6ης Ιουλίου ένα
ισραηλινό πλήγμα σκοτώνει επτά ενόπλους της Χαμάς. Ως απάντηση η
παλαιστινιακή οργάνωση αυξάνει σημαντικά τον αριθμό των επιθέσεων με
ρουκέτες προς το έδαφος του Ισραήλ. Οι συχνές επιδρομές των Παλαιστινίων
δίνουν το τέλειο άλλοθι για την έναρξη της επιχείρησης.
Από τις
26 Αυγούστου, η επίθεση σταμάτησε και κηρύχθηκε νέα εκεχειρία επ’
αόριστον. Η ένταση συνεχίστηκε τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο, κυρίως με
τη μορφή μεμονωμένων χτυπημάτων από Παλαιστινίους στην Ιερουσαλήμ.
Σε
διπλωματικό επίπεδο, τον Οκτώβριο η Σουηδία αναγνώρισε επίσημα το
κράτος της Παλαιστίνης. Μη δεσμευτικές προτάσεις υπέρ της αναγνώρισης
ψήφισαν επίσης τα κοινοβούλια σε Ισπανία, Γαλλία, Βρετανία και Ιρλανδία.
Το ντοκιμαντέρ του Russia Today Uncut Chronicles: Gaza-Israel War. Deadly July 2014.
9 Αυγούστου ο λευκός αστυνομικός Darren Wilson δολοφονεί τον Michael
Brown, έναν άοπλο 18χρονο Αφροαμερικάνο στο Φέργιουσον του Μιζούρι. Η
ιστορία του Brown είναι γνωστή στην αμερικάνικη κοινωνία που
παρακολουθεί με απάθεια εδώ και χρόνια τη διακριτική συμπεριφορά των
αστυνομικών αρχών απέναντι σε μέλη μειονοτήτων. Η είδηση μπορεί να μην
είχε κάνει το γύρο του κόσμου αν η αστυνομία δεν απαντούσε με εξαιρετική
αγριότητα στους διαδηλωτές που αιτούνταν την απόδοση δικαιοσύνης,
προχωρώντας παράλληλα σε συλλήψεις δημοσιογράφων που κάλυπταν τα
γεγονότα. Παρά την καταστολή, οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν για τρεις
ολόκληρους μήνες με τους διαδηλωτές να αναμένουν την ετυμηγορία σώματος
ενόρκων. Όταν στις 24 Νοεμβρίου ανακοινώνεται πως τελικά ο Wilson δεν
παραπέμπεται ούτε καν σε δίκη, η οργή ξεχειλίζει. Ακολουθούν βίαιες
συμπλοκές με την αστυνομία, εμπρησμοί και λεηλασίες.
Δυο
εβδομάδες μετά, ανάλογη δικαστική απόφαση βγάζει στους δρόμους τους
Νεοϋορκέζους, που διαμαρτύρονται για τη δολοφονία του επίσης άοπλου
αφροαμερικάνου Eric Garner και την ατιμωρησία των αρχών ασφαλείας. Το
δόγμα της μηδενικής αστυνομικής ανοχής γίνεται αντικείμενο κριτικής και
ο δήμαρχος της πόλης αναγκάζεται να εγκαλέσει τις αστυνομικές δυνάμεις
της πόλης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το σωματείο των
αστυνομικών της Νέας Υόρκης θα τον κατηγορήσεις ευθέως για τις
δολοφονίες τριών αστυνομικών (δύο στη Νέα Υόρκη) από αφροαμερικανούς
δράστες τον Δεκέμβρη. Ο κύκλος της βίας ανάγκασε την Αμερική να
παραδεχτεί ότι βρίσκεται ακόμη αντιμέτωπη με το πρόβλημα των φυλετικών
διακρίσεων.
Το σκληρό βίντεο της εν ψυχρώ δολοφονίας του Eric Garner στις 17 Ιουλίου.
18 Σεπτεμβρίου οι Σκωτσέζοι κλήθηκαν να απαντήσουν με δημοψήφισμα στην
ερώτηση: «Πρέπει η Σκωτία να είναι μια ανεξάρτητη χώρα;». To 55,3% (2
εκατομμύρια πολίτες) απάντησε όχι και το 44,7% ναι. Κατά τη διάρκεια της
εκστρατείας, πολλά ζητήματα τέθηκαν στο δημόσιο διάλογο, όπως το
νόμισμα που θα χρησιμοποιούσε μια ανεξάρτητη Σκωτία, η διαχείριση των
δημόσιων δαπανών και η συνεκμετάλλευση του πετρελαίου της Βόρειας
Θάλασσας. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πως η έκβαση της ψηφοφορίας θα ήταν
αμφίρροπη. Ο πρωθυπουργός της Σκωτίας, Άλεξ Σάλμοντ, που ηγήθηκε της
εκστρατείας υπέρ της ανεξαρτησίας, παραιτήθηκε μετά την ανακοίνωση του
αρνητικού αποτελέσματος.
Μετά το δημοψήφισμα, η Μεγάλη Βρετανία
παραχώρησε στη Σκωτία τον έλεγχο του φόρου εισοδήματος και του
συστήματος κοινωνικών παροχών, απογοητεύοντας τους βουλευτές του Εθνικού
Κόμματος της χώρας που αιτούνταν περαιτέρω αποκέντρωση και αυτονομία.
Ένα
μηνά μετά το σκωτσέζικο δημοψήφισμα, στην Καταλονία της Ισπανίας
στήνονται και πάλι κάλπες, αυτή τη φορά για ένα συμβολικό δημοψήφισμα.
Είχε προηγηθεί το δικαστικό μπλόκο στο (επίσης μη δεσμευτικό)
δημοψήφισμα που ήθελε να διεξάγει η περιφερειακή κυβέρνηση για
απομάκρυνση από τη Μαδρίτη. Στις 11 Σεπτεμβρίου, περίπου 2 εκατομμύρια
Καταλανοί κατέκλυζαν τους δρόμους, ζητώντας διεξαγωγή δημοψηφίσματος,
κατά το παράδειγμα της Σκωτίας. Η ισπανική κυβέρνηση δεν τους αναγνώρισε
αυτό το δικαίωμα.
μια χώρα όπου η κρατική διαφθορά και τα καρτέλ ναρκωτικών «εξαφανίζουν»
καθημερινά 54 ανθρώπους, η απαγωγή και η, βέβαιη πλέον, σφαγή 43
φοιτητών στην πολιτεία Γκερέρο τον περασμένο Σεπτέμβριο βγάζει στους
δρόμους χιλιάδες διαδηλωτές που ζητούν την απονομή δικαιοσύνης.
Στις
26 Σεπτεμβρίου 43 φοιτητές εξαφανίζονται στην πόλη Ιγκουάλα. Σύμφωνα με
δημοσιεύματα, αστυνομικοί διατάχθηκαν να σταματήσουν το λεωφορείο που
μετέφερε τους 43 εφήβους, οι οποίοι βρέθηκαν στην πόλη για να ζητήσουν
οικονομική ενίσχυση για μελλοντικές ακτιβιστικές δράσεις τους. Τη
διαταγή λέγεται ότι έδωσε ο Δήμαρχος Χοζέ Λουίς Αμπάρκα και η σύζυγος
του – που κρατούνται σήμερα από την αστυνομία- επειδή φοβήθηκαν ότι η
άφιξη των αριστεριστών σπουδαστών θα μπορούσε να διαταράξει μια εκδήλωση
που διοργάνωναν. Οι αστυνομικοί φέρονται να πυροβόλησαν κατά των νέων,
σκοτώνοντας έξι άτομα, ενώ λέγεται ότι στη συνέχεια παρέδωσαν τους
υπόλοιπους 43 που κρατούσαν στην τοπική συμμορία Guerreros Unidos. Η
ανακάλυψη ομαδικών τάφων στις αρχές του Οκτώβρη έπειτα από υποδείξεις
συλληφθέντων γέμισε αποτροπιασμό τις οικογένειες των θυμάτων, οι οποίες
υποστηρίζουν πως τα παιδιά τους είναι ακόμη ζωντανά σε καθεστώς ομηρίας.
Οι
ανακοινώσεις του προέδρου Πένια Νιέτο στα τέλη του Νοέμβρη για
σαρωτικές μεταρρυθμίσεις στην αστυνομία έρχονται την ώρα που
ανακαλύπτονται νέα αποκεφαλισμένα και απανθρακωμένα σώματα στην πολιτεία
Γκερέρο.
Ντοκιμαντέρ του αμερικάνικου Vice για τους 43 αγνοούμενους φοιτητές.
Σεπτέμβριο χιλιάδες πολίτες μπλοκάρουν το οικονομικό κέντρο του Χονγκ
Κονγκ ζητώντας ελεύθερες εκλογές στη μεγαλύτερη λαϊκή εξέγερση που
σημειώνεται εναντίον της κινεζικής ηγεσίας από την παράδοση της πρώην
βρετανικής αποικίας στο Πεκίνο το 1997. Αφορμή η απόφαση της κινεζικής
κυβέρνησης να διεξάγονται εκλογές για την ανάδειξη του προέδρου του
Χονγκ Κονγκ από το 2017 και εξής μεταξύ 2-3 υποψηφιοτήτων που θα έχει
εγκρίνει πρώτα το Πεκίνο. Η σαφής παρέμβαση, που έχει ως στόχο τον πλήρη
έλεγχο του κυβερνήτη στο Χονγκ Κονγκ, είναι και η αιτία των
διαδηλώσεων.
Το κίνημα Occupy Central
ενισχύεται με γοργούς ρυθμούς και μετονομάζεται σε Κίνημα της Ομπρέλας,
καθώς οι διαδηλωτές απαντούν με μοναδικό τους όπλο τις ομπρέλες στην
καταστολή με σπρέι πιπεριού και δακρυγόνα. Η Ταϊβάν είναι η πρώτη που
σπεύδει να δείξει την αλληλεγγύη της στους διαδηλωτές στο Χονγκ Κονγκ.
Το Νοέμβριο και έπειτα από δύο μήνες αποκλεισμού του οικονομικού
κέντρου, οι κινητοποιήσεις χάνουν σταδιακά τη μαζικότητά τους. Οι τίτλοι
τέλους του Occupy Central πέφτουν στις 11 Δεκεμβρίου
με μαζικές συλλήψεις και οριστική απομάκρυνση των σκηνών και
οδοφραγμάτων που επί 75 ημέρες παρέμεναν κοντά στην έδρα της τοπικής
κυβέρνησης. Ένα μεγάλο κίτρινο πανό το οποίο έφερε μια ομπρέλα και τις
λέξεις «Θα επιστρέψουμε» είχε τοποθετηθεί τότε στο κέντρο της εθνικής
οδού.
Ρεπορτάζ του Democracy Now για τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην επικράτεια της Κίνας εδώ και δεκαετίες.
12 Νοεμβρίου το διαστημικό όχημα διερεύνησης «Φίλαι» αποκολλήθηκε από
το διαστημικό σκάφος «Ροζέτα» και προσεδαφίστηκε με επιτυχία στον κομήτη
67P/Churyumov-Gerasimenko, αναζητώντας απαντήσεις σε θεμελιώδη
ερωτήματα για τη δημιουργία και την ανάπτυξη του ηλιακού συστήματος. Το
εγχείρημα είναι πρωτοπόρο και κεντρίζει το ενδιαφέρον ολόκληρου του
πλανήτη. Στην πραγματικότητα η σύλληψη της ιδέας, η μελέτη, η κατασκευή
και η εκτέλεση της αποστολής καλύπτουν τρεις δεκαετίες.
Η Ροζέτα
εκτοξεύτηκε στις 2 Μαρτίου 2004 από την διαστημική βάση της ESA στην
Γαλλική Γουιάνα. Η ρομποτική διαστημοσυσκευή πέρασε επιτυχημένα κοντά
από δύο αστεροειδείς το 2008 και το 2010, ενώ στις 6 Αυγούστου του 2014
έφτασε στον κομήτη Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο και τέθηκε σε τροχιά γύρω
από αυτόν. Στις 12 Νοεμβρίου, συσκευή προσεδάφισης Φίλαι, μετά από κάθοδο περίπου επτά ωρών, επικάθισε ομαλά πάνω στην επιφάνεια του κομήτη.
Το
Euronews και ο δημοσιογράφος Τζέρεμι Γούιλκς παρακολούθησαν την πορεία
των εργασιών της ομάδας Comet Hunters στην προσπάθεια τους να στεφθεί με
επιτυχία η ιστορική αποστολή της Ροζέτα.
28 Νοεμβρίου, η εταιρείας παραγωγής και διανομής κινηματογραφικών
ταινιών Sony Pictures γίνεται στόχος κυβερνοεπίθεσης, της μεγαλύτερης
που διαπράχθηκε ποτέ στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση. Από
την πρώτη στιγμή, η αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται πως η επίθεση ήρθε
από τη Βόρεια Κορέα, εν όψει της κυκλοφορίας της χολυγουντιανής
κωμωδίας The Interview, στο σενάριο της οποίας
περιλαμβάνεται η δολοφονία του βορειοκορεάτη ηγέτη, Κιμ Γιονγκ Ουν. Η
Βόρεια Κορέα αρνείται μέχρι σήμερα οποιαδήποτε εμπλοκή, καταγγέλλοντας,
παράλληλα, πως η αμερικανική ηγεσία βρίσκεται πίσω από την απαράδεκτη
ταινία. Λίγες ημέρες μετά το χακάρισμα, το FBI θα επιβεβαιώσει την εμπλοκή της Πιονγκγιάνγκ, σενάριο που σήμερα αμφισβητείται.
Στις
22 και 23 Δεκεμβρίου – και έπειτα από προειδοποίηση του Μπαράκ Ομπάμα
ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν «καταλλήλως» στην ηλεκτρονική εισβολή στα
συστήματα της Sony – η Βόρεια Κορέα αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες
στη διαδικτυακή σύνδεσή της με τον υπόλοιπο κόσμο, με αποτέλεσμα το
ίντερνετ να παραμένει πεσμένο για αρκετές ώρες. Η αμερικανική κυβέρνηση δεν σχολιάζει τη συγκεκριμένη κυβερνοεπίθεση.
Η ταινία The Interview,
παρά τις αντίθετες σκέψεις της Sony μετά την επίθεση που δέχτηκε,
παίχτηκε τελικά ανήμερα τα Χριστούγεννα σε 300 κινηματογράφους, ενώ από
την προηγούμενη ήταν διαθέσιμη διαδικτυακά. «Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι πάντα απρόσεκτος στα λόγια και τις πράξεις όπως ένας πίθηκος μέσα σε ένα τροπικό δάσος»,
θα απαντήσει η Βόρεια Κορέα. Ενδιαφέρουσα υπήρξε και η τοποθέτηση της
Ρωσίας, η οποία κατανόησε την οργή της Πιονγκγιάνγκ για την ταινία
εγκαλώντας, παράλληλα, τις ΗΠΑ για τις απειλές για εκδίκηση.
Πρόσφατο ρεπορτάζ του CNN που αμφισβητεί τη γνωμοδότηση του FBI.
16 Δεκεμβρίου σημειώνεται μία από τις πλέον πολύνεκρες τρομοκρατικές
επιθέσεις στην ιστορία του Πακιστάν, που άφησε πίσω της 141 θύματα,
μεταξύ των οποίων 132 παιδιά. Έξι μέλη των Ταλιμπάν φέρονται να
επιτέθηκαν στη Δημόσια Στρατιωτική Σχολή της πόλης Πεσαβάρ, στο
νοτιοδυτικό Πακιστάν, σε αντίποινα στις επιχειρήσεις του πακιστανικού
στρατού εις βάρος στόχων τους στην περιοχή του βόρειου Ουαζιριστάν τους
τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με τα όσα κατήγγειλαν μαθητές του σχολείου,
που κατάφεραν να επιβιώσουν, οι ένοπλοι μαχητές εκτελούσαν κατά δεκάδες
έντρομα παιδιά, ενώ εκτέλεσαν και έκαψαν τα πτώματα δασκάλων.
Μετά
την επίθεση στο σχολείο, σύμφωνα με επίσημες πηγές, οι επιθέσεις του
πακιστανικού στρατού κλιμακώθηκαν. Στις 19 Δεκεμβρίου, ο στρατός του
Πακιστάν ανακοίνωνε ότι σκότωσε 59 φερόμενους ως ισλαμιστές μαχητές σε
συγκρούσεις στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας.
Η πακιστανική
κυβέρνηση κατηγορείται πως στηρίζει τους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν – οι
οποίοι μάλιστα κατέκριναν τη συγκεκριμένη επίθεση – ενώ μέχρι σήμερα
δεν έχει αποσαφηνιστεί πόσοι μαθητές έχασαν τη ζωή τους από
διασταυρούμενα πυρά κατά τη διάρκεια της επιχείρησης του πακιστανικού
στρατού στο σχολείο της Πεσαβάρ.
Ρεπορτάζ του Al Jazeera για τη σφαγή στη Δημόσια Στρατιωτική Σχολή της πόλης Πεσαβάρ.
thepressproject
