ΑΟΖ: Η Αθήνα σηκώνει το γάντι του Ερντογάν

Ισχυρό μήνυμα προς την Αγκυρα αποτελούν οι αποφάσεις της τριμερούς
Συνόδου Κορυφής του Καΐρου. Ποιά είναι τα οφέλη για την Ελλάδα.
Μια ξεκάθαρη απάντηση στην αδιάλλακτη και προκλητική πολιτική του
Ταγίπ Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί για την Ελλάδα αλλά και
την ευρύτερη περιοχή το «μήνυμα» που
έστειλε η τριμερής Σύνοδος Κορυφής
από την πρωτεύουσα της Αιγύπτου.

Ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς
και οι πρόεδροι της Αιγύπτου και της Κύπρου, οι Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι
και Νίκος Αναστασιάδης, συμφώνησαν «ταχεία προώθηση της διαδικασίας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών».

Η
Διακήρυξη αυτή σημαίνει, ότι πρώτα η Αθήνα θα ανακηρύξει ΑΟΖ και μετά θα
προχωρήσει στην οριοθέτησή της με Κύπρο και Αίγυπτο. Και όπως λένε
ανώτερες κυβερνητικές πηγές, η υφαλοκρηπίδα είναι υποσύνολο της ΑΟΖ και
με βάση την αρχή της μέσης γραμμής, το σύμπλεγμα του Καστελόριζου
εξασφαλίζει την επαφή της ελληνικής με την κυπριακή ΑΟΖ. Οι δύο αυτές
παρεμβάλλονται μεταξύ τουρκικής και αιγυπτιακής, γεγονός που περιορίζει
σημαντικά την τουρκική ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Άρα, η συμφωνία στην Αίγυπτο λύνει τα όποια προβλήματα υπήρχαν με την αιγυπτιακή ηγεσία, αν και αναμένεται να αντιδράσει η Τουρκία, άγνωστο ακόμα πως.
Η
τριμερής σύνοδος κορυφής και η «Κοινή Διακήρυξη του Καΐρου» ανέδειξαν
τον στρατηγικό ρόλο και της Ελλάδας σε μια εύθραυστη περιοχή και δίνουν
μια άλλη νότα αισιοδοξίας στην ελληνική πλευρά που μονίμως επί τέσσερα
περίπου χρόνια βιώνει μια σκληρή πραγματικότητα και καθημερινότητα λόγω
του μνημονίου.
Ιδιαίτερα σημαντική για τον άξονα Αθήνας-Λευκωσίας έναντι της τουρκικής προκλητικότητας ήταν επίσης η επισήμανση
από τους τρεις ηγέτες της σημασίας σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων
και της δικαιοδοσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της
και το μήνυμα που απέστειλαν στην Τουρκία, καλώντας την να τερματίσει
όλες τις εν εξελίξει σεισμογραφικές έρευνες εντός των θαλάσσιων ζωνών
της Κύπρου και να αποφύγει παρόμοιες δραστηριότητες στο μέλλον.
Η
Αθήνα θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την Διακήρυξη που υπεγράφη και ο
Πρωθυπουργός μιλά για πολυσήμαντη στρατηγική συνεργασία που δίνει μεγάλη
έμφαση στην αξιοποίηση του αερίου, την ενεργειακή ασφάλεια και τον
ανεφοδιασμό όλης της ΕΕ.

Για την ελληνική κυβέρνηση η τριμερής
συνεργασία, συνιστά «υπόδειγμα για τον περιφερειακό διάλογο και τη
συνεργασία, συμβάλλοντας στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και
της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ όπως λένε ανώτερα
κυβερνητικά στελέχη, «δεν έχει σκοπό να λειτουργήσει εναντίον
οποιασδήποτε χώρας της περιοχής».

Σε αυτό το πλαίσιο όμως, όπως αναφέρουν οι ίδιες κυβερνητικές πηγές, οι μονομερείς και παράνομες ενέργειες της Άγκυρας «υπονομεύουν περαιτέρω τη σταθερότητα και την ασφάλεια
στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής». Γι’ αυτό
και δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην επισήμανση ότι η ανακάλυψη πλουσίων
κοιτασμάτων υδρογονανθράκων «πρέπει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο για
την ευρύτερη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο».

Η περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων Ελλάδος–Κύπρου–Καΐρου, όπως φάνηκε με ξεκάθαρο τρόπο το Σάββατο στην Αίγυπτο, αναμφίβολα ενοχλεί την Άγκυρα,
η οποία και το έχει διαμηνύσει. Σύμφωνα άλλωστε με εκτιμήσεις
διπλωματικών παραγόντων, η ενίσχυση των περιφερειακών σχημάτων – στα
οποία μελλοντικά θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και κράτη όπως η Ιορδανία
και ο Λίβανος – ουσιαστικά δύνανται να απομονώσει την Τουρκία που
εμφανίζεται ως η μόνη χώρα της περιοχής που έχει ανοιχτά μέτωπα με όλα
τα γειτονικά κράτη. Ουσιαστικά, πρόκειται για αντιστροφή του δόγματος
των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες».  

Αναμφίβολα, η
Αθήνα, το Κάιρο και η Λευκωσία έχουν η κάθε μία δικούς της στόχους
στους οποίους προσβλέπουν, αλλά την ίδια στιγμή κρίνουν ότι
συνεργαζόμενες μπορούν να αλληλοβοηθηθούν. Πέραν λοιπόν τα ζητήματα
εκμετάλλευσης υποθαλάσσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και οριοθετήσεων
θαλασσίων ζωνών, υπάρχει και η προώθηση κρίσιμων εμπορικών και
οικονομικών θεμάτων.

Αξίζει να επισημανθεί ότι το Κάιρο αυτή
την περίοδο προχωρεί στη διεύρυνση της Διώρυγας του Σουέζ, κάτι που θα
επιτρέψει τη διέλευση περισσότερων πλοίων με ασιατικά προϊόντα, κάτι που
ενισχύει το ενδιαφέρον της Αθήνας λόγω και της κινεζικής παρουσίας στο
λιμάνι του Πειραιά. Παράλληλα, η Ελλάδα και η Κύπρος μπορούν να γίνουν
οι πύλες επικοινωνίας της Αιγύπτου με την Ευρώπη.

Ο
Αντ. Σαμαράς έχει τονίσει στην αιγυπτιακή ηγεσία είναι ότι η Ελλάδα
αποτελεί την οδό που μπορεί να ενώσει την Αίγυπτο με την Ευρώπη
και ουσιαστικά η απόκτηση κοινών θαλασσίων ορίων Ελλάδος – Αιγύπτου
ταυτίζεται με τα κοινά όρια Αιγύπτου – Ευρώπης, ενώ το Κάιρο έχει
άλλωστε εκτιμήσει την υποστήριξη της Αθήνας (αλλά και της Λευκωσίας)
εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).thetoc