Σε άσχημη κατάσταση βρέθηκε ένας Ασπροπάρης, παγκοσμίως απειλούμενο είδος γύπα, την Πέμπτη, 1η Μαΐου, στην περιοχή των Κομνηνών Κοζάνης. Τα εργαστηριακά αποτελέσματα αναμένεται να επιβεβαιώσουν μία εκ των δύο πιθανών αιτιών δηλητηρίασης,
είτε από μόλυβδο είτε από δηλητηριασμένο δόλωμα.
Ο αδύναμος γύπας παραδόθηκε στην Ομάδα Άμεσης Επέμβασης του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ από το Δασονομείο Πτολεμαΐδας (Δασαρχείο Κοζάνης) και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στον Σταθμό Πρώτων Βοηθειών Άγριων Ζώων της Καστοριάς όπου και του παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες. Ακολούθησε η μεταφορά του στην ΑΝΙΜΑ, στην Αθήνα, για περαιτέρω εξετάσεις, ανάρρωση και προετοιμασία της επανένταξής του και πάλι στη φύση.
Ο Ασπροπάρης είναι ο πιο απειλούμενος γύπας στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Σύμφωνα με πρόσφατες καταγραφές του είδους που υλοποιεί η ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΉ ΕΤΑΙΡΕΊΑ με το WWF Ελλάς στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ «Η Επιστροφή του Ασπροπάρη», στη χώρα μας έχουν απομείνει πλέον λιγότερα από 15 ζευγάρια.
Τα δηλητηριασμένα δολώματα αποτελούν μια παράνομη αλλά διαδεδομένη πρακτική για τη θανάτωση άγριων ζώων (πολλά από τα οποία είναι απειλούμενα) που προκαλούν ζημιές σε παραγωγούς, όσο και ζώων που θεωρούνται ανταγωνιστικά προς άλλα (ποιμενικοί σκύλοι) ή άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως το κυνήγι. Το φαινόμενο της τοποθέτησης και διασποράς δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ελληνική ύπαιθρο έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, με συχνά θύματα ζώα που ανήκουν σε προστατευόμενα είδη πανίδας.
Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι ένα εξαιρετικά περίπλοκο πρόβλημα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, με μεγάλες κοινωνικοοικονομικές διαστάσεις. Μία από τις πιο αποτελεσματικές και άμεσες δράσεις για την καταπολέμηση των δολωμάτων είναι η χρήση ειδικά εκπαιδευμένων σκύλων για την ανίχνευση δηλητηρίων, όπως οι δυο μονάδες ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ για τον Ασπροπάρη στις περιοχές των Μετέωρων – Αντιχάσιων και Έβρου.
Η δηλητηρίαση από μόλυβδο πλήττει τα υδρόβια πουλιά που καταπίνουν μαζί με την τροφή τους μολύβδινα σκάγια, Λιγότερο γνωστή είναι η απειλή που προκαλεί και στα αρπακτικά πουλιά, όπως ο Ασπροπάρης, που καταναλώνουν νεκρά πυροβολημένα ζώα. Η πρόταση αλλαγής του υλικού των σκαγιών με μη τοξικά υλικά έχει διατυπωθεί εδώ και αρκετά χρόνια στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, αν και μόνο η Νορβηγία έχει απαγορεύσει πλήρως τη χρήση μολύβδινων σκαγιών. Στην χώρα μας, η χρήση μολύβδινων σκαγιών απαγορεύεται μόνο στους υγρότοπους.
Ο Ασπροπάρης, που χάρη στη φροντίδα των κτηνιάτρων και του προσωπικού της ΑΝΙΜΑ ανάρρωσε πλήρως, απελευθερώθηκε εχθές, 14 Μαΐου 2014, στην Κλεισούρα Καστοριάς, κοντά στο μέρος όπου βρέθηκε. Στην πλάτη του πουλιού τοποθετήθηκε από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ένας δορυφορικός πομπός, που θα μας επιτρέψει να παρακολουθήσουμε τις μετακινήσεις του, καθώς και τη μετέπειτα μεταναστευτική του διαδρομή.
Στην Ελλάδα υλοποιούνται σήμερα δύο ευρωπαϊκά Προγράμματα σχετικά με τον Ασπροπάρη και τη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων:
α) Το πρόγραμμα LIFE-Φύση «Επείγοντα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβίωσης του Ασπροπάρη» (LIFE10 NAT/BG/000152) το οποίο υλοποιείται σε δύο χώρες από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, τη Βουλγαρική Ορνιθολογική Εταιρεία (BSPB), το WWF Ελλάς και τη Βρετανική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών (RSPB) HYPERLINK “http://www.lifeneophron.eu/en/news-view/241.html”http://www.lifeneophron.eu
β) Το Πρόγραμμα LIFE+Βιοποικιλότητα «Καινοτόμες Δράσεις για την Αντιμετώπιση της Παράνομης Χρήσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων σε Μεσογειακές Πιλοτικές Περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (LIFE09 NAT/ES/000533), το οποίο συντονίζεται από την ισπανική οργάνωση Gypaetus Foundation, σε συνεργασία με τις πορτογαλικές οργανώσεις Quercus–Εθνική Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης και του Κέντρου Μελέτης Ορνιθοπανίδας Ιβηρικής (CEAI), τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης.
HYPERLINK “http://bit.ly/LifeAgainstPoison”http://bit.ly/LifeAgainstPoison
Παράλληλα, έχει συσταθεί και η Εθνική Ομάδα Περιβαλλοντικών Οργανώσεων και Φορέων για την αντιμετώπιση της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων στην Ελλάδα, με στόχο την παρακολούθηση των προβλημάτων και τη διαμόρφωση προτάσεων προς την Πολιτεία.
