Στο Μαξίμου θεωρούν ότι δεν θα βρουν καλύτερο τάιμινγκ…
Του ΓΙΑΝΝΗ ΖΑΦΕΙΡΗ
ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟ με τριπλές εκλογές τον Μάιο μελετά ο Αντ. Σαμαράς ώστε να αξιοποιήσει το θετικό πολιτικό κλίμα που διαμορφώνεται λόγω των τελευταίων εξελίξεων και να επιδιώξει την ανανέωση της λαϊκής εντολής. Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν εξετάσει με λεπτομέρεια όλες τις παραμέτρους, ακόμη και τις σχετικές προβλέψεις του Συντάγματος και σύμφωνα με τις πληροφορίες η διεξαγωγή (και) εθνικών εκλογών μπορεί να συμπέσει με τον Α΄ γύρο των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση στις 18 Μαΐου. Άλλωστε ο μηχανισμός, κρατικός και κομματικός, έχει μπει σε πλήρη λειτουργία εν όψει διπλών εκλογών και σε περίπτωση τριπλών το μόνο που απομένει είναι η ανακήρυξη των υποψήφιων βουλευτών.
Ο πρωθυπουργός επεξεργάζεται τις εισηγήσεις (προτάσεις) του επιτελείου του και αναμένεται να λάβει τις οριστικές αποφάσεις του την περίοδο των εορτών του Πάσχα. Γνωρίζει δε ότι αν κερδίσει τώρα τις εθνικές εκλογές θα εξασφαλίσει την παράταση της θητείας της κυβέρνησης πέραν της άνοιξης του 2015, καθώς είναι πολύ δύσκολο, αν όχι απίθανο, ο ΣΥΡΙΖΑ να προκαλέσει εκ νέου εκλογές, λίγους μήνες μετά, με αφορμή την ανάδειξη νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.
Το σενάριο των τριπλών εκλογών ενισχύεται και από μια αλληλουχία γεγονότων (επίσκεψη Άνγκ. Μέρκελ, έξοδος στις αγορές κ.ά.), κυβερνητικών πρωτοβουλιών και εξαγγελιών (διανομή πρωτογενούς πλεονάσματος, μέτρα για τους άστεγους, συμψηφισμός ΦΠΑ κ.ά.) από τον ίδιο τον κ. Σαμαρά. Που, αναμφίβολα, αποσκοπούν στη βελτίωση του πολιτικού κλίματος και στην προετοιμασία για μια εκλογική αναμέτρηση με εθνικά χαρακτηριστικά. Ακόμη και υπουργοί παραδέχονται ότι το μπαράζ θετικών ειδήσεων που κορυφώνονται σταδιακά δεν έχει προηγούμενο και υπερβαίνει κατά πολύ το διακύβευμα των ευρωεκλογών, πόσω μάλλον των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση.
«Το διακύβευμα δεν αφορά τη Νέα Δημοκρατία και την κυβέρνηση, αλλά τη χώρα», σημείωσε σε μια αποστροφή των λόγων του ο κ. Σαμαράς, στη διάρκεια της ομιλίας του κατά την παρουσίαση των υποψήφιων ευρωβουλευτών. Όπου, σημειωτέον, αποκλείσθηκαν πρόσωπα που παραπέμπουν στην «ακροδεξιά συνιστώσα» (Φ. Κρανιδιώτης, Κ. Βελόπουλος, Αθ. Πλεύρης κ.ά.) για να σηματοδοτηθεί έτσι το «άνοιγμα» προς τον κεντρώο χώρο. Τον ίδιο σκοπό, της μετατόπισης δηλαδή προς το κέντρο, υπηρετεί και η δικαστική αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής με τις διώξεις, τις συλλήψεις και πιθανόν την προφυλάκιση και άλλων βουλευτών. Επιπρόσθετα υπάρχει η προσδοκία ότι έτσι θα μειωθεί η δυναμική της οργάνωσης, που θα έχει συνέπεια την υποχώρηση των ποσοστών της στις επικείμενες εκλογές. Αν και δεν είναι λίγοι εκείνοι, ακόμη και μέσα στην κυβέρνηση, που θεωρούν ότι οι διώξεις αντί να μειώσουν θα αυξήσουν την απήχηση της Χρυσής Αυγής στην κοινωνία.
Μονόδρομος
Κυβερνητικά στελέχη που αντιμετωπίζουν θετικά την εκδοχή των τριπλών εκλογών επισημαίνουν ότι τους προσεχείς μήνες ενδεχομένως να μη βρεθεί καλύτερο «τάιμινγκ» για την προσφυγή στη λαϊκή βούληση. Κι αυτό διότι πολύ δύσκολα θα επαναληφθεί η σημερινή συγκυρία με το συγκεκριμένο εύρος φιλολαϊκών μέτρων και εξαγγελιών. Αντίθετα, είναι ορατός ο κίνδυνος όλα τα παραπάνω να χαραμιστούν μόνο και μόνο για ένα θετικό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές. Μέχρι και την άνοιξη του 2015 η μοναδική θετική είδηση που μπορεί να προκύψει θα προέλθει από το ζήτημα του δημοσίου χρέους, αλλά είναι άγνωστο αν αυτή μπορεί να επηρεάσει αποφασιστικά τη βούληση του ελληνικού λαού.
«Πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα, βγήκαμε στις αγορές ύστερα από τέσσερα χρόνια κι αυτό θα το σπαταλήσουμε για να εκλεγεί ευρωβουλευτής ο Μ. Κεφαλογιάννης ή ο Θ. Ζαγοράκης;», είναι η χαρακτηριστική απορία βουλευτών της παράταξης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στόχος του κ. Σαμαρά είναι να κερδίσει τις εκλογές με μία ψήφο διαφορά, κάτι που αναπόφευκτα θα εδραιώσει τη θέση της κυβέρνησης, ενώ ταυτόχρονα θα ανοίξει ο κύκλος των εσωτερικών αναταράξεων στον ΣΥΡΙΖΑ. Ήττα της Νέας Δημοκρατίας με μικρή διαφορά θα προκαλέσει τριγμούς στην κυβέρνηση, καθώς θα ενταθεί η πίεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά σταδιακά θα εκτονωθεί. Αντίθετα, στην περίπτωση που η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ συνοδευτεί από ένα καθαρό (ευρύ) προβάδισμα, θα ξεκινήσει ουσιαστικά η αντίστροφη μέτρηση για την κυβέρνηση και τον ίδιο τον κ. Σαμαρά. Πολύ σύντομα θα υποχρεωθεί να προσφύγει στις κάλπες προκειμένου να εκτονωθεί η πολιτική και κοινωνική ένταση που θα τροφοδοτήσει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Κι είναι η δεύτερη και η τρίτη εκδοχή που κάνουν τον πρωθυπουργό να σκέφτεται πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο των τριπλών εκλογών.
Βασικός στόχος του και στην περίπτωση των εθνικών εκλογών είναι η νίκη της ΝΔ ούτως ώστε να έχει εκείνος την πρωτοβουλία των κινήσεων. Το «plan B» του κ. Σαμαρά προβλέπει, αν κερδίσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ να αθροίζουν μαζί περισσότερες έδρες απ’ ό,τι το κόμμα του Αλ. Τσίπρα. Κι αυτό με το σκεπτικό ότι στη διαδικασία των διερευνητικών εντολών για τον σχηματισμό κυβέρνησης (η αυτοδυναμία δεν είναι ορατή…), ο σημερινός πρωθυπουργός θα επιδιώξει να συσπειρώσει τις πολιτικές δυνάμεις εκείνες που θα του εξασφαλίσουν την αναγκαία κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ενδεχόμενο που συγκεντρώνει περιορισμένες πιθανότητες επιτυχίας καθώς το πρώτο κόμμα εισπράττει το «μπόνους» των 50 εδρών και είναι αυτό που έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Αδιευκρίνιστο είναι αν στα σχέδια του κ. Σαμαρά έχει συμμετοχή ή ανάμειξη ο κυβερνητικός εταίρος, ο Β. Βενιζέλος, δεδομένου ότι το Μέγαρο Μαξίμου έχει μια επαμφοτερίζουσα στάση έναντι του ΠΑΣΟΚ. Από τη μια του προσφέρει εξυπηρετήσεις, όπως η πρόσφατη με την τροπολογία για τον Γ. Μπουτάρη, και από την άλλη ο πρωθυπουργός αγνοεί τον κ. Βενιζέλο και είτε εξαγγέλλει μόνος του φιλολαϊκά μέτρα και κοινωνικές παροχές είτε προωθεί αποφάσεις (π.χ. ιδιωτικοποίηση ΟΛΘ) με τις οποίες διαφωνεί κατηγορηματικά το ΠΑΣΟΚ. Η προσπάθεια του πρωθυπουργού να κόψει πρώτος το νήμα των ευρωεκλογών (ή των εθνικών εκλογών αν τελικώς το αποφασίσει) θα στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό και στην εικόνα που βγάζει προς τα έξω ο ΣΥΡΙΖΑ. Η πανσπερμία απόψεων και η διχογνωμία μεταξύ ηγεσίας και «αντιφρονούντων» για σημαντικά ζητήματα, όπως η παραμονή στο ευρώ, η συμφωνία με την «τρόικα» και το ζήτημα του χρέους, προκαλούν σύγχυση και αβεβαιότητα στους πολίτες. Παράλληλα ενισχύουν την εκτίμηση των πολιτικών αντιπάλων ότι δεν έχουν εναλλακτική πρόταση, εφικτή και αποτελεσματική, και το -κυριότερο- δεν είναι έτοιμοι να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας.
Τακτική πόλωσης
Ενισχυτική του σεναρίου των τριπλών εκλογών είναι η τακτική που, ως φαίνεται, θα ακολουθήσει ο κ. Σαμαράς στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Αφενός θα υπογραμμίζει την κρισιμότητα των εκλογών και το διακύβευμά τους θέτοντας σημαντικά διλήμματα στους πολίτες, όπως «σταθερότητα ή χάος», «ΝΔ και ευρώ ή ΣΥΡΙΖΑ και δραχμή», προειδοποιώντας έτσι για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από ενδεχόμενη «αλλαγή πλεύσης». Στοχεύοντας στον πυρήνα των ψηφοφόρων, τους μικρομεσαίους, τους λεγόμενους «νοικοκυραίους» που επιθυμούν να συνεχισθεί αδιατάρακτα η πορεία της οικονομίας και γενικότερα της χώρας. Αφετέρου θα κλιμακώσει σταδιακά την αντιπαράθεσή του με την αξιωματική αντιπολίτευση, εκτιμώντας ότι με την πόλωση θα επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας. Πρόγευση της επιχειρηματολογίας που θα αναπτύξει στη διάρκεια της προεκλογικής μάχης αποτέλεσαν τα όσα είπε ο κ. Σαμαράς στην τελευταία συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του κόμματός του. Υπογράμμισε την ανάγκη να διαφυλαχθεί η σταθερότητα στη χώρα και τα όσα επιτεύχθηκαν τα τελευταία χρόνια με τις θυσίες του ελληνικού λαού, ενώ επανέλαβε για μια ακόμη φορά ότι δεν θα υπάρξει τρίτο Μνημόνιο και νέα μέτρα και ότι αργά αλλά σταθερά η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση. Σε αντιδιαστολή χαρακτήρισε την ηγεσία και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ «υπερασπιστές της κακομοιριάς», «λαϊκιστές της μιζέριας» και «κήρυκες της καταστροφής» και τους κατηγόρησε ότι «θέλουν να μας γυρίσουν πίσω», αλλά «δεν θα τους αφήσουμε και δεν θα τους περάσει».
Μπαράζ
Η επίσκεψη της Άνγκ. Μέρκελ στην Αθήνα, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, με βασικό αν όχι μοναδικό στόχο τη στήριξη της κυβέρνησης και προσωπικά του κ. Σαμαρά, δεν είναι από τις συνήθεις πρωτοβουλίες που εκδηλώνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ότι, μάλιστα, ήταν και στις παραμονές εκλογών, λίγο πριν ξεκινήσει κι επίσημα η προεκλογική περίοδος, κάνει πολλούς να υποθέσουν ότι ενδεχομένως να μην είχε να κάνει τόσο με τις ευρωεκλογές και την εκλογή περιφερειαρχών και δημάρχων όσο με κάτι περισσότερο και πιο σημαντικό, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό το σενάριο των τριπλών εκλογών.
Της επίσκεψης προηγήθηκε η έξοδος της χώρας μας στις αγορές, προοπτική με την οποία διαφωνούσαν αρχικά οι δανειστές, υποστηρίζοντας ότι αυτό είναι προτιμότερο να γίνει αργότερα μέσα στο 2014. Υποχώρησαν ωστόσο για προφανείς λόγους: Να στηριχθεί η κυβέρνηση εν όψει εκλογών. Η έξοδος έτυχε θερμής υποδοχής από τις αγορές (μεγάλη προσφορά – χαμηλό επιτόκιο), αλλά και από ευρωπαίους ηγέτες, το ΔΝΤ, οικονομικούς αναλυτές και τα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης του εξωτερικού. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι όλοι συμφώνησαν ότι η πρώτη έξοδος είχε δοκιμαστικό χαρακτήρα κι ότι ο βαθμός δυνατότητας πρόσβασης της χώρας μας στις αγορές θα κριθεί στην πορεία. Το διεθνές κλίμα, πάντως, παρουσιάζει σημαντική βελτίωση κι αποτυπώθηκε στο πολύ χαμηλό επιτόκιο (κάτω του 3%) που είχαν έντοκα των προηγούμενων ημερών. Τις αμέσως επόμενες ημέρες (22-23 Απριλίου) η Γιούροστατ θα επικυρώσει το πρωτογενές πλεόνασμα, ωστόσο η κυβέρνηση -με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών- όχι μόνον ανακοίνωσε το ύψος του για το 2013, αλλά επισπεύδει και τις διαδικασίες για τη διανομή του σε συγκεκριμένες κατηγορίες πληθυσμού. Κατά… διαβολική σύμπτωση παραμονές εκλογών. Των ευρωεκλογών, ή μήπως και των… εθνικών; Έχει προηγηθεί η ανακοίνωση για τον συμψηφισμό των οφειλών σε ΦΠΑ μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ότι όλες οι εξαγγελίες γίνονται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί το προφίλ του, αφού ούτως ή άλλως αποτελεί το «ισχυρό χαρτί» της κυβέρνησης. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, όπως π.χ. τα μέτρα στέγασης και φροντίδας των αστέγων, εν αγνοία και του κυβερνητικού εταίρου του ΠΑΣΟΚ, προκαλώντας την οργή του ασθμαίνοντος (στις δημοσκοπήσεις) Β. Βενιζέλου. Επίσης παραμονές εκλογών, κατά… σύμπτωση και πάλι, ανακοινώθηκε η καταβολή αποζημιώσεων ύψους 55 εκατ. ευρώ σε κατηγορίες αγροτών, ενώ από το υπουργείο Ανάπτυξης προαναγγέλθηκε η χρηματοδότηση νέων επιχειρηματικών δράσεων μέσω του ΕΣΠΑ, της τάξης των 4,2 δισ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το «μπαράζ» των εξαγγελιών και των πάσης φύσεως παροχών θα συνεχιστεί και μετά τις εορτές του Πάσχα. Θα πρόκειται για στοχευμένες κινήσεις με στόχο την ανακούφιση συγκεκριμένων κατηγοριών πολιτών που έχουν πληγεί περισσότερο από την περιοριστική πολιτική των τελευταίων χρόνων. Εξάλλου, όπου να ‘ναι το υπουργείο Οικονομικών αποστέλλει την εγκύκλιο για τον φόρο υπεραξίας κι αυτό θα έχει αποτέλεσμα να «ξεπαγώσει» η αγορά των ακινήτων που από το τέλος του 2013 παραμένει… ακινητοποιημένη.
Το ρεσιτάλ εξαγγελιών και παροχών από την κυβέρνηση και τον ίδιο τον πρωθυπουργό δεν έχει προηγούμενο, σε σχέση τουλάχιστον με τη διεξαγωγή ευρωεκλογών ή εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση. Κι αυτό είναι που ενισχύει τις πιθανότητες του σεναρίου των τριπλών εκλογών, που συζητείται ήδη σε πολιτικούς κύκλους. Όπου, τότε, τα διλήμματα θα έχουν αποδέκτες και τους ψηφοφόρους των μικρότερων κομμάτων της Κεντροδεξιάς, με στόχο τον επαναπατρισμό τους στη Νέα Δημοκρατία. Στο επιτελείο του πρωθυπουργού εκτιμούν ότι λόγω του κλίματος πόλωσης που θα επικρατήσει (ιδίως αν προκηρυχθούν και εθνικές εκλογές) η δύναμη των συγκεκριμένων κομμάτων (Ανεξάρτητοι Έλληνες, Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό του Β. Πολύδωρα) θα συρρικνωθεί.
paron.gr