Μπορεί να μη βγάζει την «κραυγαλέα» είδηση, όμως η ενημέρωση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών προς το Κογκρέσο για την Τουρκία, μέσω του «συντονιστικού οργάνου» τους, του Διευθυντή Εθνικών Πληροφοριών (DNI: Director of National Intelligence), στρατηγού ε.α. Τζέιμς Κλάπερ, έχει εξ ορισμού ενδιαφέρον, αφού δίνει μια αίσθηση του πως οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν γενικά τη γειτονική μας χώρα, χωρίς να μπαίνουν σε απόρρητα στοιχεία τα οποία είναι βέβαιο ότι συλλέγουν και αξιοποιούν δεόντως. Παράλληλα, ενδιαφέρον έχουν και οι αναφορές στην ΠΓΔΜ…
Του Μιχαήλ Βασιλείου
Ακόμα κι αν η ενημέρωση είναι μια αποτύπωση όσων γίνονται εκ του ασφαλούς, πάλι προσφέρεται για μερικά συμπεράσματα με υψηλό βαθμό ασφάλειας. Αφού πρώτα αναφερθεί ότι η ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής της Γερουσίας (Senate) έχει ημερομηνία 29 Ιανουαρίου 2014, ας περάσουμε να δούμε τι ακριβώς αναφέρει η έκθεση για την «εκτίμηση-αξιολόγηση απειλής» (threat assessment) σε παγκόσμιο επίπεδο, στο τμήμα της που αφορά την Τουρκία.
Η έκθεση του DNI αναφέρει, ότι η εξωτερική πολιτική και η πολιτική ασφαλείας θα καθοριστεί από τις εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο, ιδίως αυτές που αφορούν το σκάνδαλο διαφθοράς, που οφείλεται στις αποκαλύψεις στοιχείων στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος AKP τα οποία συνδέονται με τον ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει ο Ερντογάν.
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται ότι η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο (τοπικές, προεδρικές και εθνικές εκλογές, από τον ερχόμενο Μάρτιο μέχρι τις αρχές του 2015). Η εκτίμηση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών είναι, ότι η Τουρκία θα ασκήσει εξωτερική πολιτική σχεδιασμένη να μεγιστοποιήσει το οικονομικό όφελος για την Τουρκία, ενώ θα προχωρά με μεγάλη προσοχή ώστε να αποφύγει να «ερεθίσει» τους εθνικιστές ψηφοφόρους.
Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι η διαδικασία με το πρώην Κουρδικό Εργατικό Κόμμα, το PKK, το σημερινό Λαϊκό Κογκρέσο του Κουρδιστάν (KGK), που δεν θα προκαλέσει προβλήματα μόνο με τους εθνικιστές, αλλά και με κυβερνήσεις γειτονικών χωρών.
Όσον αφορά τη σύγκρουση στη Συρία, αυτή έχει ως αποτέλεσμα αυξημένη παρουσία εξτρεμιστών στην Τουρκία, χώρα που είναι η κύρια χώρα-οδός για να περάσουν στη Συρία ξένοι μαχητές που επιθυμούν να πολεμήσουν στον εκεί εμφύλιο. Στην έκθεση γίνεται λόγος και για μη εγκεκριμένες – ευκαιριακές επιθέσεις κατά της Τουρκίας από υποστηρικτές του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ.
Από την έκθεση προκύπτει ότι βασικός στόχος για την Τουρκία είναι η περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας της, αλλά και η όσο το δυνατόν αποφυγή πρόκλησης των εθνικιστών. Εν ολίγοις, ο Ερντογάν θέλει πάση θυσία να αποφύγει το σενάριο σύμπηξης ευκαιριακής συμμαχίας ανάμεσα στον Γκιουλέν και τους κεμαλικούς, προφανώς με στόχο τον ίδιο. Άρα, μια τέτοια συμμαχία θα μπορούσε να τον τελειώσει πολιτικά δείχνουν να πιστεύουν οι Αμερικανοί, κάτι που έχει υποστηρίξει στις αναλύσεις του και το «defence-point.gr».
Κατά τα άλλα, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες αδιαφορούν για τις τουρκικές διαμαρτυρίες που εμπλέκουν τη χώρα στην υποστήριξη εξτρεμιστικών στοιχείων που μάχονται τον Μπασάρ Αλ Άσαντ στη Συρία, αφού η φρασεολογία που χρησιμοποιούν, χωρίς να κατηγορεί την Τουρκία, απλά αντιμετωπίζει ορισμένα θέματα ως δεδομένα.
Δεν μπορεί μια χώρα σαν την Τουρκία, με τη συγκεκριμένη υπηρεσία πληροφοριών (ΜΙΤ), αλλά και τον συνολικότερο μηχανισμό ασφαλείας (στρατοχωροφυλακή, αστυνομία κ.λπ.) να μην είναι ικανή να σταματήσει τη ροή εξτρεμιστών προς τη Συρία, λες και οι ξένοι μαχητές εισέρχονται στην Τουρκία όπως οι λαθρομετανάστες στα ελληνικά παράλια. Όλοι γνωρίζουν ότι απλώς αφικνούνται σε κάποιον διεθνή αερολιμένα, έχοντας ενίοτε λάβει βίζα από το επίσημο τουρκικό κράτος, το οποίο ακόμη κι αν δε ξέρει, έχει τόσο μαζική στρατιωτική παρουσία στα σύνορα με τη Συρία που θα ήταν γελοίο να υποστηρίζεται πως ξεφεύγουν οι μαχητές και χώνονται στη Συρία.
Τέλος, στην έκθεση υπάρχει και ένα «καμπανάκι» για την Άγκυρα, στο οποίο μάλιστα κάνει εντύπωση ότι καλύπτεται εκ των προτέρων ο Άσαντ, αφού εγείρεται το ενδεχόμενο επιθέσεων σε τουρκικό έδαφος, ναι μεν από υποστηρικτές του Άσαντ, μη ελεγχόμενου όμως και χωρίς να διαθέτουν άδεια! Σα να συμβουλεύει έμμεσα τον ίδιο τον Άσαντ να στείλει τις υπηρεσίες του να αιματοκυλίσουν την Τουρκία με τρομοκρατικές επιθέσεις… Θα τα δούμε όλα σύντομα, τι ισχύει και τι όχι.
Τέλος, ενδιαφέρον στην έκθεση έχει, αμέσως παρακάτω, η αναφορά στα Δυτικά Βαλκάνια όπου μιλά για την ΠΓΔΜ. Παρότι την αποκαλεί με το συνταγματικό της όνομα, όμως, μαζί με τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, αποτελούν τα δυο πιο επικίνδυνα για αποσταθεροποίηση σημεία…
Η Βοσνία παραμένει… μπάχαλο και απολύτως διαιρεμένη με την κεντρική εξουσία να υπονομεύεται σταθερά από τα συστατικά της μέρη, τους Σέρβους, τους Κροάτες και τους «Μπόσνιακς» (γηγενείς μουσουλμάνοι). Το 2014 είναι έτος εκλογών, οπότε η αποσταθεροποίηση παραμονεύει και οι ελπίδες έναρξης της διαδικασίας ένταξης σε ΕΕ και ΝΑΤΟ απομακρύνονται…
Η ΠΓΔΜ χαρακτηρίζεται από το ότι η κυβέρνησή της «εξακολουθεί να πιέζει για προγράμματα που προωθούν τον ‘εθνικό μακεδονικό εθνικισμό’ σε βάρος της ευρω-ατλαντικής ενσωμάτωσης της χώρας». Η έκθεση προειδοποιεί, ότι όσο παραμένει παγωμένη η διαδικασία ένταξης στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, λόγω της διένεξης για την ονομασία με την Ελλάδα, αλλά και τις «φτωχές» διμερείς σχέσεις με τη Βουλγαρία, τόσο μεγαλύτερο γίνεται το ρίσκο της αύξησης των εθνικών εντάσεων (υπονοεί τους Αλβανούς).
Θα στοιχηματίζαμε, ότι κι εδώ εμπεριέχεται μια έμμεση προειδοποίηση προς την ΠΓΔΜ, ότι «δεν είναι στραβός ο γιαλός»…
