Την οργή της Λευκωσίας προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου εξέλιξη που σημειώθηκε αργά το απόγευμα του Σαββάτου. Ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ, Αλεξάντερ Ντάουνερ, μετέβη στα κατεχόμενα και συνάντησε τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου. Μάλιστα, η συνάντηση έγινε αποκαλούμενη “πρεσβεία της Τουρκίας” στο ψευδοκράτος.
Είναι η πρώτη φορά που εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών συναντήθηκε με αξιωματούχο της Τουρκίας στα κατεχόμενα. Όπως μεταδόθηκε από τα κατεχόμενα, η συνάντηση, η οποία διήρκησε για πάνω από μισή ώρα, ήταν κλειστή για τα ΜΜΕ και μετά το τέλος της δεν υπήρξε κάποια σχετική ανακοίνωση. Η πραγματοποίηση της συνάντησης, σύμφωνα με πληροφορίες του Αθηναϊκού Πρακτορείου, επιβεβαιώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη προς την κυπριακή κυβέρνηση.
Στη σκιά αυτής της εξέλιξης και μετά τις δηλώσεις που ακολούθησαν από τους Έρογλου και Νταβούτογλου, οι οποίοι επίσης συναντήθηκαν στα κατεχόμενα, πηγές της κυπριακής κυβέρνησης αναφέρουν ότι πλέον δεν υφίσταται διαδικασία διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό.
Πηγές της κυπριακής κυβέρνησης ζητούν την απομάκρυνση του Αλεξάντερ Ντάουνερ από την Κύπρο, για τον οποίο οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι παρέτεινε τη διαμονή του στη Λευκωσία για να συναντηθεί με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών.
Ο αξιωματούχος του ΟΗΕ με την ενέργεια του, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, «ουσιαστικά ακυρώνει τα σχετικά ψηφίσματα του Διεθνούς Οργανισμού και ιδιαίτερα το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας». Η ίδια πηγή ανέφερε ότι ο κ. Ντάουνερ «παρέχει υποστήριξη στην προσπάθεια της Άγκυρας για αναγνώριση της λεγόμενης Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου».
Το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο υιοθετήθηκε, στις τις 11 Mαΐου 1984, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι :
«1. Eπαναβεβαιώνει το ψήφισμά του 541 (1983) και ζητεί την επείγουσα και αποτελεσματική εφαρμογή του.
2. Kαταδικάζει όλες τις αποσχιστικές ενέργειες, περιλαμβανομένης της δήθεν ανταλλαγής πρεσβευτών μεταξύ της Tουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, κηρύσσει αυτές παράνομες και άκυρες και ζητά την άμεση ανάκλησή τους.
3. Eπαναλαμβάνει την έκκλησή του προς όλα τα κράτη να μην αναγνωρίσουν το δήθεν κράτος της ‘Tουρκικής Δημοκρατίας της Bόρειας Kύπρου’, που εγκαθιδρύθηκε με τις αποσχιστικές ενέργειες και τα καλεί να μη διευκολύνουν ή με οποιοδήποτε τρόπο βοηθήσουν την προαναφερθείσα αποσχιστική οντότητα.
4. Kαλεί όλα τα κράτη να σέβονται την κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα, την ενότητα και το αδέσμευτο της Kυπριακής Δημοκρατίας».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, σε γραπτή δήλωσή του αναφέρει ότι τους τελευταίους τρεις μήνες ο πρόεδρος Αναστασιάδης και η ελληνοκυπριακή πλευρά «με εποικοδομητική στάση έδωσε τη μάχη για να σπάσει το αδιέξοδο και επιτέλους να εισέλθουμε σε διαδικασία ουσιαστικών συνομιλιών στο Κυπριακό με προοπτική κατάληξης».
Η θέση του προέδρου Αναστασιάδη, σημειώνεται, ότι έπρεπε να ήταν απολύτως σαφής η βάση της διαπραγμάτευσης και πλήρως εναρμονισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ «επιβεβαιώνεται και ταυτόχρονα αποδεικνύει ότι, εάν εισέλθουμε σε διάλογο δίχως συγκεκριμένη βάση διαπραγμάτευσης, απλώς θα οδηγηθούμε σε ένα αδιέξοδο με απρόβλεπτες συνέπειες για την προοπτική λύσης».
Συνάντηση Νταβούτογλου – Έρογλου
Ο τούρκος ΥΠΕΞ είχε στα κατεχόμενα συνομιλίες περίπου τεσσάρων ωρών με τον τουρκοκύπριο ηγέτη, Ντερβίς Έρογλου. Παρόντες από τουρκοκυπριακής πλευράς ήταν ο «πρωθυπουργός» κ. Γιορκαντζίογλου, ο «αντιπρόεδρος» κ. Ντενκτάς, ο «υπουργός» Εξωτερικών κ. Ναμί και οι σύμβουλοι του κ. Έρογλου.
Μετά τις συνομιλίες οι κύριοι Νταβούτογλου και Έρογλου έκαναν δηλώσεις, αλλά αρνήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου έδωσε πλήρη στήριξη στον Ντερβίς Έρογλου, δηλώνοντας ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά επέδειξε «καλή βούληση και ευελιξία ως τώρα». Διαβεβαίωσε ότι η Τουρκία θα προσφέρει κάθε στήριξη σε ιδέα ή συμφωνία που μπορεί να παρουσιάσουν οι Τουρκοκύπριοι.
Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε ότι θέλει να στείλει τρία μηνύματα.
Πρώτον, προς τους Τουρκοκυπρίους, διαβεβαιώνοντάς τους ότι η Τουρκία, όπως έπραξε και στο παρελθόν, θα προσφέρει κάθε υποστήριξη για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού.
Δεύτερο, προς τον πρόεδρο Αναστασιάδη και την ελληνοκυπριακή πλευρά. Είπε ότι «τώρα είναι η σωστή στιγμή για να υπάρξει πολιτική βούληση».
Υπέδειξε ότι αυτό που είναι σημαντικό τώρα είναι να διασφαλιστεί ότι οι ηγέτες θα συναντηθούν και θα έρθουν σε συναίνεση για το κοινό ανακοινωθέν.
Ο κ. Νταβούτογλου κάλεσε τον Νίκο Αναστασιάδη και την ελληνοκυπριακή πλευρά να μην κάνουν μανούβρες τακτικής, όπως είπε, για να αναστέλλουν τη διαδικασία, αλλά να έρθουν σε πραγματικές διαπραγματεύσεις, που θα θέσουν τη βάση για συνολική λύση.
Το τρίτο μήνυμα ήταν προς τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή κοινότητα για να συμβάλλουν εποικοδομητικά για λύση.
Υπέδειξε ότι διαδικασία χωρίς χρονοδιάγραμμα δεν είναι αποδεκτή και μίλησε για ένα σύστημα που θα βασίζεται στην καλή βούληση των «δύο κρατών» και για διζωνική, δικοινοτική λύση.
Για συναίνεση, που υπήρξε στις συνομιλίες με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών σε σχέση με τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, αναφέρθηκε και ο Ντερβίς Ερογλου.
Στη δική του δήλωση είπε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά επέδειξε καλή βούληση, η οποία όμως, πρόσθεσε, δεν επέφερε αποτέλεσμα λόγω της ελληνοκυπριακής στάσης.
Κατηγόρησε, επίσης, τον πρόεδρο Αναστασιάδη ότι «προσπαθεί να κωλυσιεργήσει για την επανέναρξη των συνομιλιών».
Ο κ. Έρογλου κάλεσε τον πρόεδρο Αναστασιάδη «να σταματήσει να θέτει προϋποθέσεις και να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ