Το κόψιμο μεγάλου ποσοστού δικαιούχων θα έχει ως αποτέλεσμα η μείωση του κονδυλίου της εξισωτικής αποζημίωσης από τα 160 εκατ. ευρώ στα 100 εκατ. ευρώ το 2012. Η μόνη ευχάριστη εξέλιξη για τη συγκεκριμένη δράση, που ήρθε την τελευταία στιγμή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ότι το πρόγραμμα θα εξακολουθήσει να είναι συγχρηματοδοτούμενο, όπως και το 2011, οπότε οι αρμόδιοι υπάλληλοι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης εκτιμούν ότι θα γίνει προκήρυξη και το 2013.
Όπως προκύπτει από την προκήρυξη του 2012, τα ποσά των ενισχύσεων ανά στρέμμα και τα κριτήρια, με τα οποία βαθμολογείται ο κάθε υποψήφιος για χορήγηση εξισωτικής αποζημίωσης, δεν αλλάζουν σε σχέση με το 2011. Αυτό σημαίνει με απλά λόγια ότι θα «περάσουν» λιγότεροι νέοι δικαιούχοι. Από αυτούς τους νέους δικαιούχους εκτιμάται ότι προς το παρόν θα καλυφθούν σίγουρα τα αιτήματα για ένταξη στο πρόγραμμα μόνο των κατά κύριο επάγγελμα γεωργών και, φυσικά, όσων είναι 30 ετών. Το πρόβλημα θα φανεί στις άλλες κατηγορίες γεωργών και κτηνοτρόφων. Επίσης, εξασφαλίζονται όσοι έχουν ήδη ενταχθεί στην «πενταετία» του προγράμματος, αφού η βαθμολογία δεν μετράει τόσο, καθώς η ένταξή τους για αυτό το διάστημα είναι υποχρεωτική.
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι χάνεται προς το παρόν το ανώτερο ποσό της ενίσχυσης, δηλαδή τα 16 ευρώ το στρέμμα για νέους αγρότες κατόχους πράσινου πιστοποιητικού, αφού το τελευταίο δεν έχει ακόμα χορηγηθεί από τον ΕΛΓΟ «Δήμητρα», ούτε έχει ολοκληρωθεί ο εκπαιδευτικός κύκλος για την απόκτηση του πράσινου πιστοποιητικού.
Όσοι θέλουν να ενισχυθούν φέτος, θα πρέπει να δουν στις επόμενες σελίδες εάν εμπίπτουν στις κατηγορίες των διακιούχων και, εφόσον κατοικούν σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, να συμπληρώσουν το αντίστοιχο «κουτάκι» στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ), υποβάλοντας τα αντίστοιχα δικαιολογητικά.
Στα ίδια με πέρυσι τα ποσά ανά δικαιούχο
Μειωμένη η φετινή χρηματοδότηση, λιγότεροι οι αγρότες που εγκρίνονται
Η ενίσχυση αφορά τις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, με στόχο την ενίσχυσή τους
Τα μόρια και τα ποσά της εξισωτικής αποζημίωσης για το 2012 ορίζει η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που υπογράφει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Κανελλόπουλος. Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, στόχος του Μέτρου 211 είναι η ενίσχυση των γεωργών ορεινών περιοχών και του Μέτρου 212 η ενίσχυση των γεωργών που διαβιούν σε περιοχές με μειονεκτήματα, εκτός των ορεινών.
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των ορεινών περιοχών είναι τα μεγάλα υψόμετρα και οι απότομες κλίσεις, που αποτελούν και τα κύρια φυσικά μειονεκτήματα των περιοχών αυτών. Τα δε χαρακτηριστικά γνωρίσματα των περιοχών με μειονεκτήματα είναι το άγονο των περιοχών και το μεγάλο ποσοστό φτωχών βοσκοτόπων.
Οι γεωργοί που κατοικούν στις ορεινές ή στις μειονεκτικές περιοχές και καθημερινά έχουν να αντιμετωπίσουν τις παραπάνω αντίξοες συνθήκες, οι οποίες επιδρούν αρνητικά στο εισόδημά τους, εμφανίζουν έντονα την τάση της εγκατάλειψης αυτών καθώς και της εγκατάλειψης της καλλιέργειας αυτών.
Τα Μέτρα, μέσω της αντιστάθμισης των απωλειών εισοδήματος και του πρόσθετου κόστους, απόρροια των φυσικών μειονεκτημάτων, αποσκοπούν στο να ενθαρρύνουν τη συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητας στις ορεινές, μειονεκτικές και με ειδικά προβλήματα περιοχές, με στόχο τα εξής:
● Την προστασία του περιβάλλοντος μέσω:
● Τη διατήρηση του αγροτικού τοπίου και των χαρακτηριστικών του
● Τη διατήρηση και παραγωγή αειφορικών συστημάτων και
● Τη διατήρηση ενός ελάχιστου ορίου πληθυσμού στις περιοχές αυτές για την αξιοποίηση των φυσικών τους πόρων.
Πιστώσεις και χρηματοδότηση
Για τα Μέτρα 211 και 212 οι πιστώσεις ανέρχονται στα 100 εκατ. ευρώ θα γίνουν σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού. Τα Μέτρα είναι συγχρηματοδοτούμενα και εφαρμόζονται στις Ορεινές, Μειονεκτικές και με Ειδικά Προβλήματα περιοχές της Ελλάδας, όπως ορίζονται στη σχετική Οδηγία 85/148/ΕΟΚ του Συμβουλίου.
Δεσμεύσεις και κυρώσεις
1. Περίοδος 5ετούς δέσμευσης
Οι δικαιούχοι για χρονικό διάστημα πέντε ετών από το έτος της πρώτης ένταξής τους αναλαμβάνουν τις ακόλουθες δεσμεύσεις:
α. Να ασκούν τη γεωργική δραστηριότητα με τους όρους που εντάχθηκαν στο Μέτρο.
β. Να παραμείνουν μόνιμοι κάτοικοι Δημοτικού ή Κοινοτικού Διαμερίσματος ή Οικισμού εντός των ορίων των περιοχών παρέμβασης.
γ. Να παραμείνουν γεωργοί αξιοποιώντας τουλάχιστον 2 Ha εντός των ορίων των περιοχών παρέμβασης (Ορεινές, Μειονεκτικές και με Ειδικά προβλήματα).
δ. Οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι θα πρέπει να διατηρήσουν την ιδιότητά τους, μετακινούμενοι σε βοσκοτόπια των περιοχών παρέμβασης.
ε. Να εφαρμόζουν τις κανονιστικές απαιτήσεις της Κοινοτικής νομοθεσίας στους τομείς:
● περιβάλλον,
● αναγνώριση και καταγραφή των ζώων,
● δημόσια υγεία, υγεία ζώων και φυτών,
● κοινοποίηση των ασθενειών,
● συνθήκες διαβίωσης των ζώων,
καθώς και τα πρότυπα της Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης.
στ. Να υποβάλλουν κάθε έτος Ενιαία Δήλωση Εκμετάλλευσης.
ζ. Να υποβάλλουν κάθε έτος αίτηση ενίσχυσης/πληρωμής.
η. Να υποβάλλουν κάθε έτος, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., φορολογική δήλωση τουλάχιστον από το έτος ένταξής τους.
θ. Να δέχονται και να διευκολύνουν τους ελέγχους που πραγματοποιούν εξουσιοδοτημένα Εθνικά και Κοινοτικά όργανα.
Περίοδος μονοετούς δέσμευσης
Μετά την ολοκλήρωση της 5ετούς δέσμευσης, οι δικαιούχοι αγρότες και κτηνοτρόφοι μπορούν να συνεχίσουν στο Μέτρο με μονοετείς ανανεωμένες κατ’ έτος δεσμεύσεις, τηρώντας τις υποχρεώσεις τους.
Υποβολή των αιτήσεων
Οι αιτήσεις ενίσχυσης και πληρωμής, με τα απαραίτητα δικαιολογητικά, υποβάλλονται ταυτόχρονα με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2012 είτε μέσω διαδικτύου, είτε μέσω των αρμοδίων φορέων συμπλήρωσης και υποβολής, κατ’ επιλογή του δικαιούχου.
Το σχετικό έντυπο της αίτησης ενίσχυσης και πληρωμής είναι διαθέσιμο στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (www.agrotikianaptixi.gr) και του ΟΠΕΚΕΠΕ (www.opekepe.gr).
Για την επιλογή των δικαιούχων, θα χρησιμοποιηθούν τα Κριτήρια Επιλογής των Πράξεων. Να σημειωθεί ότι -σύμφωνα με όσα ορίζει η σχετική ΚΥΑ- σε περίπτωση ισοβαθμίας των δικαιούχων προηγούνται οι παραγωγοί που έχουν μεγαλύτερη βαθμολογία στο πρώτο κριτήριο. Αν αυτή συμπίπτει, τότε στο δεύτερο κριτήριο και ούτω καθεξής.
Αν εξαντληθούν όλα τα κριτήρια χωρίς να καταστεί δυνατός ο καθορισμός της σειράς μεταξύ των ισοβαθμούντων, προηγούνται από τους δικαιούχους οι μικρότεροι σε ηλικία, με βάση την ημερομηνία γέννησής τους.
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Δικαιούχοι των Μέτρων μπορούν να κριθούν φυσικά πρόσωπα, εφόσον κατά περίπτωση πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1. Νέοι Δικαιούχοι
Είναι γεωργοί μόνιμοι κάτοικοι Δημοτικού ή κοινοτικού διαμερίσματος ή οικισμού των περιοχών παρέμβασης, σύμφωνα με την ΚΥΑ. Κατά παρέκκλιση δύνανται να κριθούν δικαιούχοι και μόνιμοι κάτοικοι λοιπών περιοχών, εφόσον έχουν την ιδιότητα του μετακινούμενου κτηνοτρόφου στις περιοχές στόχους, όπως τις ορίζει η σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος.
Είναι ενήλικα άτομα με πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα και δεν έχουν αποχωρήσει (είτε λόγω συνταξιοδότησης, είτε λόγω ένταξής τους στο Μέτρο της Πρόωρης Συνταξιοδότησης) από την ενεργό επαγγελματική δραστηριότητα.
Κατέχουν νόμιμα και αξιοποιούν οικογενειακή γεωργική εκμετάλλευση εντός των ορίων των ορεινών ή μειονεκτικών και με ειδικά προβλήματα περιοχών, μεγέθους ελάχιστης χρησιμοποιούμενης έκτασης 2 Ha, συνυπολογιζόμενης και της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης στις μειονεκτικές και με ειδικά προβλήματα περιοχές ή στις ορεινές αντίστοιχα.
2. Παλαιοί Δικαιούχοι
Οι δικαιούχοι της με αριθμ. 679/08-03-2007 Κοινής Υπουργικής Απόφασης της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, εφόσον βέβαια πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζει η πρόκληση ενδιαφέροντος.
Μόνο 100 εκατ. ευρώ το φετινό «κομμένο» κονδύλι
Στα 100 εκατ. ευρώ, μείον τα 60 εκατ. ευρώ του Μνημονίου ΙΙ, ορίζεται το «κομμένο» κονδύλι για τη χρηματοδότηση της εξισωτικής αποζημίωσης του 2012. Σύμφωνα με την απόφαση που έχουν υπογράψει οι δύο αρμόδιοι υπουργοί, Κώστας Σκανδαλίδης και Φίλιππος Σαχινίδης, φέτος θα δοθούν σε κτηνοτρόφους και λοιπούς δικαιούχους εξισωτικής αποζημίωσης περίπου 99 εκατ. ευρώ συν άλλο ένα εκατ. ευρώ για τις εκκρεμότητες προηγούμενων ετών.
Συγκεκριμένα, αναφέρονται στο κείμενο της απόφασης τα εξής:
«Η συνολική δαπάνη που θα προκύψει από την εφαρμογή των μέτρων 211 και 212 για την πληρωμή των δικαιούχων θα βαρύνει τον Ειδικό Λογαριασμό Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων ( Ε.ΛΕ.ΓΕ.Π.), ο οποίος χρηματοδοτείται από τον Κ.Α.Ε. 5323 του Τακτικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Το ποσό της δημόσιας δαπάνης με το οποίο θα χρηματοδοτηθεί ο ΕΛΕΓΕΠ το 2012 ανέρχεται σε ύψος μέχρι 100.000.000 ευρώ και το οποίο δεσμεύθηκε και καταχωρήθηκε στο βιβλίο Εγκρίσεων και Εντολών Πληρωμής της Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με α/α 9340/12. Το ανωτέρω ποσό αφορά την πληρωμή οικονομικής ενίσχυσης δικαιούχων των Μέτρων 211 και 212 του έτους εφαρμογής 2011 ( το μέγιστο ποσό για τις πληρωμές έτους εφαρμογής 2011 θα ανέλθει σε 99.000.000 Ευρώ )καθώς και των ετών εφαρμογής, 2007,2008 2009, και 2010 (ενστάσεις, συμπληρωματικές πληρωμές, εκκρεμότητες) και επίσης εκκρεμότητες πληρωμών Γ! Προγραμματικής Περιόδου.
Αναλυτικά, ανά μέτρο το ποσό της δημόσιας δαπάνης κατανέμεται ενδεικτικά ως ακολούθως:
Α) Μέτρο 211: μέχρι 60.000.000 ευρώ
Β) Μέτρο 212: μέχρι 40.000.000 ευρώ
Σε περίπτωση εξάντλησης της κατανεμηθείσας δημόσιας δαπάνης σε ένα από τα δύο μέτρα είναι δυνατή η χρησιμοποίηση μέρους ή του συνόλου της κατανεμηθείσας δημόσιας δαπάνης του άλλου μέτρου».
Τα δικαιολογητικά που ζητά το Μέτρο
Ανάλογα με τα εισοδήματα και την ιδιότητα του κτηνοτρόφου
1. Βεβαίωση μονίμου κατοικίας (πρέπει να έχει ημερομηνία και αριθμό πρωτοκόλλου).
2. Φωτοτυπία και των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας.
3. Αντίγραφο της ετήσιας Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (Ε1) έτους 2012. (σε περίπτωση που δεν είναι διαθέσιμο κατά την υποβολή της αίτησης ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να το προσκομίσει αργότερα.
4. Υπεύθυνη δήλωση (προς την οικεία Δ.Ο.Υ.) στην οποία θα βεβαιώνεται ότι δεν έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος (εφόσον δεν έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος) συνοδευόμενη από επίσημα παραστατικά βάσει των οποίων θα αποδεικνύεται η απόκτηση γεωργικού εισοδήματος κατά το έτος 2011.
5. Αν δηλώνονται εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες:
● Βεβαίωση ασφαλιστικού ταμείου ή φορέα εργασίας σχετικά με τον αριθμό των ημερομισθίων (αν οι μισθωτές υπηρεσίες προέρχονται από ημερομίσθια).
● Βεβαίωση ασφαλιστικού ταμείου σχετικά με το είδος της σύνταξης που λαμβάνει ο αιτών/η αιτούσα (αν οι μισθωτές υπηρεσίες προέρχονται από συντάξεις).
● Βεβαίωση φορέα χορήγησης επιδομάτων (πολυτεκνίας, ανεργίας), αν οι μισθωτές υπηρεσίες προέρχονται από επιδόματα.
6. Αν δηλώνεται εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις:
● Αντίγραφο του Μηχανογραφικού Δελτίου Οικονομικών Στοιχείων Επιχειρήσεων και Επιτηδευματιών (Ε3).
● Βεβαίωση Έναρξης Εργασιών Φυσικού Προσώπου Επιτηδευματία.
● Απόφαση ένταξης σε πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που σχετίζεται με αγροτουρισμό ή αγροβιοτεχνία (Leader, ΟΠΑΑΧ) (αν το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις προέρχεται από αγροτουρισμό ή αγροβιοτεχνία).
7. Αν δηλώνονται εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα:
● Παραστατικά απόδειξης της πηγής προέλευσης του εισοδήματος από Ελευθέρια Επαγγέλματα.
8. Για μετακινούμενους κτηνοτρόφους:
● Άδεια μετακίνησης από θερινό βοσκότοπο ή βεβαίωση της αρμόδιας Κτηνιατρικής Υπηρεσίας του Νομού (Αγροτικό Κτηνιατρείο) στον οποίο έχουν μεταβεί (υποβάλλεται εντός 10 εργάσιμων ημερών από τη συμπλήρωση της πεντάμηνης παραμονής).
● Άδεια μετακίνησης των κοπαδιών τους προς θερινό βοσκότοπο ή
● βεβαίωση της αρμόδιας Κτηνιατρικής Υπηρεσίας του Νομού (Αγροτικό Κτηνιατρείο) από όπου γίνεται η μετακίνηση (υποβάλλεται ταυτόχρονα με την αίτηση).
9. Για τους νέους γεωργούς:
● Απόφαση ένταξης στο πρόγραμμα Νέων Γεωργών.
● Πράσινο πιστοποιητικό του Οργανισμού Δήμητρα (μόνο στην περίπτωση που είναι κάτοχοι του εν λόγω πιστοποιητικού).
10. Για τους διαδόχους γεωργούς δικαιούχων Πρόωρης Συνταξιοδότησης:
● Βεβαίωση από την ΑΤΕ με την οποία θα αποδεικνύεται η ημερομηνία κατά την οποία ο αιτών ορίστηκε διάδοχος γεωργός δικαιούχου Πρόωρης Συνταξιοδότησης.
11. Για τους Δασεργάτες (ή Ρητινοσυλλέκτες/Ρητινεργάτες ή Υλοτόμους), Αλιεργάτες, Ιχθυεργάτες, Εργάτες γης, Σμυριδεργάτες, Μικροεπαγγελματίες μόνιμους κάτοικους Δημοτικών ή Κοινοτικών Διαμερισμάτων πληθυσμού μέχρι 2.000 κατοίκων:
● Βεβαίωση ασφαλιστικού ταμείου ή φορέα εργασίας που να βεβαιώνει την ιδιότητα.
● Βεβαίωση από το Δήμαρχο ή τον Πρόεδρο της Κοινότητας ότι το Δημοτικό ή Κοινοτικό Διαμέρισμα της μόνιμης κατοικίας και της έδρας της επιχείρησης του παραγωγού έχει πληθυσμό μικρότερο των 2.000 κατοίκων (για τους Μικροεπαγγελματίες).
12. Για τους παραγωγούς που είχαν αποκλειστεί από το πρόγραμμα σύμφωνα με την 280947/1982/2008 ΚΥΑ. ισχύουν τα εξής:
Κατά το άρθρο 4 παρ. 1 του Ν.4043/2012 (ΦΕΚ Α 25), παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η δίωξη των πταισμάτων και πλημμελημάτων, που έχουν τελεσθεί μέχρι 31.12.2011 και κατά των οποίων ο νόμος απειλεί ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος ή χρηματική ποινή ή και τις δύο ποινές. Κατά την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, οι δικογραφίες που αφορούν τις προαναφερόμενες πράξεις τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα ή δημόσιου κατήγορου.
Επομένως, οι παραγωγοί που στις διατάξεις αυτές, προκειμένου να αρθεί η αναστολή πληρωμής τους, οφείλουν να προσκομίσουν Απόσπασμα απόφασης ποινικού δικαστηρίου για την υφ’ όρον παύση της ποινικής δίωξης κατά το άρθρο 4 του Ν. 4043/2012 είτε Βεβαίωση-πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα από την οποία να προκύπτει ότι η υπόθεση έχει τεθεί στο αρχείο.
ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013
Τη διατήρηση των δράσεων της εξισωτικής αποζημίωσης και για την περίοδο 2014-2020 προτείνει στα πλαίσια της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής η Κομισιόν. Η διαφορά είναι στον ορισμό των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, αφού τις συνδέει με συγκεκριμένα αντικειμενικά βιοφυσικά κριτήρια, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του κλίματος και του εδάφους. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα να επεκτείνουν τις ενισχύσεις σε αυτές τις περιοχές, δημιουργώντας ειδικό πακέτο προγραμμάτων για τα ορεινά.
Η φιλοσοφία της Κομισιόν για την εξισωτική αποζημίωση είναι η εξής: «Οι ενισχύσεις πρέπει να αποζημιώνουν τους γεωργούς για την απώλεια εισοδήματος και τις πρόσθετες δαπάνες που συνδέονται με το μειονέκτημα της συγκεκριμένης περιοχής. Οι ορεινές περιοχές και οι περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα πρέπει να ορίζονται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Στην περίπτωση περιοχών που αντιμετωπίζουν φυσικά μειονεκτήματα, τα κριτήρια αυτά πρέπει να είναι βιοφυσικά, υποστηριζόμενα από ισχυρές επιστημονικές αποδείξεις. Πρέπει να θεσπισθούν μεταβατικές ρυθμίσεις προκειμένου να διευκολυνθεί η σταδιακή κατάργηση των ενισχύσεων σε περιοχές που δεν θα θεωρούνται πλέον ως περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα λόγω της εφαρμογής των εν λόγω κριτηρίων.»
Σε άλλο σημείο βάζει ανώτατα και κατώτατα όρια για τις ενισχύσεις σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, από 2,5 έως 30 ευρώ το στρέμμα.
Από το 340ο φύλλο της εφημερίδας Agrenda