Συστάσεις προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος να μειώσει τις εγγυημένες τιμές για τους παραγωγούς ενέργειας από ΑΠΕ(feed- in-tariffs) και να επανεξετάσει συνολικά την πολιτική για το θέμα, έχουν αρχίσει να κάνουν τόσο η τρόικα όσο και αξιωματούχοι της Ε.Ε.
Το Μνημόνιο που υπέγραψε η…Πορτογαλία για την ένταξή της στο Μηχανισμό Στήριξης προβλέπει την περικοπή των εγγυημένων τιμών για τις ΑΠΕ , η Ισπανία έχει ήδη προβεί σε ανάλογη κίνηση, ενώ σε αντίστοιχες διεργασίες βρίσκονται αρκετές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας. Στις Βρυξέλλες, αναφέρουν έγκυρες πηγές, συζητείται ήδη η υπόθεση της Ελλάδος, κατά πόσον «αντέχει» η ελληνική οικονομία σε συνθήκες ύφεσης και Μνημονίου τις υψηλές εγγυημένες τιμές στις ΑΠΕ, ενώ στο τραπέζι έχει τεθεί ακόμα και η προς τα κάτω αναθεώρηση του στόχου «20-20-20» για την Ελλάδα και άλλες χώρες με προβλήματα. Κρούσεις έχουν ήδη γίνει στην υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία, προς το παρόν, φαίνεται να μην το συζητεί, αν και οι πιέσεις πληθαίνουν.
Το «20-20-20» αφορά στον ευρωπαϊκό στόχο για διείσδυση των ΑΠΕ στο 20% της ενεργειακής κατανάλωσης, τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 20% και την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20% ως το 2020. Ας σημειωθεί ότι το έλλειμμα του ΔΕΣΜΗΕ από τις υψηλές εγγυημένες τιμές για τους παραγωγούς ενέργειας από ΑΠΕ πλησιάζει τα 250 εκατ. ευρώ και για την κάλυψή του έχει δρομολογηθεί η ρευστοποίηση μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα για 10 εκατ. τόνους CO 2.
Η εξαίρεση
To ποσό για την αποπληρωμή των παραγωγών ΑΠΕ συγκεντρώνεται από το τέλος υπέρ ΑΠΕ που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές μέσω του λογαριασμού ρεύματος. Πέρυσι το τέλος υπέρ ΑΠΕ αυξήθηκε άνω των 5 ευρώ/ Mwh από 30 λεπτά που ίσχυε ως τότε για να καλυφθούν τα ελλείμματα, όμως το υπουργείο εξαίρεσε τους οικιακούς καταναλωτές από την αύξηση και τελικά αναγκάστηκε να μειώσει την τιμή και για ορισμένες άλλες κατηγορίες (μεγάλες βιομηχανίες κ.λπ.) λόγω της σημαντικής επιβάρυνσης στην τιμή του ρεύματος, με αποτέλεσμα την εκτόξευση των ελλειμμάτων.
Καλά ενημερωμένες πηγές δεν αποκλείουν αυτή τη φορά η τρόικα, που έχει θέσει επανειλημμένα το θέμα από περασμένο καλοκαίρι, να εντείνει τις πιέσεις της προς το υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να αναθεωρήσει τη στάση του. Ενδεικτική προς την κατεύθυνση αυτή είναι και η δήλωση της εκπροσώπου της Κομισιόν στο πρόσφατο συνέδριο του Economist, που διοργανώθηκε στην Αθήνα, της κας Ινγκε Μπερνάετς, η οποία τόνισε ότι η ένταξη των ΑΠΕ θα πρέπει να γίνεται με οικονομικά συμφέροντα τρόπο.
Στην Πορτογαλία, το Μνημόνιο με την τρόικα προβλέπει:
Υφιστάμενα συμβόλαια ΑΠΕ: Eπαναδιαπραγμάτευση με τους παραγωγούς στην προοπτική μίας συμφωνίας για μείωση των τιμών.
Νέα συμβόλαια: Mείωση τιμών και διασφάλιση ότι από εδώ και πέρα οι εγγυημένες τιμές δεν θα συνεχίσουν να υπεραμείβουν τους παραγωγούς για το κόστος τους, αλλά αντίθετα θα τους δώσουν κίνητρα για να μειώσουν το κόστος. Ας σημειωθεί ότι το πορτογαλικό μνημόνιο προβλέπει μειώσεις και για όλους τους μηχανισμούς κρατικής ενίσχυσης της συμβατικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μακροπρόθεσμα συμβόλαια με παραγωγούς, ΡΡΑ, ή τον Μηχανισμό Εγγυημένης Αποζημίωσης (CMEC), καθώς και για τη συμπαραγωγή.
Αδιέξοδο
Στην περίπτωση που η υπουργός επιμείνει στη θέση για διατήρηση των υψηλών εγγυημένων τιμών, τότε θα χρειαστεί να αυξήσει δραματικά το τέλος υπέρ ΑΠΕ ή να θεσπίσει κάποιο άλλο τέλος για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, η οποία συνεχώς θα επιδεινώνεται, καθώς κάθε μήνα εισέρχεται νέα ανανεώσιμη ισχύς στο σύστημα. Πέρα από τις οριζόντιες μειώσεις στις εγγυημένες τιμές, στις Βρυξέλλες συζητούνται και άλλα σχήματα και μηχανισμοί που μπορούν να μετριάσουν το κόστος των ΑΠΕ.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι, στις αρχές του 2010 όταν η υπουργός είχε θέσει στο τραπέζι τη μείωση της εγγυημένης τιμής για τα φωτοβολταϊκά, που έχουν τις υψηλότερες τιμές, είχε προκληθεί θύελλα αντιδράσεων από τους «ηλιακούς» παραγωγούς, με αποτέλεσμα η κα Μπιρμπίλη να διατηρήσει το σύστημα όπως είχε.
Ομως το θέμα, ειδικά για τα φωτοβολταϊκά, έχει επανέλθει επιτακτικά στο τραπέζι, αφενός γιατί καθημερινώς εγκαθίστανται νέα πάρκα και αφετέρου γιατι οι τιμές των πάνελ έχουν μειωθεί σημαντικά.
«Αγκάθια» στην αγορά φωτοβολταϊκών
Καθυστερήσεις, κενά και αγκυλώσεις εξακολουθεί να παρουσιάζει, παρά τη δυναμική της, η αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, η οποία έχει ήδη δημιουργήσει περί τις 5.000 νέες θέσεις εργασίας, αν κι η εγκατεστημένη ισχύ της δεν ξεπέρασε, συνολικά, τα 205,4 MWp, στο τέλος του 2010.
Κάποιες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, μάλιστα, έχουν καταστεί, ήδη, κορεσμένες από άποψη δυνατότητας ένταξης πρόσθετων εγκαταστάσεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), σε σημείο που να προκύπτει και κίνδυνος ασφαλούς λειτουργίας των επιμέρους δικτύων. «Όταν λέμε ότι είναι κορεσμένες, εννοούμε ότι το δίκτυο δεν μπορεί να πάρει ούτε ένα κιλοβάτ παραπάνω», είπε ο πρώην τομεάρχης ανάπτυξης και λειτουργίας του δικτύου της ΔΕΗ, Αστέριος Ζαφειράκης, αναφερόμενος σε περιοχές στο Κιλκίς, τη Δράμα, την Καστοριά, την Κοζάνη και τα Γρεβενά.
Μιλώντας στο πλαίσιο ημερίδας για τα φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα, που διοργάνωσε το ΤΕΕ/ΤΚΜ, ο κ. Ζαφειράκης υποστήριξε πως «η ένταξη πολλών ΑΠΕ στο ίδιο δίκτυο μπορεί να σημάνει και άνοδο των επιπέδων τάσης σε τέτοια κλίμακα που ξεπερνούν τα όρια ασφαλούς λειτουργίας του δικτύου ή σημαίνουν αδυναμία σύνδεσης των καταναλωτών, που βρίσκονται κοντά στον παραγωγό». Επιπρόσθετα, όπως είπε ο (έως το Δεκέμβρη) τομεάρχης της ΔΕΗ, ενώ η «οροφή« για την εγκατεστημένη ισχύ των φωτοβολταϊκών έως το 2014 είναι 1.500 MW, η ισχύς των αιτήσεων για τη μέση και χαμηλή τάση ξεπερνά ήδη τα 2.250 MW και ειδικά στην περιφέρεια Μακεδονίας – Θράκης οι άδειες στα «σπάργανα» αφορούν σε 1.125 MW, που σημαίνει ότι «αν ένας μηχανικός της ΔΕΗ κατάφερνε να τις διεκπεραιώνει σε τρεις μέρες έκαστη, πράγμα δύσκολο, θα χρειαζόταν ούτε λίγο, ούτε πολύ, 25 χρόνια για να τα ολοκληρώσει».
Τρωτά
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης που εκπόνησε ομάδα εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, υπάρχουν τρωτά σημεία σε τουλάχιστον τρία επίπεδα όσον αφορά στις διαδικασίες αδειοδότησης και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών. Συγκεκριμένα αυτά διαπιστώνονται στις καθυστερήσεις στη διαδικασία προσφοράς όρων σύνδεσης με τη ΔΕΗ, στα συμβόλαια αγοραπωλησίας της παραγόμενης ενέργειας, όπου δεν αναφέρεται ρητά καμία δέσμευση για την τιμή αγοράς και πώλησης και στο ό,τι ακυρώνεται μια σύμβαση αν δεν ενεργοποιηθεί σε 18 μήνες. «Το 18μηνο πρέπει να παραταθεί, γιατί με βάση τα σημερινά δεδομένα στην οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα δεν επαρκεί», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.
Οι δύσκολες συνθήκες στην οικονομία, σε συνδυασμό με τη δυσκαμψία των κρατικών υπηρεσιών και τη δυσχέρεια χρηματοδότησης, καθιστούν δυσκολότερη την περαιτέρω επέκταση των φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, ανέφερε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Φωτοβολταϊκών Νίκος Καλογεράκης, στηλιτεύοντας, παράλληλα, το ό,τι συνεχίζει να καταγράφεται καθυστέρηση στην έκδοση των αδειών που εκκρεμούν από το νόμο του Ιουλίου του 2010.
Της Μανταλένας Πίου
imerisia.gr
