Ακόμη και σε περίοδο οικονομικής κρίσης υπάρχουν ευκαιρίες. Ως τέτοιες μπορούν να χαρακτηριστούν οι καλλιέργειες σπάνιων προϊόντων από τους Έλληνες αγρότες. Η πασίγνωστη πλέον τρούφα, ένα
πανάκριβο είδος μανιταριού, ο κρόκος Κοζάνης και η σπιρουλίνα, γνωστή και ως ΅’Ατροφή των αστροναυτών’Α’Α είναι τρία προϊόντα που εξαντλήθηκαν σχεδόν αμέσως με την είσοδό τους στην αγορά. Οι παραγωγοί που εμπιστεύτηκαν τα συγκεκριμένα προϊόντα υποστηρίζουν ότι όση παραγωγή και να είχαν θα την διέθεταν στην αγορά.
Πως όμως οι Έλληνες παραγωγοί εγκατέλειψαν τις παραδοσιακές καλλιέργειες και στράφηκαν σε νέες ; H απάντηση είναι απλή. Τα τελευταία χρόνια οι τιμές των αγροτικών προϊόντων παραμένουν-για τους αγρότες- στάσιμες, ενώ το κόστος παραγωγής ανεβαίνει κάνοντας ασύμφορες τις καλλιέργειες. Παράλληλα οι καταναλωτικές συνήθειες διαφοροποιούνται και έφεραν στην επιφάνεια νέα προϊόντα . Όσοι αναζήτησαν την τύχη τους σε άγνωστες καλλιέργειες ρίσκαραν ελάχιστα χρήματα, δικαιώθηκαν όμως για την επιλογή τους.
Σήμερα η τιμή της τρούφας εκτιμάται ανάμεσα στα 650-700 ευρώ το κιλό. Η λευκή τρούφα είναι πολύ πιο ακριβή αφού η τιμή πώλησης μπορεί να φτάσει τα 1.800 ευρώ το κιλό. Ο κρόκος Κοζάνης αγγίζει τα 1.500 ευρώ το κιλό.
Σπιρουλίνα η “τροφή των αστροναυτών”
Η σπιρουλίνα είναι ένα μικρό σε μήκος φύκι, πολυβιταμινούχο που ονομάζεται και «τροφή των αστροναυτών» λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη.
Καλλιεργείται σε δεξαμενές και η καλλιέργεια διαρκεί από τέλος Φεβρουαρίου έως αρχές Νοεμβρίου.
Έχει υψηλό κόστος αρχικής επένδυσης και μεγάλο ρίσκο ειδικά τα πρώτα χρόνια. Κρίσιμος παράγοντας για τη διατήρηση και την παραγωγή είναι η θερμοκρασία που πρέπει να διατηρείται στους 32οC. Η παραγωγή ανά ημέρα αποκτά τη μέγιστη τιμή της το καλοκαίρι και φθάνει τα 18-30 κιλά πολτό. Η σπιρουλίνα προωθείται στην φαρμακοβιομηχανία όπου μετατρέπεται από σκόνη σε ταμπλέτες και κάψουλες.
Ο κρόκος Κοζάνης
Μοναδική κροκοκαλλιεργούμενη περιοχή της χώρας μας είναι η περιοχή της Κοζάνης, σε μερικά χωριά της οποίας (Κρόκος, Καρυδίτσα, Αγία Παρασκευή, ‘Ανω Κώμη, Κάτω Κώμη, Λευκοπηγή, Πετρανά κ.λπ.) γίνεται από πάρα πολλά χρόνια συστηματική καλλιέργεια του φυτού.
Ύστερα δε από τις κατά καιρούς αυξομειώσεις των καλλιεργούμενων εκτάσεων και αφού απειλήθηκε η εξαφάνισή της, κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (1941-1950) καλύπτει σήμερα γύρω στα 7,000 στρέμματα που βρίσκονται κατανεμημένα στις κτηματικές περιοχές των κοινοτήτων της επαρχίας Κοζάνης.
Η ετήσια παραγωγή κατά τα τελευταία τρία χρόνια, ήταν γύρω στους 5.7 τόνους κόκκινου και 1.5-2.5 τόνους κίτρινου κρόκου.
Σαν καταναλώτριες χώρες θεωρούνται η Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Η.Π.Α., Ελβετία, Αγγλία, Γερμανία, Σκανδιναβικές και Κάτω Χώρες, Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ, Βραζιλία, Αργεντινή, Ιαπωνία και μερικές χώρες της Ινδουιστικής θρησκείας.
Τρούφα, το “χρυσό μανιτάρι”
Οι μεγαλύτερες ποσότητες τρούφας που πωλούνται διεθνώς έχουν συγκομιστεί σε άγρια μορφή στη φύση. Η παραγωγή τους όμως συνεχώς μειώνεται.Στη Γαλλία για παράδειγμα η παραγωγή τρούφας ανέρχεται σε 40 ως 50 τόνους ετησίως ενώ έναν αιώνα νωρίτερα ξεπερνούσε τους 1000 τόνους. Η αναγκαιότητα για την εμπορική καλλιέργεια αυτού του πανάκριβου μανιταριού, είχε εντοπιστεί από παλαιότερα, αλλά μόλις το 1970 έγινε αυτό δυνατό. Καλλιέργειες τρούφας έχουν εγκατασταθεί από την πρώτη στιγμή που έγινε αυτό εφικτό, επειδή πρόκειται για μια αγροτική δραστηριότητα με μεγάλες αποδόσεις και λίγη χειρωνακτική εργασία.
Αυτή τη στιγμή στην επαρχία Dordogne της ΝΔ Γαλλίας πάνω από 800 στρέμματα άλλων καλλιεργειών κάθε χρόνο αντικαθιστούνται απο φυτείες τρούφας. Έντονο είναι και το ενδιαφέρον των επενδυτών. Υπάρχει στην περιοχή Castilla Y Leon της Ισπανίας φυτεία μελανόσπορης τρούφας εμβολιασμένης σε δρύες μεγέθους 5800 στρεμμάτων, ενώ και στη Σαουδική Αραβία 120.000 ελιές εμβολιασμένες με τρούφα τερφέζια (αραβική τρούφα που θεωρείται ότι ήταν το <<το μάνα εξ ουρανού>> της παλαιάς διαθήκης) έχουν αρχίσει ήδη να παράγουν τρούφες.
Σε χώρες όπως η Ν Ζηλανδία, η Τασμανία, η Β Αμερική όπου δεν υπάρχουν αυτοφυείς τρούφες, εγκαταστάθηκαν φυτείες τρούφας με επιτυχία. Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις σε Βουλγαρία και Ρουμανία τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Στην Κύπρο τέλος τα τελευταία δύο χρόνια 15000 ελιές έχουν φυτευτεί εμβολιασμένες με Tuberaestivum (καλοκαιρινή τρούφα). Όλες αυτές οι προσπάθειες έχουν την αρωγή των τοπικών κυβερνήσεων οι οποίες πιστεύουν πως η τρούφα μπορεί να αντικαταστήσει άλλες καλλιέργειες και να αξιοποιήσει άγονες και ορεινές περιοχές αφήνοντας ένα αξιοπρεπές εισόδημα στους αγρότες. Η εγκατάσταση ελαιώνων εμβολιασμένων με τρούφες είναι μια δραστηριότητα που θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά κάθε Έλληνα παραγωγό.
Το ΕΘΙΑΓΕ με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών προωθεί την καλλιέργεια τρούφας στη χώρα μας. Ενημερωτικές διαλέξεις έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια και σχετικά άρθρα έχουν δημοσιευτεί από τον τακτικό ερευνητή του ΕΘΙΑΓΕ Δρ Στέφανο Διαμαντή.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΞΠΡΕΣ – Αφιέρωμα Τρόφιμα – Ποτά 2011