Η κυβέρνηση θα διαθέσει με συμβολικό ενοίκιο αγροτική γη που ανήκει στο Δημόσιο σε ακτήμονες, γεωργούς με μικρούς κλήρους, εποίκους και κτηνοτρόφους σε όλη την Ελλάδα, δίνοντας έτσι νέα διέξοδο στον αγροτικό κόσμο..
που έχει πληγεί σημαντικά από την οικονομική κρίση.
Περισσότερα από 140.000 αγροτεμάχια εκατομμυρίων στρεμμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, που παρέμεναν ανεκμετάλλευτα επί σειρά δεκαετιών, πρόκειται να
παραχωρηθούν έναντι συμβολικού τιμήματος σε αγρότες και κτηνοτρόφους, ξεκινώντας άμεσα με 15.000 στρέμματα στην Αττική και 660.000 στρέμματα στην Κεντρική Μακεδονία.
Με αυτήν την κυβερνητική απόφαση βασικά εκχωρείται ζωτικός χώρος σε χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους και τους παρέχεται η δυνατότητα να μεγαλώσουν τον «κλήρο» τους. Οι εκτάσεις αυτές θα διατεθούν μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων 5 έως και 15 ετών με συμβολικό τίμημα το κάθε στρέμμα σε επαγγελματίες αγρότες, ύστερα από προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Η συνολική έκταση των εποικιστικών εκτάσεων που διαχειρίζεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης φτάνει τα 11,7 εκατ. στρέμματα. Από αυτά:
– το 50% είναι δασικά ή έχουν εν τω μεταξύ δασωθεί,
– τα 4,5 εκατ. στρέμματα είναι καλλιεργήσιμα και
– τα 1,5 εκατ. στρέμματα είναι επικλινείς εκτάσεις ακατάλληλες για καλλιέργειες.
Επομένως, οι προς παραχώρηση εκτάσεις για γεωργική εκμετάλλευση στους Ελληνες αγρότες ανέρχονται σε 4,5-5 εκατ. στρέμματα.
Βασικός σκοπός της παραχώρησης γης στους αγρότες είναι η ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής με προϊόντα ανταγωνιστικά. Αν, άλλωστε, υπολογίσουμε ότι η καλλιεργούμενη γη σήμερα είναι 39 εκατ. στρέμματα, αυτό σημαίνει ότι με τη διανομή των 4,5-5 εκατ. στρεμμάτων η εγχώρια αγροτική παραγωγή μπορεί να αυξηθεί σε ποσοστό έως και 11,5%.
Δικαιούχοι αυτών των εκτάσεων μπορούν να είναι νέοι αγρότες έως 30 ετών, κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμοί.
Τα κριτήρια
Βέβαια, για τις εκτάσεις μέχρι 10 στρέμματα τα κριτήρια διαφοροποιούνται και συνοψίζονται στα εξής δύο: Προηγούνται οι όμοροι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Μεταξύ όμορων κατά κύριο επάγγελμα αγροτών θα προτιμάται αυτός που είναι ιδιοκτήτες της μικρότερης έκτασης.
Ηδη έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή αγροτεμαχίων στην Αττική, αλλά και στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας και μπορούν να παραχωρηθούν έναντι συμβολικού τιμήματος σε γεωργούς περισσότερα από 675.000 στρέμματα.
Η αρχή παραχώρησης γης αναμένεται να γίνει από αυτές τις περιοχές και στο αμέσως προσεχές διάστημα πρόκειται να δημοσιευτεί εκδήλωση ενδιαφέροντος για περισσότερα από 7.500 αγροτεμάχια, στα οποία θα έχουν προτεραιότητα για μίσθωση αγρότες όμορων εκτάσεων αλλά και ακτήμονες.
Μέχρι το τέλος Απριλίου αναμένεται να δημοσιευτεί η προκήρυξη για 5.345 μικρά αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 17.175 στρεμμάτων που θα παραχωρηθούν έναντι συμβολικού τιμήματος, καθώς και για 1.392 μεγάλα αγροτεμάχια έκτασης 643.691 στρέμματα για μακροχρόνια μίσθωση.
Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί
Δημόσιες προσκλήσεις και επιλογή από τις περιφέρειες
Η διαδικασία για την εφαρμογή αυτής της κυβερνητικής πολιτικής προβλέπει την έκδοση υπουργικής απόφασης προκειμένου να δημιουργηθεί νομική βάση για το συμβολικό τίμημα (λίγα ευρώ) ανά στρέμμα, διότι τώρα συνδέεται με την αντικειμενική αξία και είναι μεγάλο.
Στη συνέχεια, το υπουργείο θα παραχωρήσει στις περιφέρειες το ψηφιακό αρχείο με τα σαφή όρια κάθε αγροτεμαχίου, διότι σύμφωνα με το υπάρχον δίκαιο αυτές είναι αρμόδιες να κάνουν τις μισθώσεις.
Ακολούθως, κάθε περιφέρεια θα εκδώσει δημόσια πρόσκληση στις περιοχές της (περιφερειακές ενότητες – πρώην νομοί δηλαδή) προς τους ενδιαφερόμενους αγρότες.
Σε κάθε περιφέρεια θα γίνει η επιλογή από τα αρμόδια όργανά της στους δικαιούχος, σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν οριστεί.
Στόχος των παραχωρήσεων με μισθωτήρια διάρκειας 5 έως 15 ετών είναι οι εκτάσεις αυτές να καλλιεργηθούν με προϊόντα που απαρτίζουν τα «καλάθια» των 13 περιφερειών της χώρας, με ανταγωνιστικά προϊόντα που έχουν ζήτηση στο εξωτερικό, ενώ είναι δυνατόν να καλλιεργηθούν ενεργειακά φυτά αλλά και ζωοτροφές.
Η ηγεσία του υπουργείου έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα πωληθούν οι εκτάσεις του Δημοσίου και δη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Το χαμηλό ενοίκιο στους αγρότες επιλέχθηκε ώστε από τη μια πλευρά να ενισχυθούν και από την άλλη να μην αποκτήσουν δικαίωμα διεκδίκησης μέσω χρησικτησίας κ.λπ.
Η καταγραφή της ακίνητης περιουσίας του υπουργείου γίνεται σε όλη την Ελλάδα και σειρά μετά την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία έχουν η Θράκη, η Δυτική Μακεδονία και η Θεσσαλία.
Αυξάνεται από το 2008 η απασχόληση στη γεωργία
Η απόφαση της κυβέρνησης για την παραχώρηση γης έρχεται σε μια χρονική περίοδο που οι Ελληνες ξεκίνησαν να παίρνουν τον δρόμο της επιστροφής στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν από την κρίση που πλήττει τη χώρα. Πολλοί είναι εκείνοι που άρχισαν να εγκαταλείπουν τα μεγάλα αστικά κέντρα και επιστρέφουν στην επαρχία για να γίνουν αγρότες και κτηνοτρόφοι.
Σύμφωνα, εξάλλου, με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, το 2010 αυξήθηκαν οι αγρότες κατά 8%. Σε απόλυτους αριθμούς το αγροτικό επάγγελμα αυξήθηκε κατά 50-60.000 επαγγελματίες, οι οποίοι μάλιστα είναι πολύ νέοι. Η τάση αυτή συνδέεται με τον αυξημένο αριθμό των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας που ξεκινούν από τον αγροτικό τομέα, αλλά και με τη μετακίνηση εργαζομένων από άλλους τομείς της οικονομίας. Πρόκειται για μια εξέλιξη που βρίσκει την αιτία της σύμφωνα με ειδικούς στο γεγονός ότι ο τομέας των τροφίμων που συνδέεται με την αγροτική παραγωγή εμφανίζεται περισσότερο ανθεκτικός στην οικονομική κρίση. Αλλωστε, ο πρωτογενής τομέας καλύπτει σημαντικό μέρος της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας.
Χαρακτηριστικά στη Κεντρική Μακεδονία ο πρωτογενής τομέας καλύπτει το 20,3% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, στη Θεσσαλία το 11,9%, στην Κρήτη το 9,8%, στη Στερεά Ελλάδα το 9,6%, στην Πελοπόννησο το 9,4% στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη το 8,4%.
Ο αγροτικός τομέας σήμερα απασχολεί το 11% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας, ενώ σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις κατά το α’ εξάμηνο του 2010 καταγράφηκε αισθητή αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων κατά 6,1%, συνεχίζοντας μια τάση που ξεκίνησε το 2008. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, η τάση αυτή άγγιξε το β’ εξάμηνο του 2010 ποσοστό αύξησης της τάξης του 10%, δημιουργώντας έναν μέσο όρο της χρονιάς κοντά στο 8%.
Κ. Σκανδαλίδης: Εφαλτήριο για την ανάπτυξη
Το έδαφός μας είναι χρυσοφόρα πηγή για την ελληνική γεωργία και είναι ντροπή να μην αξιοποιείται αργούσα γη εκατομμυρίων στρεμμάτων. Στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για την ελληνική παραγωγή ποιότητας, ταυτότητας και ευφορίας. Η διαδικασία για την παραχώρηση της αγροτικής γης θα είναι αποκεντρωμένη, ανοιχτή, απόλυτα διαφανής και θα λύσει έναν γόρδιο δεσμό ξεκινώντας από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με αποδέκτες ακτήμονες αγρότες, νέους γεωργούς, επαγγελματίες αγρότες, ομάδες παραγωγών και αγροτικούς συνεταιρισμούς.
ΚΑΤΑΠΑΤΗΜΕΝΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ
Εξετάζεται και η εκχώρηση τίτλων ιδιοκτησίας
Δεδομένου ότι μεταξύ των εκτάσεων 4,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων γης που είναι προς παραχώρηση υπάρχουν και καταπατημένες εκτάσεις, η ηγεσία του υπουργείου εξετάζει το ενδεχόμενο να εκχωρήσει και τίτλους ιδιοκτησίας έναντι εύλογου τιμήματος.
Τα πρώτα πάντως αγροτεμάχια κάτω των 10 στρεμμάτων σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία θα δοθούν σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που είναι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, ενώ διαθέτουν όμορες στα αγροτεμάχια αυτά εκτάσεις. Επιπρόσθετα όμως μεταξύ αυτών θα προτιμηθούν αυτοί που είναι ιδιοκτήτες της μικρότερης έκτασης. Οι αγρότες θα μπορούν να τα νοικιάσουν με συμβολικό τίμημα, με αποκλειστικό σκοπό γεωργικές καλλιέργειες ή εκτροφή ζώων.
Τα 1.392 μεγάλα αγροτεμάχια θα νοικιαστούν σε συμβολική τιμή με μακροχρόνια μίσθωση άνω των 15 χρόνων, σε νέους αγρότες κάτω των 30 χρόνων, συνεταιρισμούς αγροτών ή κτηνοτρόφων, ομάδες παραγωγών.
Ενοικίαση
Η ενοικίαση θα γίνεται ανά αγροτεμάχιο ή ομάδες αγροτεμαχίων κατά προτίμηση γειτονικών με σκοπό την αξιοποίησή τους για παραγωγή διατροφικών προϊόντων ή ζωοτροφών, ή ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
Παράλληλα, θα δοθεί το δικαίωμα στους κτηνοτρόφους να αξιοποιήσουν τα ως σήμερα αναξιοποίητα βοσκοτόπια που ανήκουν στο Δημόσιο ή στους ΟΤΑ και είναι στην ουσία εγκαταλελειμμένα.
Στα προς παραχώρηση αγροτεμάχια περιλαμβάνονται εκτάσεις του Δημοσίου, των δήμων ή κοινοτήτων έναντι συμβολικού τιμήματος, καθώς και όλες οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις που έχουν δημιουργηθεί από αποξηράνσεις λιμνών.