Η υπερκατανάλωση φαγητών πλούσιων σε θερμίδες προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται και στον εθισμό στα ναρκωτικά, δείχνει μελέτη σε πειραματόζωα. Η επιβεβαίωση των ευρημάτων στον άνθρωπο θα ενίσχυε την
άποψη ότι η παχυσαρκία οφείλεται σε εθισμό.
«Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν αυτό που υποψιαζόμασταν εμείς και πολλοί άλλοι, ότι η υπερκατανάλωση ιδιαίτερα απολαυστικών φαγητών προκαλεί στον στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου νευροπροσαρμοστικές αντιδράσεις του εθισμού, οδηγώντας στην εμφάνιση ψυχαναγκαστικής κατανάλωσης φαγητού», εξηγεί στο AFP ο Πολ Κένι, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο γνωστό Ερευνητικό Ινστιτούτο Scripps στη Φλόριντα.
Η μελέτη του δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Neuroscience.
Η ομάδα του Δρ Κένι επέτρεψε σε μια ομάδα ποντικών να καταναλώνουν απεριόριστες ποσότητες παχυντικών φαγητών, όπως μπέικον, λουκάνικα και τσίζκεϊκ. Τα πειραματόζωα αυτά καταβρόχθιζαν διπλάσιες θερμίδες σε σχέση με την ομάδα ελέγχου και φυσικά έγιναν παχύσαρκα.
Αυτό που έπεισε τους ερευνητές για την εθιστική δύναμη του φαγητού ήταν το τι συνέβη με τα παχύσαρκα πειραματόζωα όταν υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν σε ένα πιο υγιεινό διαιτολόγιο.
«Απλά αρνούνταν να φάνε. Η αλλαγή στις διατροφικές τους προτιμήσεις ήταν τόσο μεγάλη ώστε στην ουσία λιμοκτονούσαν για δύο εβδομάδες μετά τη διακοπή του ‘τζανκ φουντ’» αναφέρει ο Δρ Κένι. Ο «εθισμός» τους ήταν τόσο έντονος ώστε συνέχιζαν να τρώνε ακόμα και όταν οι ερευνητές τους έκαναν προειδοποιητικά ηλεκτροσόκ.
Η δραματική αυτή αλλαγή ήταν ορατή και στον εγκέφαλο των ποντικών και θύμιζε τις αλλαγές που προκαλεί ο εθισμός.
Όπως και τα ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη και η νικοτίνη, το απολαυστικό φαγητό φαίνεται πως ενεργοποιεί τους λεγόμενους υποδοχείς 2 της ντοπαμίνης (D2R) στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου.
Σε μια προσπάθεια να προσαρμοστεί σε αυτή την υπερδιέγερση των κέντρων επιβράβευσης, ο εγκέφαλος σταδιακά μειώνει τον αριθμό των υποδοχέων D2R. Αυτό σημαίνει ότι τα εθισμένα άτομα χρειάζονται όλο και μεγαλύτερες δόσεις του ναρκωτικού για να διατηρήσουν μια αίσθηση ευχαρίστησης.
Αυτός ήταν πιθανώς ο λόγος που τα πειραματόζωα δεν μπορούσαν πια να αντλήσουν ικανοποίηση από τις πιο υγιεινές τροφές.
«Κοινοί μηχανισμοί μπορεί επομένως να κρύβονται πίσω από την παχυσαρκία και τον εθισμό στα ναρκωτικά» εκτιμά ο Δρ Κένι, διευκρινίζοντας πάντως ότι τα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν με μελέτες σε ανθρώπους.