Τριπλή παρέμβαση, σε μισθούς, εργασιακά δικαιώματα και ασφαλιστικό, δρομολογούν μέχρι την Άνοιξη κυβέρνηση και τρόικα ενόψει επιμήκυνσης του δανείου των 110 δισ. ευρώ ή επαναγοράς του δημόσιου χρέους.
Οι νέες επώδυνες αλλαγές, που θα αφορούν περίπου 8 εκατομμύρια Έλληνες, δηλαδή το σύνολο των εργαζομένων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αλλά και τους ήδη συνταξιούχους, εντάσσονται στο “σύμφωνο ανταγωνιστικότητας” που προωθεί η τρόικα και το οποίο θα αποτελέσει μέρος του νέου “ευρωπαϊκού συντάγματος” που διαμορφώνει η Γερμανία.
Γενικευμένη μείωση μισθών στον ιδιωτικό και νέα τον δημόσιο τομέα το επόμενο τρίμηνο. Συνταξιοδότηση και πάνω από τα 67. Ατομικές συμβάσεις και συμβάσεις ορισμένου χρόνου αντί διαπραγματεύσεων
* Έτσι 9 μόλις μήνες μετά την επιβολή του Μνημονίου, που συνοδεύτηκε από την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού (στον δημόσιο τομέα) και των αντίστοιχων συντάξεων, δρομολόγησε τη δραστική περικοπή των συντάξιμων αποδοχών (από το 2015) κυβέρνηση και τρόικα δρομολογούν, μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα επικαλούμενες τη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, μείωση των αμοιβών στο δημόσιο τομέα μέσω της καθιέρωσης νέου μισθολογίου και με ταυτόχρονη αύξηση των ωρών εργασίας, αλλά και μείωση σε πρώτη φάση των επικουρικών συντάξεων (20% έως 40%).
Σύνταξη και πάνω από τα 67
Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο της “Πράσινης Βίβλου” για την Ασφάλιση, θα ενεργοποιηθούν διατάξεις που ήδη συμπεριλαμβάνονται στη νομοθετική παρέμβαση Λοβέρδου (3845/2010) και οι οποίες προβλέπουν: την αύξηση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 σε περιόδους υψηλής ανεργίας, αλλά και αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (πάνω από τα 67) σε συνάρτηση της αύξησης του προσδόκιμου ζωής.
Ακόμα, πέρα από την παρέμβαση στο ύψος των συντάξεων έως τέλος χρόνου, με μείωση των επικουρικών, δρομολογείται γενικευμένη παρέμβαση στην καρδιά του ασφαλιστικού συστήματος με μετατροπή του συστήματος σε σύστημα καθορισμένων εισφορών.
Τη νέα παρέμβαση στο Ασφαλιστικό δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας παρεμβαίνοντας στο ύψος των επικουρικών συντάξεων αλλά και των εφάπαξ παροχών στις περιπτώσεις που τα ταμεία παρουσιάσουν αναλογιστικά ελλείμματα. Επιπλέον από το νέο έτος προβλέπεται πάγωμα στις ονομαστικές επικουρικές συντάξεις και μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης για τα ήδη αποκτημένα δικαιώματα, με βάση την αναλογιστική μελέτη που θα εκπονηθεί από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή.
Παράλληλα και έως το πρώτο τρίμηνο του 2012 θα έχει υλοποιήσει τη μεταρρύθμιση των δευτερευουσών – επικουρικών συνταξιοδοτικών συστημάτων αρχίζοντας τον υπολογισμό των παροχών με βάση το νέο σύστημα πλασματικών καθορισμένων εισφορών.
Να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο, το ΙΚΑ, αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα ρευστότητας λόγω της αυξημένης ανεργίας, της εκτεταμένης “μαύρης εργασίας”, αλλά και της σημαντικής μείωσης των μισθών, χώρια τις σημαντικές (λογιστικές) απώλειες τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ που είχε μέσα στο 2010 από επενδύσεις σε μετοχές, αμοιβαία και ομόλογα.
Τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα στην περίπτωση που επιβληθεί (λόγω αναδιάρθρωσης) από τις αγορές επαναγορά των ελληνικών ομολόγων μέσα στο 2011, καθώς σε αυτή την περίπτωση το ΙΚΑ θα αδυνατεί να εισπράξει τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ από ομόλογα που λήγουν μέσα στο 2011 και στα οποία έχει επαναποθέσει τις ελπίδες του όσον αφορά την απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων. Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει το ΙΚΑ σε δανεισμό με επαχθείς όρους, δρομολογώντας ίσως και νέες επώδυνες περικοπές στις συντάξεις.
Δίδυμη μείωση μισθών
Όσον αφορά τους μισθούς, προβλέπεται άμεση μείωσή τους σε ιδιωτικό τομέα δημόσιο και ΔΕΚΟ. Η τρόικα πιέζει για 12 μισθούς και στον ιδιωτικό τομέα κατά τα πρότυπα των περικοπών πέρυσι στον δημόσιο, ενώ εναλλακτικά εξετάζεται να τεθεί πλαφόν στις περικοπές ορίζοντας ένα συγκεκριμένο ποσοστό (10% – 15%). “Ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά του και μέρος αυτής περνάει και μέσω του κόστους εργασίας” δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Γ. Παπακωνσταντίνου.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι τον Απρίλιο, όταν ανακοινώθηκαν τα μέτρα του Μνημονίου και δρομολογήθηκε η μείωση (20% κατά μέσο όρο) των μισθών στον δημόσιο τομέα, ο Όλι Ρέν είχε ζητήσει η μείωση να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα, κάτι που υποτίθεται πως απέτρεψε οριστικά από τότε η κυβέρνηση. Την Παρασκευή ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής παραδέχθηκε τις συζητήσεις με την τρόικα για μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, ωστόσο τόνισε:
“Δεν υπάρχει καμία κατάληξη, γίνονται συζητήσεις, συζητήσεις όμως που δεν θίγουνε τους κατώτερους μισθούς”, αλλά και ότι “δεν πρόκειται να έρθει νέος νόμος στη Βουλή για τις εργασιακές σχέσεις, παρά τη ‘δυσφορία’ της τρόικας για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόσθηκαν οι ρυθμίσεις για τις συμβάσεις”.
Στον δημόσιο τομέα οι ανακοινώσεις για το νέο μισθολόγιο επιβεβαιώνουν ότι ο θεσμός θα χρησιμοποιηθεί ως όχημα για τη διαιώνιση της λιτότητας επιβάλλοντας νέες περικοπές στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων (έχουν χάσει το 35% μέσα σε ένα χρόνο) καθώς ο Γ. Ραγκούσης επανέλαβε τη θέση της κυβέρνησης ότι για το μισθολόγιο θα διατεθούν τα ποσά που προβλέπονται στο μνημόνιο, δηλαδή 2,7 δισ. λιγότερα από το 2009, στοιχείο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο για αυταπάτες.
Επίσης προωθείται μείωση των αποδοχών των υπαλλήλων στην Αυτοδιοίκηση, παρά τις αντίθετες νομοθετικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης, για όσους υπάλληλους στο πλαίσιο του “Καλλικράτη” μετατάσσονται σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
Ανοίγει ο δρόμος για ατομικές συμβάσεις
Στο μέτωπο των συμβάσεων και των εργασιακών σχέσεων, μετά και τη δυσφορία της τρόικας ότι χρονοτριβούν οι ειδικές συμφωνίες στις επιχειρήσεις, βρίσκεται υπό διαμόρφωση ένα νέο πλαίσιο που θα ενισχύει τις προϋποθέσεις για υπογραφή ατομικών συμβάσεων και σε επιχειρήσεις με προσωπικό περισσότερο από 20 – 30 άτομα, όπου εκ των πραγμάτων δεν λειτουργεί σωματείο.
Άλλωστε, εν μέσω κρίσης αποδεικνύεται ότι σε ατομικές συμβάσεις και όχι σε “ειδικές επιχειρησιακές” προσφεύγουν πλέον και μεγάλες επιχειρήσεις (π.χ. Ιντρακόμ) που ενδιαφέρονται για άμεση μείωση του κόστους εργασίας. Έτσι είναι πιθανό σε όποια επιχείρηση δεν ευδοκιμεί η διαπραγμάτευση για επιχειρησιακές συμβάσεις να υπογράφονται ατομικές, με μείωση μισθών που μπορεί να φθάνει και το 40%.
“Σπάνε” οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου
Στο νέο εργασιακό που διαμορφώνουν από κοινού τρόικα και υπουργείο Εργασίας μελετάται πως θα αρθρούν τα αντικίνητρα για την εφαρμογή της διευθέτησης του χρόνου εργασίας (με διευθυντικό δικαίωμα και για διάστημα μεγαλύτερο των 40 εβδομάδων) και την επέκταση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει η δυνατότητα του εργοδότη να “σπάει” τη χρονική διάρκεια των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, χωρίς τις επιπτώσεις που υπάρχουν σήμερα και οι οποίες εμπίπτουν στον Αστικό Κώδικα, πέρα από τις αποζημιώσεις που εγείρει τυχόν διακοπή της σύμβασης πριν από τη λήξη της.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το νέο καθεστώς των συμβάσεων ορισμένου χρόνου έχουν επιδείξει ξενοδόχοι (προσλαμβάνουν εποχικό προσωπικό) και τραπεζίτες. Οι τελευταίοι θεωρούν ότι μια τέτοια διαδικασία συμβάλλει θετικά στα σχέδια αναδιάρθρωσης, καθώς απελευθερώνει 7.000 – 8.000 θέσεις εργασίας και αφορά κυρίως παλαιούς εργαζόμενους στην Τράπεζα της Ελλάδας και τις ΜΑΚ – ΘΡΑΚ, Άλφα, Πειραιώς.
Τέλος εξετάζονται τρόποι για ενίσχυση της μερικής απασχόλησης, αλλά και της εργασίας σε βάρδιες, όπως και η θεσμοθέτηση της δυνατότητας ασφάλισης με την ώρα για μερική απασχόληση και όχι για τετράωρο όπως κατ’ ελάχιστον ισχύει σήμερα.
Και πρόστιμο στους ανασφάλιστους!
Να σημειωθεί τέλος ότι η κυβέρνηση, αντί να προχωρήσει στην πάταξη της “μαύρης εργασίας”, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων, μειώνει τις οικονομικές επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις (υπό προϋποθέσεις και έως 80%) που διαθέτουν ανασφάλιστους εργαζόμενους.
Σε περίπτωση που μια επιχείρηση έχει ενταχθεί στο σύστημα της “κάρτας εργασίας”, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση του ΣΕΠΕ, ο ανασφάλιστος εργαζόμενος θεωρείται “συνεργός” στην εισφοροδιαφυγή και την ανασφάλιστη εργασία και του επιβάλλεται πρόστιμο 400 ευρώ!
