Μπορεί ακόμη να μην είναι ξεκάθαρο αν οι γεωτρήσεις στην Κύπρο θα προχωρήσουν με βάση τον αρχικό σχεδιασμό ή με αλλαγή πλάνου, ωστόσο παρά το σκηνικό πολέμου που κυριαρχεί στο περιβάλλον της κυπριακής ΑΟΖ, οι ξένοι επενδυτές (πετρελαϊκοί όμιλοι όπως η Eni και η Exxon Mobil-Qatar Petroleum) δεν δείχνουν να τρομάζουν από τις επίμονες τουρκικές προκλήσεις.
Οι έρευνες από την ιταλική Eni στην κυπριακή ΑΟΖ έχουν ανασταλεί καθώς το γεωτρύπανο της επιχείρησης, SAIPEM 12000, εμποδίζεται από τουρκικά πλοία στο οικόπεδο 3, για το οποίο η Τουρκία έχει δημοσιεύσει Navtex μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου. Το γεωτρύπανο παραμένει σε στασιμότητα ενώ «παραπλεύρως» η Τουρκία συνδυάζει τις προκλήσεις προς την Κύπρο με εκείνες προς την Ελλάδα και στο «βάθος» διεξάγεται διπλωματικός πόλεμος μεταξύ της ιταλικής και τουρκικής κυβέρνησης οι οποίες δεν έχουν καταλήξει σε μια κοινώς αποδεκτή λύση.
Η Eni αποτελεί εν δυνάμει επενδυτή και για τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα και ένα σκηνικό «πολέμου» στις δύο περιοχές σίγουρα δεν αποτελεί ενθαρρυντικό παράγοντα για να συνεχίσει. Ήδη ο διευθύνων σύμβουλος της Eni, Κλαούντιο Ντεσκάλτσι, έχει δηλώσει ότι η κατάσταση «δεν είναι υπό τον έλεγχό μας». Παρ’ όλα αυτά, η επιχείρηση δείχνει αποφασισμένη να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια κάτι που σημαίνει ότι το Saipem 12000 θα παραμείνει στη θέση του μέχρι να ολοκληρωθούν οι τουρκικές στρατιωτικές ασκήσεις σε περιοχή του οικοπεδου 3 ενώ η κυπριακή κυβέρνηση ερευνά τα πιθανά εναλλακτικά σενάρια σε περίπτωση ανανέωσης της τουρκικής NAVTEX στις 22 Φεβρουαρίου.
Την ίδια λογική δείχνει να ακολουθεί και η κοινοπραξία Exxon Mobil-Qatar Petroleum η οποία έχει προγραμματίσει γεωτρήσεις μέσα στο 2018 και μάλιστα αναμένεται μέσα στις επόμενες ημέρες να φέρει στην Κύπρο ερευνητικά πλοία, που μεταφέρουν και υποβρύχια ρομπότ, για να διεξάγουν υποθαλάσσιες έρευνες, ώστε να καθορίσουν τα ακριβή σημεία των δύο γεωτρήσεων.
Όπως ανέφερε ο Δρ. Στέλιος Χειμώνας, Γενικός Διευθυντής του υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού μιλώντας για τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Κύπρο στο Athens Energy Forum που διοργανώθηκε στην Αθήνα, «οι εργασίες στο οικόπεδο 3 που είχαν προγραμματιστεί από την Eni, θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει αλλά λόγω των κινήσεων της Τουρκίας καθυστέρησαν και ενδεχομένως η Eni να ξεκινήσει εργασίες στο οικόπεδο 8 ενώ η ExxonMobil- Qatar Petroleum έχει προγραμματίσει δύο γεωτρήσεις στο οικόπεδο 10 πριν από το τέλος του χρόνου».
«Δεν χρειαζόμαστε πολεμικά πλοία» για τις έρευνες
«Δεν χρειαζόμαστε πολεμικά πλοία», τόνισε ο Δρ. Χειμώνας σημειώνοντας ότι «η περιφερειακή συνεργασία αποτελεί κλειδί για την επιτυχία όσων επιδιώκουμε. Έχουμε εξαιρετικές διμερείς σχέσεις με όλους. Οι πολυμερείς συναντήσεις κορυφής ήδη είναι αποτελεσματικές. Υπάρχει συμφωνία με το Ισραήλ, το Λίβανο, την Αίγυπτο. Έχουμε καλές σχέσεις με όλους εκτός από την Τουρκία, όπου υπάρχει η αντίληψη ότι η περιφερειακή συνεργασία σημαίνει αν επιβάλει τις παράνομες επιθυμίες της με το να εμποδίζει την κατάσταση», σημείωσε ο κ. Χειμώνας.
Αναφορικά με τις προοπτικές εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της Κύπρου, ο κ. Χειμώνας επεσήμανε ότι «απευθυνόμαστε στις περιφερειακές αγορές (όπως π.χ η Αίγυπτος), τις ευρωπαϊκές αγορές (μέσω του αγωγού East Med) και στοχεύουμε στις διεθνείς αγορές με τη δημιουργία μιας μονάδας υγροποίησης στο Βασιλικό, αλλά χρειαζόμαστε επαρκείς ποσότητες αερίου».
Πρωταρχικός στόχος παραμένει η καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση του κοιτάσματος «Αφροδίτη». «Τώρα προσπαθούμε να εκμεταλλευθούμε τους σπόρους της ανακάλυψης. Η καλύτερη λύση είναι η Αίγυπτος με τις δύο εγκαταστάσεις LNG. Οι συζητήσεις για συμβόλαια πωλήσεων έχουν ήδη ξεκινήσει και ελπίζουμε ότι θα ολοκληρωθούν σύντομα».
Η συνεργασία με την Αίγυπτο φέρει επιπλέον «δικλείδες ασφαλείας» σε σχέση με το παρελθόν καθώς έχει υπογραφεί σχετική συμφωνία για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της «εκτροπής» (κάτι που είχε συμβεί στο παρελθόν και είχαν χρησιμοποιηθεί οι ποσότητες για να καλυφθούν άλλες ανάγκες όπως είναι για παράδειγμα οι ανάγκες της εσωτερικής ζήτησης). Όλα αυτά σε συνδυασμό με το “πολλά υποσχόμενο” κοίτασμα «Καλυψώ» δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη δυναμική στην Κύπρο, κάτι που έχουν αντιληφθεί και οι ξένες επιχειρήσεις και για αυτό δεν είναι διατεθειμένες να “τα παρατήσουν” εύκολα.
Έκκληση από τη διεθνή βιομηχανία
Τη στιγμή που τα Ηνωμένα Έθνη παίρνουν αποστάσεις από την κρίση στην Κύπρο υποστηρίζοντας ουσιαστικά ότι δεν πρέπει να αναμειχθούν και ότι οι δύο χώρες πρέπει να λύσουν το θέμα μόνες τους, πυκνώνουν οι φωνές από τη διεθνή βιομηχανία, η οποία ζητά να εφαρμοστεί το Διεθνές Δίκαιο. Ενδεικτική ήταν η παρέμβαση του κ. Roudi Baroudi, διευθύνοντα συμβούλου της Energy & Environmental Holding με έδρα στο Κατάρ, ο οποίος μιλώντας στο Athens Energy Forum την Παρασκευή τόνισε ότι «οι κανόνες υπάρχουν. Θα πρέπει να υπάρξει η θέληση για ώριμο διάλογο και πραγματική δράση. Με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στην ευρύτερη περιοχή θα προκύψουν οφέλη για εκατομμύρια ανθρώπους».
