Μεγάλες φιλοδοξίες ώστε να εκθρονίσει το αμερικανικό δολάριο, στερώντας του τα «προνόμια» που του προσφέρει η παγκόσμια κυριαρχία του στην αγορά συναλλάγματος, καλλιεργεί η Κίνα.
Όπως όλα δείχνουν, το Πεκίνο είναι έτοιμο για μια μεγάλη κίνηση, η οποία δεν αποκλείεται να απειλήσει την κυριαρχία του δολαρίου και η οποία δεν αποκλείεται να σημειωθεί ακόμη και φέτος.
Κίνηση ματ στην αγορά πετρελαίου
Σύμφωνα με το CNBC, η φιλόδοξη στρατηγική της Κίνας στηρίζεται στη συμβολή της αγοράς ενέργειας. Το Πεκίνο δεν αποκλείεται, τους επόμενους μήνες, να υιοθετήσει έναν νέο τρόπο τιμολόγησης του πετρελαίου. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των Κινέζων, στόχος είναι τα συμβόλαια του πετρελαίου να μην διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων σε δολάρια, αλλά αντίθετα, στο γουάν, το νόμισμα της Κίνας.
Εάν τα σχέδια αυτά αυτοί όχι μόνο εφαρμοστούν, αλλά επεκταθούν και διεθνώς – σύμφωνα με τον διακαή πόθο της Κίνας – τότε η παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου, ως το πιο ισχυρό νόμισμα του κόσμου, θα απειληθεί ευθέως.
Ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου διεθνώς. Αυτός είναι μάλιστα και ο λόγος που το Πεκίνο θεωρεί απόλυτα λογικό τη διαπραγμάτευση των συμβολαίων του «μαύρου χρυσού» σε κινεζικό γουάν έναντι του αμερικανικού δολαρίου.
Εκείνο ωστόσο που δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι η σταδιακή απεξάρτηση της διεθνούς οικονομίας από την ισχύ του δολαρίου αποτελεί μια πιο διευρυμένη στόχευση και δη χωρών όπως η Κίνα και η Ρωσία. Τόσο το Πεκίνο, όσο και η Μόσχα επιχειρούν με κάθε τρόπο να μειώσουν και την εξάρτησή τους, αλλά και την έκθεσή τους στην αμερικανική οικονομία.
Το σχέδιο των Κινέζων προβλέπει έναρξη διαπραγμάτευσης των συμβολαίων του πετρελαίου σε γουάν στη Σαγκάη, ωστόσο ο δρόμος ως την επιτυχία είναι ανηφορικός και δύσκολος.
«Η Κίνα μπορεί να οραματίζεται να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, ωστόσο αυτό είναι κάτι που απαιτεί πολύ χρόνο. Κανείς όμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως αργά – εξαιρετικά αργά – το δολάριο αρχίζει να χάνει την αίγλη του», δηλώνει ο Gal Luft του Institute for the Analysis of Global Security, ενός think tank που ειδικεύεται σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας και εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
Σοβαρά εμπόδια για το «petro-yuan»
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως όλα θα είναι εύκολα για τους αρχιτέκτονες του «petro-yuan». Τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει εύκολα, μέσα σε μια μέρα, αν αναλογιστεί κανείς πως τα συμβόλαια του δολαρίου διαπραγματεύονται σε δολάρια για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.
«Δεν είναι λίγα τα συμβόλαια στην αγορά πετρελαίου που, παρά τη δυναμική εκκίνηση, ξαφνικά πνέουν τα λοίσθια. Το μείζον ζητούμενο είναι η ρευστότητα», σχολιάζει ο Jeff Brown, πρόεδρος της FGE, μιας διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας που ειδικεύεται στην αγορά πετρελαίου.
«Ωστόσο, αν και αναγκαία, κάθε αλλαγή συχνά είναι εξαιρετικά δύσκολη», προσθέτει ο ίδιος.
Εμπόδια και εκ των έσω
Τα εμπόδια ενάντια στα φιλόδοξα σχέδια των Κινέζων δεν προέρχονται όμως μόνο από την παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου. Κάτι που δεν πρέπει να ξεχνά κανείς είναι η κατάσταση του ίδιου του γουάν. Το κινεζικό νόμισμα παραμένει αδύναμο, υπόκειται σε capital controls και εμφανίζεται εξαιρετικά ευάλωτο απέναντι στις παρεμβάσεις.
Αυτός είναι και ο λόγος που αρκετοί μεγάλοι «παίκτες» της διεθνούς αγοράς πετρελαίου δεν αποκλείεται να μην ταυτιστούν με τα σχέδια του Πεκίνου, θεωρώντας πως ένα συμβόλαια πετρελαίου, τιμολογημένο σε γουάν, θα είναι πλήρως εξαρτημένο από την Κίνα, θα υπόκειται σε αυστηρό έλεγχο και παρεμβατισμό, γεγονός που θα είναι πλήρως αντίθετο από τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς.
«Η μεγαλύτερη ανησυχία πηγάζει από τον ρόλο που θα επιχειρήσει να αναλάβει η κινεζική κυβέρνηση. Ο κρατικός παρεμβατικός και η εύνοια των κινεζικών επιχειρήσεων είναι γεγονότα που πιθανότατα δεν θα αποτραπούν», επισημαίνει ο John Driscoll, διευθυντής της JTD Energy Services που εδρεύει στη Σιγκαπούρη.
«Η απάντηση των αγορών στα σχέδια της Κίνας μπορεί να είναι διστακτική στην αρχή, αλλά δεν αποκλείεται να ισχυροποιηθεί στη συνέχεια, ιδίως εάν σταδιακά το μεγαλόπνοο εγχείρημα του Πεκίνου επεκταθεί και σε άλλα εμπορεύματα, πλην του πετρελαίου», σχολιάζει η Rachel Ziemba, γενική διευθύντρια της Roubini Global Economics, αρμόδια για θέματα των αναδυόμενων αγορών.
«(Το petro-yuan) είναι καλο-δομημένο και είναι πλέον εδώ», σημειώνει ο Juerg Kiener, γενικός γραμματέας της Swiss Asia Capital.
