Στο Εργάνη, με τα στοιχεία του Ιουλίου που είναι σήμερα διαθέσιμα, μεταξύ των Περιφερειών της χώρας, η Δυτική Μακεδονία είναι η μόνη Περιφέρεια που έχει αρνητικό ισοζύγιο στο επτάμηνο με -1024 χαμένες θέσεις εργασίας και τους τρεις από τους τέσσερις νομούς της να έχουν αρνητικό πρόσημο
Η Δυτική Μακεδονία στα θέματα απασχόλησης είναι γνωστή για τις σταθερά υψηλές κακές επιδόσεις της στην απασχόληση. Στα στοιχεία που μόλις δόθηκαν στη δημοσιότητα από την ΕΛΣΤΑΤ κατέχει τη δεύτερη θέση στην ανεργία, ενώ στο προηγούμενο τρίμηνο κατείχε την πρώτη θέση και μάλιστα με διαφορά από τις υπόλοιπες Περιφέρειες. Στα 62 τρίμηνα, από το 2001 που δίνονται μετρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, η Δυτική Μακεδονία είναι 1η με την υψηλότερη ανεργία μεταξύ των Περιφερειών της χώρας στα 43, ενώ σε άλλα 12 τρίμηνα βρίσκεται στη 2η θέση.
Ίδια είναι η εικόνα και με τους εγγεγραμμένους ανέργους στα μητρώα του ΟΑΕΔ. Ο πληθυσμός της Περιφέρειας είναι το 2,62% του πληθυσμού της χώρας, αλλά στα μητρώα του ΟΑΕΔ το 3,54% των εγγεγραμμένων ανέργων είναι από τη Δυτική Μακεδονία.
Στο Εργάνη, με τα στοιχεία του Ιουλίου που είναι σήμερα διαθέσιμα, μεταξύ των Περιφερειών της χώρας, η Δυτική Μακεδονία είναι η μόνη Περιφέρεια που έχει αρνητικό ισοζύγιο στο επτάμηνο με -1024 χαμένες θέσεις εργασίας και τους τρεις από τους τέσσερις νομούς της να έχουν αρνητικό πρόσημο. Η κακή αυτή εικόνα στην απασχόληση αποτυπώνει με κατηγορηματικό τρόπο την κατάρρευση του παραγωγικού προτύπου της Περιφέρειας. Κι ενώ αυτό είναι εμφανές εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες, δεν φαίνεται να συνειδητοποιείται από τους αρμόδιους.
Στην τελευταία απογραφή πληθυσμού καταγράφηκε επίσης με τη σημαντική μείωση του πληθυσμού της Περιφέρειας, που εντείνεται, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της φυσικής κίνησης του πληθυσμού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η μετανάστευση που επιδεινώνει την κατάσταση.
Από το 2008, το ζητούμενο για την αναστροφή της πορείας της Περιφέρειας ήταν η κατασκευή της 5ης μονάδας της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα. Είναι θετικό ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει ξεκινήσει την υλοποίηση του έργου. Η επένδυση όμως αυτή -μια πραγματικά μεγάλη επένδυση, αναγκαία για την επιχείρηση και τη χώρα- δεν είναι η λύση για το πρόβλημα της Περιφέρειας.
Η ουσιαστική απάντηση στο πρόβλημα της Περιφέρειας μπορεί να δοθεί μόνο με την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της. Αυτό απαιτείσχέδιο, κεφάλαια και χρόνο. Η εκπόνηση και η συμφωνία σε ένα σχέδιο για τη μεταλιγνιτική περίοδο είναι αναγκαία. Έχει ήδη ξεκινήσει ένας ουσιαστικός, περιεκτικός και με χρονοδιάγραμμα διάλογος μεταξύ κυβέρνησης, ΔΕΗ, Περιφέρειας.
Το ίδιο και περισσότερο αναγκαία όμως είναι η λήψη μέτρων για την ελάφρυνση, την ανακούφιση και τον περιορισμό των συνεπειών της ανεργίας για τους 36.700 ανέργους της Περιφέρειας.
Σε μία Περιφέρεια με τόσο υψηλή ανεργία (α’ τριμ. 2016, 33,3% και β’ τριμ. 30,6%) ζητούμενο είναι η ανακάλυψη «κοιτασμάτων» απασχόλησης και διοχέτευσης πόρων προς την οικονομία με στόχευση τη δημιουργία απασχόλησης χωρίς να εξαιρείται ο ιδιωτικός τομέας. Αυτός θα πρέπει να είναι ο στόχος του μηχανισμού παρακολούθησης της αγοράς εργασίας και όχι η διαπίστωση των αναντιστοιχιών δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και αναγκών επιχειρήσεων καθώς και η παρέμβαση για την αντιστοίχιση προσφερομένων και ζητούμενων προσόντων των ανέργων.
Ένας τέτοιος μηχανισμός που παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας τμηματοποιημένα και προτείνει άμεσες παρεμβάσεις από την Αυτοδιοίκηση (Περιφέρεια και δήμους) και τις επιχειρήσεις είναι αυτό που χρειάζεται σήμερα. Διατυπώνει επίσης το πλαίσιο «διεκδίκησης» προς την κυβέρνηση, συμβάλλοντας στο μέτρο του δυνατού στη διόρθωση αδυναμιών των οριζόντιων παρεμβάσεών της.
* Η κυβέρνηση έχει δώσει τα εργαλεία για μια αποτελεσματική παρέμβαση του ευρύτερου Δημόσιου και της Αυτοδιοίκησης με την κοινωφελή εργασία με διάταξη που ψήφισε πρόσφατα η Βουλή. Με τα νέα χαρακτηριστικά που καθιέρωσε η κοινωφελής εργασία, έγινε ιδιαίτερα ελκυστική για τους ανέργους, παρ’ ότι η δύναμη της αδράνειας δεν επέτρεψε ακόμη να αναδειχθούν όλες οι δυνατότητες και να αξιοποιηθούν οι καινοτομίες του σχεδιασμού της.
* Το υπουργείο Εργασίας, παράλληλα, έχει ολοκληρώσει το νομοσχέδιο για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (ΚΑλΟ) και σύντομα θα το φέρει για συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή δρομολογώντας την υλοποίησή του. Οι νέες δυνατότητες που θεσπίζονται, οι συνεταιρισμοί εργαζομένων, οι μηχανισμοί στήριξης της λειτουργίας των εγχειρημάτων, το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας θα προσθέσουν ουσιαστικά εργαλεία στην ανάπτυξη της ΚΑλΟ και την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας.
Ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, απευθυνόμενος πρόσφατα προς την πρόεδρο του ΟΑΕΔ, περιέγραψε μία τέτοια δράση που σχεδιάζει η Περιφέρεια για την απασχόληση αρκετών νέων επιστημόνων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Περιφέρειας. Με τη δημιουργία και του κατάλληλου μηχανισμού για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας, μπορεί μόνιμα, συστηματικά και έγκαιρα να συμβάλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Άρθρο Γιάννη Αποστολίδη – Εφημερίδα ΑΥΓΗ
* Ο Γιάννης Στ. Αποστολίδης είναι οικονομολόγος, μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής και υπεύθυνος της ΚΑλΟ
